Padzieja na miažy roznych śvietaŭ
Z adnaho boku, u ciapierašnim śviecie 10 hadoŭ dla muzyčnaha albomu — heta nie taki ŭžo j jubilej. Jość znakamityja rok-albomy, jakim pa 50 hadoŭ, a niekatorym i pa 60! Ale dla mianie «Hramadaznaǔstva» stałasia padziejaj, jakaja adbyłasia roŭnieńka na miažy roznych śvietaŭ, roznych žyćciaŭ, roznych epochaŭ.
Za hetyja dziesiać hadoŭ moj (i šmat jakich inšych ludziej) śviet niezvarotna źmianiŭsia. Usio pačałosia z Majdanu, na jakim hrała «Krambambula». Heta byŭ samy kaniec 2013-ha, my chutka sarhanizavalisia, pryjechali ŭ revalucyjny Kijeŭ i dali kancert na Majdanie. Było vielmi chałodna (jak heta, čamuści, časta zdarajecca padčas hramadskich zabureńniaŭ, uspomnić chacia b Miensk 2006-ha ci 2010-ha!), ludzi hrelisia kala mietalovych bočak, u jakich hareli drovy. Hety revalucyjny dym łunaŭ pa ŭsim centry horadu, usmoktvaŭsia ŭ vałasy, u adzieńnie. Razam z dymam u maroznym pavietry łunała tryvoha i pradčuvańnie čahości niadobraha. My byli j na pieršym Majdanie, u 2004-m, tam było adčuvańnie śviata, karnavału, chutkaje nieminučaje pieramohi. Ciapier «karnavalnaści» nijakaj nie było, adčuvałasia rospač i hatoŭnaść iści da kanca.
2014-ty i niaźmienny prysmak blizkaj vajny
My viarnulisia ŭ Miensk, adznačyli prychod novaha, 2014-ha, hoda, i tut pačałosia! Niabiesnaja Sotnia, zachop Kryma, vajna na Danbasie… Raniej nichto nie sutykaŭsia z vajnoj tak blizka — voś jana, zusim pobač! Ja kaliści hraŭ i ŭ Charkavie, i ŭ Daniecku, i ŭ Dnieprapiatroŭsku, a ciapier heta ŭsio achoplena ahniom vajny, tam adbyvajucca žudasnyja padziei, hinuć ludzi — i heta nie Siryja ci Čačnia, dalokija i nieviadomyja, nie, heta znajomaja terytoryja, da jakoj ty maješ tam znajomych, pryjacielaŭ i paru viasiołych historyjaŭ z kožnaje vandroŭki pa joj.
I hety prysmak blizkaj vajny — jon za hetyja hady nidzie nie źnik. Jon zastaŭsia z nami.
Čarhovaja libieralizacyja
Potym pačalisia «minskija damoŭlenaści» i ŭsia hetaja łuchta — biełaruskija «miratvorcy», źniaćcie ŭsich sankcyjaŭ, ščodryja hranty ad Jeŭrapiejskaha sajuza, čarhovaja libieralizacyja — novyja bary-kaviarni-halerei-art-prastory-vyšymajki-vyšyvanki… Ad hetaha času zastałosia pačućcio brydkaje prykraści— upieršyniu za ŭsie hetyja doŭhija hady biełaruskaja ŭłada narešcie pryznanaja Zachadam lehitymnaju, pry hetym ty ŭsio znachodzišsia ŭ čornym śpisie, a babuli na łaŭkach marmyčuć: «Zatoje ŭ nas vajny niama»…
Potym ja prajšoŭ praz šerah strataŭ blizkich ludziej…
Potym pryjšoŭ karanavirus, jaki zmabilizavaŭ biełaruskuju supolnaść i kančatkova padarvaŭ davier da ŭłady.
A dalej… Vy vydatna viedajecie, što było dalej. Śviet kardynalna źmianiŭsia i, bajusia, napieradzie nas čakajuć novyja j novyja niečakanyja padziei.
Praha źmienaŭ
Kali vyjšła «Hramadaznaǔstva», u Biełarusi ŭsio było cicha i spakojna (jak usim zdavałasia). Nu, paru palitviaźniaŭ (a navošta jany leźli ŭ palityku?), nu, čornyja śpisy dziejačaŭ kultury (dyk jany, vidać, taksama paleźli, kudy nie treba!), nu, cenzura (aj, lubaja dziaržava zajmajecca cenzuraj u toj ci inšaj stupieni!), možna było amal bieśpieraškodna jeździć i lotać, dzie chočaš, zarablać, pradavać i pierapradavać. Zdavałasia, navošta znoŭ hetyja niezadavolenyja vostryja pieśni, žyvi dy radujsia! Ale, jak vyśvietliłasia, u Biełarusi šmat ludziej, jakim suhučnaja hetaja emocyja, hety nadryŭ, hety nierv.
Praz uvieś albom skrazić praha źmienaŭ, ale nichto, prynamsi, ja, nie dumaŭ, što hetyja źmieny buduć voś takija — jakija jany jość, čaściakom biaźlitasnyja i biessensoŭnyja.
Zastajecca spadziavacca, što nam treba prajści praz heta, kab vyjści na inšy ŭzrovień. Viarnuć žyćcio svajoj krainie, złamać scenar, iści za svaim Kachańniem, zabycca na miełodyi i rytmy biełaruskaj estrady i na pytańnie «A chto tam idzie?» zamiest zvykłaha «Nikoha niama» ćviorda dy ŭpeŭniena adkazać: «Biełarusy!».
Čytajcie taksama:
Lavon Volski: Kolki rasijskich fanataŭ vyjdzie na Krasnuju płošču z płakatam «Svabodu Bi-2»?
