Ciapier norma u Kanstytucyi hučyć tak: «Respublika Biełaruś stavić metaj zrabić svaju terytoryju biaźjaździernaj zonaj, a dziaržavu — niejtralnaj».
Pałažeńnie pra niejtralitet prapanavali prybrać. Jak zajaviŭ staršynia Kanstytucyjnaj kamisii i Kanstytucyjnaha suda Piotr Mikłaševič,
«pakolki Biełaruś źjaŭlajecca členam ADKB i faktyčna ŭvachodzić u vajenna-palityčny błok, treba pryvieści pałažeńnie Kanstytucyi ŭ adpaviednaści z abjektyŭnaj realnaściu».
Na dumku Mikłaševiča, prapanavana zamacavać pałažeńnie, što z terytoryi Biełarusi nie budzie nijakich pahroz inšym dziaržavam. A dla abarony suvierenitetu buduć vykarystoŭvacca mahčymaści kalektyŭnaj abarony.
Deputat Aleh Hajdukievič miarkuje, što pałažeńnie pra niejtralitet treba było prybirać daŭno.
«Ale śpiecyjalna dziela hetaha nie treba było źmianiać Kanstytucyju. Tamu praca viadziecca zaraz, kali abnaŭlajucca faktyčna ŭsie jaje raździeły».
Hajdukievič miarkuje, što hety artykuł farmulavaŭsia ŭ pačatku 1990-ch, «kali nam raskazvali kazki, što nie budzie pašyreńnia NATA na Uschod, što na Zachadzie tak pieražyvajuć za demakratyju i svabodu ŭ našaj krainie, što ŭsie adzin adnaho lubiać i marać, kab biełarusy žyli dobra».
Fota Voli Aficeravaj
Palityk ličyć, što ŭsio heta chłuśnia.
«Usie dumajuć pra svaje hieapalityčnyja intaresy. Nichto nie pieražyvaŭ za demakratyju i svabodu ŭ Biełarusi. My cudoŭna bačym, što ŭ inšych krainach niama demakratyi i svabody, a sankcyj niama. Čamu ja heta kažu?
Niejtraliteta nie byvaje. Dziŭna hučyć taki artykuł, kali my znachodzimsia ŭ ADKB i ŭ vajennym sajuzie ŭ Rasijaj».
Na dumku Hajdukieviča, pryjšoŭ čas napisać praŭdu: «Treba zapisać, što z terytoryi Biełarusi nie budzie nijakich pahrozaŭ, ale my zaŭždy hatovy adstojvać svaje suvierenitet i niezaležnaść, vykonvać tyja abaviazki, jakija ŭ nas jość u adpaviednaściu z damovami (naprykład, z damovaj ab kalektyŭnaj biaśpiecy ADKB abo sajuzam z Rasijaj)».
«Heta nie značycca, što my niešta pišam z-za vybaraŭ, z-za taho što abvastryłasia situacyja vakoł Biełarusi i sankcyi ŭviali, — pierakonvaje Aleh Hajdukievič. —
Artykuł pra niejtralitet byŭ śmiešny i 10 hadoŭ tamu, bo nijakaha niejtraliteta nie byvaje. Zaraz my heta vypravim».
Palityčny analityk Arciom Šrajbman nahadvaje, što ciapierašniaja farmuloŭka artykuła nie pieraškadžała Biełarusi źjaŭlacca členam vajennaha sajuza z Rasijaj i ŭvachodzić u Sajuznuju dziaržavu.
«Novaja Kanstytucyja naŭrad ci budzie finalnaj u historyi Biełarusi. Ale navat kali b u joj zachavaŭsia artykuł pra imknieńnie da niejtraliteta, nijakija aśpiekty biełaruskaj źniešniaj palityki ad hetaha b nie źmianilisia».
Na dumku Šrajbmana, hetyja aśpiekty vyznačajucca realnymi abstavinami žyćcia, a nie tym, što napisana ŭ Kanstytucyi.
«Kali ŭ budučym my ŭ niejki momant zachočam vyjści z ADKB i Sajuznaj dziaržavy, pry žadańni možna było b vykarystać artykuł pra imknieńnie da niejtraliteta ŭ jakaści arhumienta. Ale kali budzie palityčnaja vola, to budzie nie ciažka znajści inšyja pryčyny».
Tamu, jak padkreślivaje Šrajbman,
ničoha surjoznaha tut nie źmianiajecca.
«Adzinyja realnyja nastupstvy — mahčyma, zadavolenaść impierskich kołaŭ Rasii. Jany vielmi chočuć, kab Biełaruś i inšyja sajuźniki demanstravali svaju łajalnaść lubymi srodkami».
