«Russkij rieportier» apublikavaŭ dakumient amierykanskaj dypłamatyčnaj pierapiski pra zatrymańnie kurjera z valutaj.
Voś što piša rasiejskaje vydańnie, jakoje atrymała ad Asanža prava pieršaj publikacyi na rasiejskaj movie.
12 červienia 2005 klerk amierykanskaha pasolstva ŭ Vilni piša ŭstryvožanuju depiešu adnosna drobnaha incydenta — zatrymańnia na miažy pamiž Litvoj i Biełaruśsiu žančyny, jakaja sprabavała pravieźci niezadekłaravanyja 25 tysiač dalaraŭ ZŠA.
Hałoŭnaja jaho zakłapočanaść — jak zrabić tak, kab nijakija detali incydentu nie pratačylisia ŭ presu. Pryčyna ŭ tym, što z čornaj hatoŭkaj byŭ aryštavany «kurjer», jaki vioz čarhovuju porcyju finansavańnia niejkaj niekamiercyjnaj arhanizacyi (NKA), partniora USAID (Ahienctva mižnarodnaha raźvićcia ZŠA), dziaržaŭnaha amierykanskaha fondu, jaki raźmiarkoŭvaje siabroŭskuju dapamohu pa ŭsim śviecie, pierš za ŭsio niekamiercyjnym arhanizacyjam. Finansavańnie idzie i pa sacyjalnych prahramach, i, što istotna, palityčnych (raźvićcio demakratyi).
Sprava była ŭ 2005 hodzie — va Ukrainie tolki što da ŭłady pryjšli «aranžavyja», a ŭ sakaviku 2006 musili prajści prezidenckija vybary ŭ Biełarusi, dzie apazicyja, natchnionaja vopytam Ukrainy, płanavała pasprabavać pieraškodzić Alaksandru Łukašenku zachavać uładu.
Mienavita z pačatku 2005 hoda ŭ Rasii i SND zrabili bolš žorstkim zakanadaŭstva pra NKA, a Łukašenka vykarystaŭ by lubuju padstavu, kab spynić dziejnaść NKA, źviazanaj z zamiežnymi ŭradami.
Lehalnaja praca USAID ŭ roznych krainach tłumačycca tym, što hetaje ahienctva — spadčyńnik płana Maršała — u mnohich vypadkach sapraŭdy dapamahaje sacyjalnym prahramam, baraćbie z chvarobami i inš. i naohuł farmalna dziejničaje nibyta pa zakonie, finansujučy tolki NKA, a nie palityčnyja partyi.
Cikava, što supracoŭnik MZS Litvy Jonas Pasłaŭskas prapanuje amierykanskamu dypłamatu vykarystoŭvać ułasnych dypłamataŭ dla pieradačy hrošaj dla biełaruskaj apazicyi.
Pierakład depiešy
1. Anatacyja:
U centry ŭvahi vysokapastaŭlenych čynoŭnikaŭ va ŭradzie Litvy znachodzicca zatrymańnie pa abvinavačańni ŭ valutnaj kantrabandzie hramadzianki Biełarusi, jakaja pracuje ŭ niekamiercyjnaj arhanizacyi, źviazanaj z USAID. Kurjer była zatrymanaja pry sprobie vyvieźci ź Litvy sumu ŭ 25 tys. dalaraŭ hatoŭkaj, što našmat pieraŭzychodzić dazvoleny zakonam krainy limit. Jaje aryšt pastaviŭ ŭłady Litvy ŭ dalikatnaje stanovišča: jak zbałansavać abaviazalnictvy vykonvać zakon i bolš strohija miery suprać teraryzmu (uviedzienyja ŭ značnaj stupieni pa patrabavańni ŭrada ZŠA) i niežadańnie dać minskamu režymu padstavaŭ dla dalejšaha nastupu na hramadzianskuju supolnaść i prajekty, jakija finansujucca
(Kaniec anatacyi)
2. © 8 lipienia litoŭskaja słužba pa rasśledavańni finansavych złačynstvaŭ zatrymała CHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCH (imia vykraślena z etyčnych mierkavańniaŭ. — «RR»), što spravakavała ŭ minułyja vychodnyja intensiŭnyja telefonnyja pieramovy pamiž pasolstvami ŭ Minsku i Vilni, roznymi pravaachoŭnymi orhanami Litvy i pradstaŭnikami MZS. CHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCH i dvoje mužčyn, što supravadžali jaje i imiony jakich nie raskryvajucca, byli zatrymanyja paśla taho, jak litoŭskija słužby znajšli ŭ ich aŭtamabili 25 tys. dalaraŭ ZŠA hatoŭkaj. Hrošy pryznačalisia dla Rady pa mižnarodnych daśledavańniach i abmienach (IREX), jakaja ažyćciaŭlaje ŭ Biełarusi adzin prajekt, jaki finansujecca USAID. Antyterarystyčnyja papraŭki da zakanadaŭstva, jakija abaviazvajuć banki apaviaščać urad Litvy ab usich tranzakcyjach, jakija pieravyšajuć 10 tys. dalaraŭ, miarkujučy pa ŭsim, i pryciahnuli ŭvahu litoŭskich uładaŭ da dziejnaści CHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCH. Jak paviedamili nam aficyjnyja asoby Litvy, u ich jość dakumientalnaje paćvierdžańnie, što za dźvie svaje papiarednija pajezdki CHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCH vyviezła z krainy ahułam 50 tys. dalaraŭ.
3. © 11 lipienia my abmierkavali situacyju ź Jonasam Pasłaŭskasam, dyrektaram amierykanskaha adździeła MZS Litvy, jaki da pryznačeńnia na hetuju pasadu šeść hadoŭ prapracavaŭ viarchoŭnym pradstaŭnikom svajoj krainy ŭ Minsku. Pasłaŭskas paviedamiŭ, što spravaj ščylna zajmajecca kiraŭnictva MZS i inšych uradavych viedamstvaŭ. Pavodle jaho słovaŭ, Litva mienš za ŭsio chacieła b dać režymu Łukašenki padstavy, kab uskładnić pracu ŭ Biełarusi zamiežnym uradam i NKA. Pasłaŭskas padkreśliŭ, što pierapraŭki praź miažu vialikich sumaŭ hrošaj ujaŭlaje niebiaśpieku z šerahu pryčyn, i prapanavaŭ na budučyniu ŭradu ZŠA i inšym arhanizacyjam uzhadniać dziejańni, kab nie dapuścić u budučyni paŭtareńnia situacyi. Pasłaŭskas skazaŭ, što va ŭładaŭ ZŠA jość dosyć asobaŭ i kanałaŭ, uklučajučy ŭłasnych dypłamataŭ, dla pierapraŭki hrošaj hrupam u Biełarusi.
4. © My taksama zakranuli hetuju temu ŭ razmovie z vykanalnikam abaviazkaŭ ministra ŭnutranych spravaŭ Stanisłovasam Lutkiavičusam. Lutkiavičus davierliva paviedamiŭ, što mieŭ hutarku ź ministram zamiežnych spravaŭ Valijonisam, i jany damovilisia, što jon budzie padtrymlivać kantakt z hienieralnym prakuroram. Jon skazaŭ: «Dumaju, my vyrašym hetaje pytańnie, pryčym u pazityŭnym dla jaje (CHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCH) klučy». Lutkievičus skazaŭ, što ŭ budučyni hatovy pry nieabchodnaści ŭzhadniać dziejańni z uładami ZŠA, kab kurjery nadalej nie sutykalisia z padobnymi prablemami.
5. © Kamientar: Na ciapierašni momant niajasna, što moža čakać CHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCHCH. Razam z tym, my nie dumajem, što hienieralny prakuror zapatrabuje surovaha pakarańnia dla kahości, chto svajoj dziejnaściu dapamahaje realizacyi ŭsioabdymnaj mety ŭrada ZŠA prynieści demakratyju ŭ Biełaruś. Urad Litvy razumieje intaresy ŭsich, chto apynuŭsia ŭciahnutym u hetuju spravu, i poŭny žadańnia paźbiahać jaho paŭtoraŭ. U hetych metach jon hatovy supracoŭničać z uładami ZŠA i donarami dapamohi, kab u budučyni padobnych incydentaŭ nie ŭźnikała.
Kelly Aryhinał.
