Viktoryja Hrabieńnikava. Fota: asabisty archiŭ.
Viktoryja daŭno pracuje z traŭmatyčnymi i dyskryminujučymi temami, vykarystoŭvajučy vizualnuju mastackuju movu.
«Śviet turmy maksimalna izalavany ad źniešniaha. Rečy i naviny, usio prachodzić adtul i tudy dzika składana, z cenzuraj i zabaronami. I mnie zachaciełasia niejak asprečyć, parušyć hetyja praviły, adabrać u ich troški kantrolu. «Voś! Ja niešta praniesła, śviedčańnie hetaha žachu, i na šmonie jaho nie adabrać», — raskazvaje Viktoryja, jak u jaje źjaviłasia ideja stvareńnia 3D-madeli kamiery.
Praca Viktoryi
U pracy Viktoryi vizualizavanaja kamiera ź IČU ŭ Žodzina pad numaram 80, dzie jana praviała bolšuju častku z 15 sutak, prysudžanych joj 28 lutaha — paśla dnia refierendumu. Dziaŭčynu zatrymali kala budynka vakzała ŭ Minsku, aformiŭšy pratakoł za ŭdzieł u niesankcyjanavanym mierapryjemstvie.
«U pratakole było napisana, što ja kryčała pravakacyjnyja łozunhi: «Nie vajnie» i «Žyvie Ukraina». Śmiešnyja farmuloŭki, kab heta nie było lehalnym dakumientam. Na samoj spravie, u toj dzień nijakaha mitynhu nie było i blizka, nie toje što słohany kryčać. Pierad vakzałam było ŭ piać razoŭ bolš milicyi, čym ludziej. Mianie paprasili prajści «pravieryć dakumienty» praz chvilinu, jak ja vyjšła z budynka vakzała. U nastupny raz ja kudyści vyjšła ŭžo paśla svaich 15 sutak», — raskazvaje Viktoryja.
U maleńkaj kamiery na Akreścina ź dziaŭčynaj było ad 15 da 23 čałaviek. U Žodzina — 10.
U kamiery Viktoryja paznajomiłasia ź ludźmi roznych prafiesij: nastaŭnicaj, buchhałtarkaj, dyzajnierkaj, kanstruktarkaj abutku. Umovy — zvyčajnyja na siońnia dla tak zvanych palityčnych, «kantrolnych» aryštantaŭ.
«Niejki čas u Žodzina ŭ nas byli matracy. A potym ich zabrali i pačaŭsia žach: łožki tam mietaličnyja, ź niesucelnaha lista mietału, było vielmi baluča i chaładno. Plus jašče ŭvieś čas śvietła: arhanizm nie razumieŭ, kali spać. Nam zaŭsiody hrubijanili, nas źnievažali.
Uvohule, usia turemnaja sistema ŭ nas pracuje takim čynam, kab tvajoj mientałcy było vielmi drenna, kab ty ŭvohule nie adčuvaŭ ci nie adčuvała siabie asobaj.
Składana nie mieć mahčymaści adkazać milicyi, abaranić siabie. Składana adčuvać, što ŭ ich jość poŭnaja ŭłada nad tvaim žyćciom i zdaroŭjem. Składana dumać pra toje, što heta ŭsio moža nie skončycca, kali jany zachočuć. Nie viedać, što z tvaimi blizkimi, pakul ty ŭ niavoli. Składana viedać, što nijakaj lehalnaj abarony ŭ ciabie ad hetaj piakielnaja sistemy niama».
U bližejšaj budučyni Viktoryja źbirajecca dapoŭnić svoj prajekt opcyjaj kiravańnia vidami ŭ kamiery, kab možna było razhladać jaje z roznych rakursaŭ i pazicyj, jak by špacyrujučy tam.
Čytajcie taksama:
Jak biełarusaŭ katujuć na Akreścina — śviedčańni źniavolenych, eks-supracoŭnika IČU, razvahi historyka ŭ filmie «NN»
