Radavod Lenina: karaniami z Rečy Paspalitaj 19

Doktar Alaksandr Błank, dzied Lenina, naradziŭsia ŭ Starakanstancinavie na Vałyni.

Siamja Uljanavych. Uładzimir — siadzić sprava.

Majontak Kakuškina.

Flihiel, u jakim žyŭ Vałodzia, sasłany ŭ dziedaŭ majontak pad nahlad palicyi.

Starakanstancinaŭ — radzima prodkaŭ Lenina pa maci.

Ruiny zamka Astrožskich u Starakanstancinavie.

U Savieckim Sajuzie hety fakt achoŭvali jak dziaržaŭnuju tajamnicu — u Lenina byli habrejskija prodki. Jaho prapradzied Icka Błank naradziŭsia ŭ Starakanstancinavie na Vałyni -- u horadzie, zasnavanym kniaziem Kanstancinam Astrožskim.

Z historyi žyćcia pradzieda Uładzimira Iljiča, Majsieja (Moški) Błanka, moh by vyjści zajmalny avanturny raman.

Majsiej Ickavič Błank naradziŭsia pamiž 1758 i 1763. Jaho žonka, Miryjam Fraimovič, naradziłasia ŭ 1764 hodzie ŭ Starakanstancinavie na Vałyni. Z usich dziaciej Błankaŭ vyžyła tolki troje — Abiel (1794 naradžeńnia), Liba (1799) i Israel (1804). Usie jany potym prymuć chryścijanstva, staŭšy Dźmitryjem, Luboŭju i Alaksandram.

Moška zajmaŭsia drobnym handlem, zdavaŭ u arendu ziamielnyja ŭčastki, nabyvaŭ i pierapradavaŭ sielskahaspadarčyja pradukty, handlavaŭ u svajoj maleńkaj kramie vinom i harełkaj. Ale hałoŭnaj spravaj žyćcia dla jaho była bambavańnie ŭładaŭ biaskoncymi listami.

Jon adpraviŭ haradskim i hubiernskim uładam sotni listoŭ, zajaŭ, skarhaŭ i patrabavańniaŭ. Kali jamu spoŭniłasia 85, jon napisaŭ asabista caru, prapanavaŭšy svoj prajekt hvałtoŭnaha chryščeńnia ŭ pravasłaŭje ŭsich habrejaŭ impieryi. Napisaŭ, viadoma, na idyš — pisać inšaj movaj Błank nie ŭmieŭ.

Moška sistematyčna kanfliktavaŭ z habrejskaj supołkaj Starakanstancinava.

U 1803 hodzie, naprykład, jaho abvinavacili ŭ kradziažy sałomy i padmanie klijentaŭ. Paśla — u tym, što jon na Vialikdzień pradavaŭ suplamieńnikam zvyčajnuju harełku zamiest fruktovaj.

(Relihijny zakon zabaraniaje habryjam užyvać u śviata ałkaholnyja napoi, zroblenyja sa zbožža.)

Tamu, kali ŭ 1808 u Starakanstancinavie adbyŭsia pažar, jaki źniščyŭ 23 damy, kahał źvinavaciŭ Błanka.

Nie dapamahło navat toje, što zhareŭ i jaho ŭłasny dom — taki imidž mieŭ Majsiej siarod ziemlakoŭ.

Kala hoda jon pravioŭ za kratami, niahledziačy na toje, što śpiecyjalnym rašeńniem Sienata ŭ Sankt-Pieciarburhu jon byŭ pryznany nievinavatym.

Vyjšaŭšy na volu, vyrašyŭ pierabracca tudy, dzie jaho nie viedali: u Žytomir.

Paśla pierajezdu, praŭda, kolkaść skandałaŭ ani nie źmienšyłasia. U 1816 jon pasvaryŭsia z žonkaj svajho starejšaha syna Abiela: jana paprakała śviokra tym, što nie addaŭ hrošy na viasielle, choć abiacaŭ. U sprečku ŭmiašaŭsia i Abiel.

Na nastupny dzień Moška źvinavaciŭ syna ŭ naniasieńni pabojaŭ i zapatrabavaŭ pasadzić u turmu.

Zrešty, svarki svarkami, a pra budučyniu dziaciej Błank nie zabyvaŭsia. Jak piša prafiesar historym ŭniviersiteta Northwestern Jochanan Piatroŭski-Štern u svajoj knizie «Habrejskaje pytańnie Lenina»,

u 1820-m Błank damoviŭsia ź sienataram Dźmitryjem Baranavym, jaki byŭ u Žytomiry ź inśpiekcyjaj, što toj zrobić pratekcyju synam, dapamoža pierabracca ŭ Pieciarburh.

Uzamien Moška abiacaŭ raskazać praŭdu ab karupcyi i tajemnych zmovach ŭ habrejskaj hramadzie Vałyni.

Braty Abiel i Israel Błanki atrymali dazvoł pakinuć rysu asiełaści i źviarnulisia z prośbaj ab chryščeńni.

Abrad praviali ŭžo praz dva tydni, pryčym chrosnym baćkam adnaho z bratoŭ staŭ sam sienatar Baranaŭ. U toj čas pierachod habrejaŭ u pravasłaŭje było redkaj źjavaj, spravaj dziaržaŭnaj važnaści.

U tym ža 1820 pa śpiecyjalnym rašeńni ministra narodnaj adukacyi kniazia Halicyna, braty byli pryniatyja na vučobu ŭ Miedycynskuju chirurhičnuju akademiju.

Abiel, jaki staŭ Dźmitryjem, u toj momant mieŭ 26 hadoŭ, jaho bratu, jaki pryniaŭ imia Alaksandr, ledź spoŭniłasia 17.

Ich baćka chryściŭsia tolki ŭ vieraśni 1844, u vieku 80 hadoŭ, paśla śmierci svajoj žonki Miryjam. U liście na imia Mikałaja I Błank tłumačyŭ, što daŭno chacieŭ pierajści ŭ pravasłaŭje, ale bajaŭsia pakryŭdzić pačućci žonki, jakaja zachoŭvała viernaść habrejskim tradycyjam. Paśla chryščeńnia jon pryniaŭ imia Dźmitryja Ivanaviča Błanka.

Dzied Lenina Alaksandr-Israel Błank ažaniŭsia ŭ 1820 hodzie z Hannaj Hrosšopf z niamiecka-šviedskaj siamji.

U 1824 Błank pastupiŭ na dziaržaŭnuju słužbu, zrabiŭ karjeru, dasłužyŭsia da čynu nadvornaha savietnika sa staršynstvam (padpałkoŭnik), što dało jamu prava na spadčynnaje dvaranstva.

Pracavaŭ doktaram u Smalensku, Pieciarburhu, Piarmi. U 1827–1834 byŭ palicejskim lekaram, asabistym doktaram kniazia Šachaŭskoha. Ad 1859 hoda byŭ u Sienacie.

Na piensii doktar Błank nabyŭ u Kazanskaj hubierni siało Kakuškina z 40 pryhonnymi (mužčynskaha połu),

staŭ pamieščykam siaredniaj ruki. Pamiery jaho majontka składali 505 hiektaraŭ.

Alaksandr Błank pamior u červieni 1870, heta značyć moh jašče pabačyć svajho novanarodžanaha ŭnuka Uładzimira.

Budučy pravadyr suśvietnaha praletaryjatu nieadnarazova byvaŭ u Kakuškinie.

Dziedaŭ majontak staŭ i miescam jaho pieršaj vysyłki — jon žyŭ tam pad nahladam palicyi ŭ 1887–1888, paśla vyklučeńnia z Kazanskaha ŭniviersiteta.

Praŭda, nie fakt, što sam Lenin viedaŭ pra dziedavy karani. Jon, pavodle ŭspaminaŭ, mała cikaviŭsia ŭłasnaj hienieałohijaj. Na infarmacyju pra dziedavych prodkaŭ natrapiła ŭ 1924-m rodnaja siastra Lenina, HannaUljanava-Jelizarava, vyvučajučy siamiejnyja karani. Ale abnarodavać jaje ni tahačasnyja savieckija pravadyry, ni navat Harbačoŭ, nie navažvalisia. U Savieckim Sajuzie, dzie prychavany antysiemityzm nikoli nie źnikaŭ, pravadyr moh być tolki ruskim.

Hladzicie taksama:

«Chto taki Lenin?» — «Moža piśmieńnik?» — videaapytańnie ŭ Minsku, jakoje vas raźviesialić

SM

Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj ananimna i kanfidencyjna? Pišycie redaktaru «Našaj Nivy» ŭ TH