Izrailski ŭdar pa Hazie. Fota: AP Photo/Fatima Shbair
Artykuł pra hetuju sistemu, jakaja viadomaja jak «Jevanhielle» i značna paŭpłyvała na pošuk dapuščalnych celaŭ dla atak, pierakazvaje vydańnie Mahiloŭ.media.
Svaju pieršuju vajnu z vykarystańniem štučnaha intelektu Izrail pravodziŭ jašče ŭ 2021 hodzie. Heta była 11-dzionnaja vajna, padčas jakoj pradstaŭniki izrailskaj armii zajavili pra aktyŭnaje vykarystańnie mašynnaha navučańnia i pieradavych vyličeńniaŭ. Pa vynikach kanfliktu ŭ traŭni 2021 hoda Izrail zajaviŭ pra niebyvały pośpiech i źniščeńnie vajennaj infrastruktury CHAMAS.
Sučasnaja vajna pamiž Izrailem i CHAMAS daje CACHAŁ biesprecedentna bolšyja mahčymaści dla vykarystańnia pieradavych vajennych technałohij na teatry bajavych dziejańniaŭ. Brytanskaje vydańnie The Guardian sabrała i praanalizavała padrabiaznaści pra vykarystańnie izrailcianami sistemy štučnaha intelektu pad nazvaj «Chabsora», albo «Jevanhielle» — pa-biełarusku.
Da 100 celaŭ za dzień
Sakretny adździeł administracyi (vyjaŭleńnia i pryznačeńnia) celaŭ dla naniasieńnia ŭdaraŭ byŭ stvorany ŭ CACHAŁ u 2019 hodzie pry raźviedvalnym upraŭleńni. U karotkaj zajavie na veb-sajcie CACHAŁa śćviardžałasia, što ŭ vajnie suprać CHAMAS jana vykarystoŭvaje sistemu na asnovie štučnaha intelektu, kab «vyjaŭlać celi ŭ chutkim tempie».
CACHAŁ zajaviŭ, što «dziakujučy chutkamu i aŭtamatyčnamu zdabyvańniu intelektualnych danych», Jevanhielle dało rekamiendacyi pa tarhietynhu dla svaich daśledčykaŭ «z metaj poŭnaha supadzieńnia pamiž rekamiendacyjami mašyny i identyfikacyjaj, praviedzienaj čałaviekam».
Šmatlikija krynicy, znajomyja z pracesami celeŭkazańnia CACHAŁa, paćvierdzili isnavańnie miechanizavanaha ałharytma, zajaviŭšy, što jon vykarystoŭvaŭsia dla stvareńnia aŭtamatyzavanych rekamiendacyj dla napadu na celi — takija, jak pryvatnyja damy asob, jakija padazrajucca ŭ dziejnaści ŭ hrupoŭkach CHAMAS abo Isłamski Džychad.
Aviŭ Kachavi, jaki zajmaŭ tady pasadu kiraŭnika Armii abarony Izraila, zajaviŭ, što novaje padraździaleńnie, heta dyvizija, «abstalavanaja mahčymaściami štučnaha intelektu» i jakaja ŭklučaje ŭ siabie sotni aficeraŭ i sałdat. U intervju, apublikavanym pierad biahučaj vajnoj, jon skazaŭ, što heta «mašyna, jakaja vyrablaje vielizarnyja abjomy danych bolš efiektyŭna, čym luby čałaviek, i pieratvaraje ich u celi dla ŭdaru». Pa słovach Kachavi, «jak tolki hetaja mašyna była aktyvavanaja» padčas 11-dzionnaj vajny Izraila z CHAMAS u mai 2021 hoda, jana stvarała 100 celaŭ u dzień.
Ciapier — niezaležna ad ranhu
Novaja dyvizija sa štučnym intelektam była stvorana dla vyrašeńnia chraničnaj prablemy CACHAŁa. U raniejšych apieracyjach u Hazie ŭ izrailskaj armii niaredka prosta nie chapała celaŭ dla naniasieńnia ŭdaraŭ, pakolki vysokapastaŭlenyja čynoŭniki CHAMAS źnikali ŭ tunelach u pačatku luboha novaha nastupu
Jak paviedamlajuć krynicy vydańnia, takija sistemy, jak Jevanhielle, dazvolili CACHAŁu vyjaŭlać i atakavać značna bolšuju hrupu małodšych apieratyŭnikaŭ.
Adzin čynoŭnik, jaki pracavaŭ nad pryniaćciem rašeńniaŭ ab celeŭkazańni ŭ papiarednich apieracyjach u Hazie, skazaŭ, što CACHAŁ raniej nie napadaŭ na damy małodšych členaŭ CHAMAS. I heta źmianiłasia ŭ dačynieńni da ciapierašniaha kanfliktu — ciapier damy padazravanych aktyvistaŭ CHAMAS stanoviacca mišeńniu niezaležna ad ranhu.
Zhodna z danymi, apublikavanymi CACHAŁam u listapadzie, na praciahu pieršych 35 dzion vajny Izrail atakavaŭ 15 000 abjektaŭ u Hazie, što značna vyšej, čym u papiarednich vajennych apieracyjach na hetaj hustanasielenaj prybiarežnaj terytoryi. Dla paraŭnańnia, u vajnie 2014 hoda, jakaja doŭžyłasia 51 dzień, CACHAŁ razbambiŭ ad 5000 da 6000 celaŭ.
«Heta sapraŭdy jak fabryka»
Krynicy, znajomyja z tym, jak sistemy na asnovie štučnaha intelektu byli intehravanyja ŭ apieracyi CACHAŁa, skazali, što takija instrumienty značna paskoryli praces stvareńnia celi.
— My rychtujem mišeni aŭtamatyčna i pracujem u adpaviednaści z kantrolnym śpisam. — paviedamiła vydańniu krynica, jakaja raniej pracavała ŭ metavym adździele, +972/Local Call — Heta sapraŭdy jak fabryka. My pracujem chutka i niama času ŭnikać u cel. Miarkujecca, što nas aceńvajuć pavodle taho, kolki celaŭ nam udałosia stvaryć.
U karotkaj zajavie CACHAŁa ab dziejnaści dyvizii pa celeŭkazańni vysokapastaŭleny čynoŭnik skazaŭ, što padraździaleńnie «vyrablaje dakładnyja ataki na infrastrukturu, źviazanuju z CHAMAS, nanosiačy pry hetym vialikuju škodu praciŭniku i minimalnuju škodu asobam, jakija nie ŭdzielničajuć u bajavych dziejańniach».
Byłaja vysokapastaŭlenaja izrailskaja vajennaja krynica raspaviała Guardian, što apieratyŭniki vykarystoŭvajuć «vielmi dakładnaje» vymiareńnie chutkaści hramadzianskich asob, jakija evakuirujucca z budynka niezadoŭha da ŭdaru. «My vykarystoŭvajem ałharytm, kab acanić, kolki mirnych žycharoŭ zastałosia. Jon daje nam zialony, žoŭty, čyrvony, jak sihnał śviatłafora».
Adnak ekśpierty ŭ halinie štučnaha intelektu i ŭzbrojenych kanfliktaŭ, jakija razmaŭlali z Guardian, zajavili, što skieptyčna staviacca da śćviardžeńniaŭ, što sistemy na asnovie štučnaha intelektu pamianšajuć škodu hramadzianskamu nasielnictva, zaachvočvajučy bolš dakładnaje nacelvańnie.
«Pahladzicie na fizičny łandšaft Hazy, — skazaŭ Ryčard Mojes, daśledčyk, jaki ŭznačalvaje hrupu Article 36, jakaja zmahajecca za źnižeńnie škody ad zbroiju — My nazirajem paŭsiudnaje rujnavańnie haradskoj terytoryi z dapamohaj ciažkaj vybuchovaj zbroi, tamu zajavy ab dakładnaści i abmiežavanaści prymianieńnia siły nie paćviardžajucca faktami.
Fota: Maxar Technologies
Inšaja krynica paviedamiła vydańniu, što Jevanhielle dazvoliła CACHAŁu zapuścić «fabryku masavych zabojstvaŭ», u jakoj «akcent robicca na kolkaści, a nie na jakaści». Čałaviečaje voka, pa jaho słovach, «budzie ahladać celi pierad kožnaj atakaj, ale jamu nie prychodzicca marnavać na heta šmat času».
U niekatorych ekśpiertaŭ, jakija daśledujuć štučny intelekt i mižnarodnaje humanitarnaje prava, takoje paskareńnie vyklikaje šerah prablem. Doktar Marta Bo, navukovy supracoŭnik Stakholmskaha mižnarodnaha instytuta daśledavańnia prablem miru, skazała, što navat kali «ludzi znachodziacca ŭ kursie», isnuje ryzyka taho, što ŭ ich uźniknie «schilnaść da aŭtamatyzacyi» i «praźmiernaja zaležnaść ad sistemy, jakija akazvajuć zanadta vialiki ŭpłyŭ na składanyja čałaviečyja rašeńni».
Mojies z Article 36 skazaŭ, što, abapirajučysia na takija instrumienty, jak Jevanhielle, kamandziram «pieradajecca śpis celaŭ, stvorany kampjutaram», i jany «nieabaviazkova viedajuć, jak hety śpis byŭ stvorany, abo majuć mahčymaść adekvatna analizavać i stavić pad sumnieŭ rekamiendacyi pa tarhietynhu».
«Isnuje niebiaśpieka, — dadaŭ jon — što kali ludzi pačynajuć spadziavacca na hetyja sistemy, jany stanoviacca vincikami ŭ miechanizavanym pracesie i hublajuć zdolnaść razumna razhladać ryzyku naniasieńnia škody hramadzianskamu nasielnictva».
Čytajcie taksama:
CACHAŁ zahadvaje žycharam paŭnočnych i paŭdniovych rajonaŭ Hazy evakujavacca
Pieramirje pamiž Izrailem i CHAMAS skončyłasia. CACHAŁ adnaviŭ bajavyja dziejańni
Izrail damoviŭsia pra vyzvaleńnie 50 zakładnikaŭ u abmien na pieramirje ŭ Hazie
