«Viedomosti»: Maskvie daviadziecca i nadalej siabravać z Łukašenkam 2

Palitołah Viačasłaŭ Inaziemcaŭ razvažaje pra dylemy rasijskaj palityki ŭ artykule «Modernizatsya.ru: Nie čas vybaru» va ŭpłyvovaj haziecie.

U kancy hetaha hodu adbudziecca padzieja, jakaja naŭrad ci mahła raźličvać na ŭvahu rasiejcaŭ — vybary prezydenta Biełarusi. Usie apošnija 15 hadoŭ my viedali, chto im stanie: Alaksandr Łukašenka, sajuźnik Rasiei, jaki raniej za svaich maskoŭskich kalehaŭ ukaraniŭ u krainie kiravanuju demakratyju i da pary da času vielmi ŭmieła kanvertavaŭ palityčnuju blizkaść da rasiejskaha kiraŭnictva ŭ ekanamičnyja preferencyi.

Ciapier usie nia tak vidavočna. Maskva i Miensk pasvarylisia — i, vyhladaje, surjozna.

Niekalki naftavych i hazavych vojnaŭ, kanflikty vakoł pastavak małaka i šerahu inšych spažyvieckich tavaraŭ, składanaści z ADKB i Mytnym sajuzam, pazycyja Mienska pa Paŭdniovaj Asetyi i Abchazii — heta niapoŭny śpis padstaŭ da ŭzajemnaj niezadavolenaści. U Rasiei papaŭźli upartyja čutki, što Kreml pierastaŭ rabić staŭku na Łukašenku.

Miž tym sytuacyju, u jakuju trapiła Rasieja, składana nazvać prostaj. Tak, Maskvie doraha abychodziłasia płacić Miensku za iluziju sajuznaj dziaržavy. Ale heta byŭ jaje ułasny vybar — a siońnia adnosiny nie takija ŭžo i «sponsarskija»: Biełaruś u biahučym kvartale płacić za haz pa $ 193 za 1000 kub. m, chacia spotavyja košty ŭ Brytanii ŭ pieršym paŭhodździ skłali $ 208, a ŭ ZŠA ŭ lipieni — $ 156; ilhotnyja košty na naftu dziejničajuć tolki dla taho jaje abjomu, jaki spažyvajecca ŭ respublicy (impart Biełaruśsiu z Rasiei nafty ŭ pieršym paŭhodździ, darečy, źniziŭsia na 49,8%). U takich umovach pastajanny cisk nia stolki sparadžaje niedavier da Łukašenki, kolki pamianšaje kolkaść prychilnikaŭ zbližeńnia z Rasijaj. Jašče ŭ minułym hodzie 40% apytanych biełarusaŭ byli zhodnyja na toje, kab ich kraina ŭvajšła ŭ skład EZ, i mienš za 15% hatovyja byli na abjadnańnie z Rasiejaj u adzinuju dziaržavu. Biełaruski ekspart taksama aryjentavany na Zachad, a nie na Uschod: u 2009 h. tavaraŭ na $ 9.1 młrd. pajšło ŭ EZ i na $ 6,7 młrd. — u Rasieju. Pa vynikach minułaha hodu, darečy, u Bruseli Biełaruś nazvali samym aktyŭnym siabram eŭrapiejskaj prahramy «Ŭschodniaje partnerstva».

Tak, Biełaruś zaležyć ad Rasiei, ale tych, ad kaho zaležać, časta bajacca, ale redka lubiać.

Jak by ŭ Maskvie ni padkreślivali datacyjnuju sutnaść biełaruskaj ekanomiki, jana bolš madernizavanaja, čym rasiejskaja. Pramysłovaść i budaŭnictva zabiaśpiečvajuć 36% VUP, maleńkaja respublika vyrablaje bolš traktaroŭ i ekskavataraŭ, čym vializnaja Rasieja, pa pakazčykach abjomu vytvorčaści pradukcyi lohkaj i charčovaj pramysłovaści na dušu nasielnictva abychodzić nas u 2–3 razy, a pa abjomie žyllovaha budaŭnictva — u 2,1 razy. Vydatkoŭvajučy ŭsiaho 0,4% VUP na darožnuju infrastrukturu, kraina trymaje jaje ŭ značna lepšym stanie, čym Rasieja. Enerhajomistaść VUP nižej rasiejskaj amal na 30%. Pry hetym ułady pačynajuć rabić praktyčnyja kroki pa pazbaŭleńni ad zaležnaści ad rasiejskich enerhanośbitaŭ: užo iduć zdabyča i zakupki nafty ŭ Venesuele, a na bałtyjskim ŭźbiarežžy Litvy moža być pabudavany rehazifikacyjny terminał dla pastaŭki zvadkavanaha hazu.

I kali pierad nasielnictvam Biełarusi hetaj vosieńniu budzie pastaŭleny realny vybar, to heta budzie vybar pamiž Łukašenkam i mienš pa-prarasiejsku nastrojenym kandydatam.

Tamu što perspektyvaŭ na madernizacyju i raźvićcio ni z Rasiejaj, ni z Mytnym sajuzam ŭ Biełarusi nie źviazvajuć.

U toj ža čas dla Rasiei sproba padtrymać na vybarach demakratyčnaha kandydata abo abviaścić ab tym, što jany prajšli nie ŭ adpaviednaści z demakratyčnymi standartami, niasie ŭ sabie značnyja prablemy. Pa-pieršaje, nievidavočna, što 24 žniŭnia ŭ Miensku lidery apazycyjnych siłaŭ sapraŭdy damoviacca ab skaardynavanych dziejańniach, i kali Maskva vyrašyć padtrymać adnaho ź ich, to vybrańniku ciažka budzie zachavać u Biełarusi niezaanhažavanaje abličča — a być pravadnikom intaresaŭ Rasii tam zaraz nie zanadta papularna. Pa-druhoje, usie apazycyjnyja kandydaty — heta sumlennyja ludzi, prychilniki demakratyi i ekanamičnaha liberalizmu, i raźmianiać padtrymku na abiacańni pradać rasiejskamu aliharchatu biełaruskuju pramysłovaść jany naŭrad ci zachočuć, a ŭžo pryznać kaŭkaskija pseŭdadziaržavy im i zusim nie pryjdzie ŭ hałavu.

I narešcie, pa-treciaje, ahitacyja Kramla za spraviadlivyja i demakratyčnyja vybary ŭ Biełarusi napiaredadni vybarnaha cyklu 2011—2012 hh. u samoj Rasiei, u jakim uładzie patrebnyja pradkazalnyja vyniki, moža spravakavać całkam niepatrebnyja joj tendencyi da madernizacyi palityčnaj systemy.

I tamu Maskvie, mabyć, daviadziecca i nadalej siabravać z tym, kaho jana vyraściła. Znajści vinavatych za pakaz abraźlivych filmaŭ, źnizić košty na haz i ŭ adzinočku «aktyvizavać adnosiny» z Abchazijaj i Paŭdniovaj Asetyjaj. Čas kančatkovaha vybaru jašče nie pryjšoŭ.

vedomosti.ru, pierakład svaboda.org

Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj ananimna i kanfidencyjna? Pišycie redaktaru «Našaj Nivy» ŭ TH