Hladžu ja na foty adrestaŭravaha pałaca i zhadvaju, jak 24 vieraśnia 1994 hoda pryjechaŭ da nas Zianon Stanisłavavič... Aproč 8 sustreč z vybarcami u roznych vioskach, my prapanavali jamu naviedać Mosar, dzie ksiondz Jozas Bulka na tle kaścioła Sv. Hanny stvaryŭ piekny dendrasad... Viečareła, sonca zajšło, nieba tiomna-siniaje, na zachadzie -- pałymnieje čyrvańniu niebaschił... I bieły-bieły kaścioł... Nahadaju, 1994 hod! Takoha jašče na Biełarusi nie było! Statui śviatych, kłumby, ekzatyčnyja drevy, roznakalarovyja lilei ŭ sažałkach, fantan, anhielskija hazony... 

⤷ Juzik sa stancyi Kruleŭščyna, aha, i ŭ łapciach nichto nie chadziŭ. Spres majontki stajali, anhielskija parki, i lotali havaraščyja matyli jašče...

⤷Pamiataju, jak niby ŭčora było, Vam nie padabajucca adrestaravanyja zamki i pałacy, anhlijskija hazony ŭ parkach, ale vy žadajecie chadzić u łapcioch i bačyć zapuścieńnie?

⤷ Juzik sa stancyi Kruleŭščyna, mnie padabajucca zamki, pałacy dy anhlijskija parki z havaraščymi matylami. Ale pahadziciesia, što ŭ 18-m st., jak i ciapier, śviet i navakolle było vielmi roznaje, i ludzi byli vielmi roznyja, jak ŭ planie materyjalnaha dabrabytu, tak i kulturna, i adukacyjna, i vychavańniem. A što pany karovy dy koni razdavali, tak, čamu b i nie, adnoj rukoj davali, druhoj zabirali. U pryncypie, i ciapier jano tak. Voś i ŭsia naša Biełaruś była mienavita takoj u 18-m st. Vy ci daviali heta Paźniaku ?

⤷Juzik sa stancyi Kruleŭščyna, nu što za ludzi tyja biełarusy? Dzie prabiełaruskaja partyja ŭ ich? Adnyja kivajuć na rasiejcaŭ, druhija na palakaŭ. Na majo mierkavańnie, abodva vialikadziaržaŭnych naroda. Davaj im dziaržavu ad mora da mora. Adnyja chočuć zaciahnuć biełarusaŭ u braterski sajuz, druhija ŭ lubielskuju ŭniju. Navošta nam taja šlachta i tyja palaki? Mnie chaciełasia b, kab Biełaruś była demakratyčnaj respublikaj, i ź niejtralnym statusam, jak Šviejcaryja ci Aŭstryja.

⤷Pamiataju, jak niby ŭčora było, Vaša kałhasnaja isnaść tak i lezie praz usie adtuliny... Chočacie vy chadzić u łapcioch -- chadzicie, čym tolki lišni raz lijecie vadu na młyn letuvisaŭ. Heta jany spres, dzie tolki mahčyma -- u sacyjalnych sietkach, u kamientaroch pad videa, taho ž A. Kraŭceviča -- štodzionna pišuć, što jany (letuvisy) -- naščadki rabaŭładalnikaŭ, usie jak adzin, i ichnymi rabami byli biełarusy! Navat pomnik pastavili "Vitaŭtasu" ŭ Kojnie i la jaho statui 4 zhorblenych raboŭ. Što ŭsie biełaruskija pałacy i zamki -- pabudavanyja letuvisami! Nie mahli ž raby budavać sabie pałacy i zamki! Heta balšaviki adniali terytoryju ŭ letuvisaŭ i padaryli biełarusam! I, voś vy -- łapci, łapci, łapci!... Kamu što, a vašyvamu -- łaźnia...

⤷ Juzik sa stancyi Kruleŭščyna, aha, łapcioŭ nie znachodzili, bo tyja niedaŭhaviečnyja, i jašče tamu, što ŭ šmatlikich vypadkach chaváli ŭ botach, kab pierad Usiavyšnim tak paŭstaŭ, nabyŭšy ich zadoŭha da skonu, i źbierahajučy na taki vypadak. A pry žyćci nasili łapci, a to j basanož. I heta nie kałhasnaja sutnaść, a Praŭda Žyćcia. Asabista mnie nie cikava, što kaža kožny durny lijetuvis, u ich na Žamojci łapci taksama va ŭžytku byli, navat foty kanca XIX st. u muzei ŭ Biržach pabačyć možna było. Basóty ŭ ich było nia mienš. Nu, što zrobiš, nia ŭsim vypała žyć u toj čas u pałacach dy zamkach. Praŭda Žyćcia, jana takaja, kažu ž... Ci Paźniaku pra heta nia viedać było ?.. Navošta siabie padmanvać ?

⤷Pamiataju, jak niby ŭčora było,  Nažal, takich jak vy -- lehijony! Asabliva skrušna, što takija ludzi, jak raz i lezuć va ŭładu... Byvaŭ ja ŭ Čechii, Polščy, Niamieččynie, žyŭ niekali ŭ Łatvii... Pryhožyja haradki, vioski... A vy prajedźcie ad Brasłava da Minska! Heta -- kałhas da mozha kaściej! Stajać u rajcentrach nie damy, a niejkaje nievierahodnaje nahruvaščańnie prybudoŭ: dom+chleŭ+haraž+łaźnia+hanak ź niejmavierna składanym łamanym dacham. I kali pačnieš ź imi pra kuklturu razmaŭlać ... -- My ž, biełarusy! Nam kultura ni nužna! Biełarusam -- hłaŭnaje što b było što pajeści!-- adkazvajuć.

⤷ Juzik sa stancyi Kruleŭščyna, ja nia budu na stolki kateharyčnym, jak vy. Bo 1) źniešniaje zusim nie zaŭždy adpaviadaje ŭnutranamu i 2) słova chałva nia robić soładka ŭ rocie, a słova chren nie honić u ślozy dy nie vyklikaje niastrymny čych. Usio ŭ Biełarusi budzie dobra, adrodzicca dziaržava, biełaruskaja mova, biełaruskaja kultura, historyja. I heta adbudziecca jašče pry maim žyćci. I pry vašym žyćci taksama. Bo treba ž, kab vam zrabiłasia soramna za vašyja peŭnyja słovy, chaj jany j vyklikanyja zališniaj emacyjnaściu.

Fiodoras Reitanas - upłyvovy dziajač Litvy.