Piša Siarhiej Dubaviec.
Pytańnie pra interviju PPRB dla «Washington post» (brać ci nia brać?), niby dežaviu paŭtaryłasia praz paru dzion, tolki ŭžo ŭ dačynieńni da naziralnikaŭ ABSEŭ sudach nad aryštavanymi za 19 śniežnia (jechać im tudy ci nia jechać?). U minuły raz vysnova była — nia brać, bo škoda ad pramyŭki mazhoŭ biełaruskamu narodu z dapamohaj upłyvovych brendaŭ niepamierna bolšaja, čym karyść ad taho patoku śviadomaści made in Belarus, u jaki akuniecca suśvietny čytač.
Naziralniki i nadziralniki
Toje samaje z ABSE. Vysnovy eŭrahaściej zastanucca
Ale, skažycie, ź jakoj prynuki zachodniki pavinny dbać pra zdaroŭje biełaruskaha hłuzdu? Niekatoryja ź ich zialonaha paniatku nia majuć pra toje, što praŭda — heta, nasamreč, chłuśnia.
Pałahodzić intaresy pasprabavaŭ kamentatar Chviedar [na sajcie radyjo «Svaboda»]:
«Pačynać treba z pytańnia, ci zakonnym šlacham zdabytyja dokazy. Treba damahčysia adkazu, čamu, nasupierak patrabavańniu kanstytucyi i mižnarodnych damovaŭ, da abvinavačanych nie dapuskalisia i nie dapuskajucca advakaty; čamu piać advakataŭ, jakija baroniać udzielnikaŭ Płoščy, pazbaŭlenyja licenzii? Kali „eksperty“ nie damohucca adkazu na hetyja pytańni pierad pačatkam suda, šeleh cana takoj misii».
Chie-chie . Ale kamu misija pavinna zadać hetyja pytańni? Viadoma, kamu. I adkaz viadomy: «Dy što vy havarycie? Sičas pravieru».
I jašče. Kali b Stalin zaprasiŭ eŭrapiejcaŭ nazirać za pastanovami «trojek», što b jany tam «nazirnuli»? Dumajecie, kroŭ i katavańni? Ja dumaju, pusty hrafin.
Za dyjaloh, ale z uładaj
Bolš za ŭsio spadabaŭsia kamentar Krata ź Miensku. U nas tak šmat narakajuć, što ničoha nia robicca. Chaj by lepiej pisali svaje prapanovy na temu «Što rabić». Jak Krot:
«Spadarstva, ja choć i padzialaju pazycyju, što dyjaloh ź siońniašnimi ŭładami niemahčymy, najpierš tamu, što jany nie prymajuć nijakaj alternatyŭnaj dumki, ale heta nia značyć, što dyjaloh niemahčymy z samymi roznymi słajami nasielnictva. Na moj pohlad, treba, akramia palityčnaha vektara, znajści sposaby ŭklučyć kulturny, adukacyjny vektary, a taksama — dabračynnaść. A heta značyć, što
pad kiraŭnictvam partyjaŭ nieabchodna pravodzić kulturnyja i adukacyjnyja mierapryjemstvy, asabliva ŭ rehijonach. Heta mohuć być seminary, kancerty, festyvali, akcyi. Uklučycie kreatyŭ. Jość masa ludziej, jakija ŭ siłu svajoj demakratyčnaj aryjentacyi zastalisia za miežami aktyŭnaha sacyjalnaha žyćcia. Jany nie hatovyja źmianić rod dziejnaści i zajmacca palitykaj, ale z zadavalnieńniem pajšli b na supracoŭnictva,pryčym — pieravažna biaspłatna, u ramkach niejkich cikavych prajektaŭ. Dumaju, što prydać hetym prajektam šmatkolernaść i pavysić cikavaść da ich znajšlisia b i zamiežnyja kalehi: muzyki, mastaki, fatohrafy, lektary. Heta j jość svojeasablivy dyjaloh ci dyskusija, na vaš hust. Zrazumiejcie, žyćcio — heta nia tolki palityka. Bolš za toje, palityčnyja pohlady — heta časta nastupstva niejkich inšych pracesaŭ».
Piać bałaŭ.
Tryccać hadoŭ tamu BNF i pačynaŭsia z mnostva kulturnych i aśvietnych inicyjatyvaŭ, jakija ŭrešcie źlilisia ŭ adnu raku i vyjšli ŭ palityku. Pryčym, absalutna biaspłatna. Napeŭna ž paśla ŭsiaho, što vykryknuta siońnia adnymi demakratami na adras druhich, paśla hrašovych i ahienturnych skandałaŭ, paśla samych brydkich dapuščeńniaŭ, pramoŭlenych jak fakt, niejkaje novaje abjadnańnie moža adbycca tolki na čystym miescy i na padstavie kaštoŭnaściaŭ. A kaštoŭnaści nie z palityki biarucca, a z kultury i aśviety. I kali my abjadnajemsia ŭ kultury, u movie, u nacyjanalnaj idei, kali nabiarem siły, tady možna i palityčnyja zadačy vyrašać.
Naturalna, dadaje Krot, heta ŭsio nie admianiaje baraćby za vyzvaleńnie palitviaźniaŭ.
Podźvih Michielsona (2)
Nu i ŭvalili mnie za Michielsona (mianuška Alesia Michaleviča) ź minułaha ahladu. I za pryhadku taho Michielsona, jaki pasadziŭ u kletku Puhačova. Maŭlaŭ Michalevič ciapier nie na miescy carskaha vajskavodca, a na miescy buntaŭnika.
Zhodny z tym, što miescy advarotnyja, jak i z tym, što nia miesca krasić čałavieka. Ni Michielson, ni Jamielka nikoli nie pamianiajucca svaimi sutnaściami ad taho, što pamianiajucca miescami.
Jašče paprakali tym, što za Michielsonam stajaŭ Suvoraŭ, jaki paśla pasadziŭ u kletku ŭsich biełarusaŭ. Ale nia treba błytać bob z harocham, a imperskija vojny z ustalavańniem zakonu. U historyi jaickaha kazačka mnie bačycca paralel z historyjaj kazačka Michnienki i ŭsiaho taho našeścia Załatarenki — užo na našaj ziamli. Tady mazaičnaha Michnienku sa tavaryšy pasadziŭ Januš Radzivił, i nia ŭ kletku, a na koł.
Ułada byvaje razumnaja i šalonaja. Pieršuju ŭvasablajuć Michielson i Radzivił, druhuju — Jamielka Michnienka i niekatoryja tut. Adpaviedny čałaviek adpaviednym čynam «krasić» adpaviednaje miesca.
Ci možacie vy nazvać adzin (!) vysakarodny ŭčynak Łukašenki za hetyja 17 hadoŭ? A spytajcie ŭ mianie pra Michaleviča, i ja skažu — mahu.Raskazaŭ pra katavańni ŭ turmie KDB. I ŭčynak jaho nia ŭ tym, što jon pra heta raskazaŭ. Heta tolki fabuła. Učynak u tym, što kožny padumaŭ pra siabie.
Nia ŭsie, naturalna. Voś Kaciuša piša pra Sańnikava, Statkieviča i Niaklajeva (heta jaje paradak):
«Paviercie, vyjduć z KHB, pra ŭčynak Michaleviča ŭsie zabuduć… Michalevič małajčyna. Jamu dziakuj za praŭdu… Ale vy zhadziciesia, što jon nahadvaje kapryznuju dziaŭčynku».
Iznoŭ,
