— Rasijskaja prapahanda, na žal, dakazała svaju efiektyŭnaść. I nie tolki ŭ Rasii, ale i ŭ Biełarusi. U mnohich siemjach uźnikajuć kanflikty na hlebie staŭleńnia da taho, što adbyvajecca va Ukrainie. Jak siabie pavodzić sa svajakami, jakija vierać u toje, što heta «Zialenski razbambiŭ radzilniu ŭ Maryupali»?
— Prablema niaprostaja. Bo ludzi vyraśli ŭ peŭnaj śvietapohladnaj sistemie. Jany stvaryli svoj śviet, tak-siak uładkavalisia ŭ im.
Tut uźnikaje prablema — ciapier hety śviet treba razburyć. I čym starejšy čałaviek, tym składaniej jamu heta zrabić. Bolš taho, jon nie choča hetaha rabić pa mnostvu pryčyn, u tym liku i tamu, što jamu davodzicca pieraasensavać svaju ŭłasnuju historyju. Voś ja pražyŭ svajo žyćcio, i što ciapier? Heta majo žyćcio ciapier katu pad chvost?
Tamu čałaviek vykarystoŭvaje achoŭnuju schiemu, padtrymlivajučy svojeasablivy kahnityŭny kansanans (adpaviednaść sfarmavanych ujaŭleńniaŭ navakolnamu śvietu) i ŭsialak filtrujučy dysanansnuju infarmacyju. Heta kali čałaviek padpuskaje da sabie toje, što jaho zadavalniaje, i nie padpuskaje toje, što jamu niedaspadoby.
Jość niekalki stratehij pavodzin u znosinach z takimi ludźmi, dźvie ź jakich najbolš raspaŭsiudžanyja. Kali vy bačycie takuju ahresiŭnuju stratehiju nieprymańnia, starajciesia nie zakranać patencyjna kanfliktaniebiaśpiečnych tem, starajciesia ŭchilacca ad ich. Pieraklučajcie ŭvahu na niešta inšaje.
Inšaja stratehija — abviarhać vidavočnymi faktami. I nie prosta ŭziatymi ź niejkich krynic, a aŭtarytetnymi faktami mienavita dla hetaha čałavieka.
Vielmi prosty prykład: da vas pryjšli ŭ dom, skazali, što ŭ vas doma nieparadak i źbili vas. Zadajcie pytańnie — ci narmalna heta? Čym bolš takich pytańniaŭ, jakija zahaniajuć u tupik surazmoŭcu, vy zadaścio, tym bolšaja vierahodnaść uklučeńnia krytyčnaha myśleńnia.
Prablematyka Ukrainy ŭ takim vypadku vyśviatlajecca krychu pa-inšamu. Da vas pryjšli navodzić paradak pa svaim razumieńni. Vy nikoha nie klikali i nie prasili. To jak vy budziecie reahavać? Pahodziciesia, schavajeciesia ŭ kusty ci ŭsio ž budziecie zmahacca?
Abo voźmiem pazicyju pravicielaŭ. Bo tam supiarečnaść na supiarečnaści. «Nichto nie budzie stralać» — ale stralajuć. Abiacali adno — zrabili inšaje. Kažuć pra suvierenitet — a jaho ŭžo niama, rasijskija vojski robiać, što chočuć, stralajuć z hetaj terytoryi.
Ci taki prykład: advod vojskaŭ pa centralnych vulicach Homiela, pa asfalcie, u jaki ŭvohule ŭkładzienyja hrošy biudžetnyja — naplavalnickaje staŭleńnie da raniej stvoranaha. Zabrudžańnie miescaŭ časovych stajanak, jakija ŭvohule źjaŭlajucca vašaj ziamloj. Narešcie, zabojstva mirnych ni ŭ čym nie vinavatych ludziej.
Spytajcie, jak da hetaha možna stavicca? Źbirajcie jak maha bolš takich vidavočnych rečaŭ. I kali vy ich pačniecie pryvodzić, heta prymusić čałavieka dumać. Čym bolš takich kropak sudakranańnia vy znojdziecie, tym bolšaja vierahodnaść taho, što da vas pačnuć prysłuchoŭvacca i zamacavanyja raniej kahnityŭnyja schiemy pačnuć raschistvacca.
Nu i starajciesia nie abmiarkoŭvać hłabalnych i abstraktnych temaŭ. Čym tema kankretniejšaja, tym lahčej padabrać fakty, jakija paćviardžajuć vašu pazicyju. Nie viadzicie razmovy z pazicyi ŭsioviednaha čałavieka, vykazvajcie sumnievy i pačynajcie razam raźbiracca.
Vučycie svaich blizkich vieści dyjałoh, jaki pačynajecca z pryznańnia prava čałavieka na inšadumstva. Starajciesia analizavać pytańni, jakija abmiarkoŭvajucca z roznych pazicyj. Prapanujcie surazmoŭcu parazvažać nad pytańniem padstaŭ, jakija mohuć być u apanienta. Časta heta dapamahaje ŭśviedamleńniu taho, što inšy čałaviek moža žadać čaho-niebudź adroznaha ad vašaha.
— A kali padobnyja kanflikty ŭźnikajuć na pracy, siarod supracoŭnikaŭ, ź jakimi vam davodzicca znachodzicca ŭ adnym kabiniecie abo cechu vosiem pracoŭnych hadzin piać dzion na tydzień?
— Stratehija tut — nie ŭviazvacca ŭ bojku. Dajcie čałavieku vyhavarycca, skinuć emocyi i astyć. I starajciesia maksimalna zachoŭvać spakoj. Čamu? Pieršapačatkova heta moža pryvieści da abvastreńnia, ale, kali čałaviek ubačyć, što heta nie pracuje, jon, nie vyklučana, pačnie ŭklučacca. Tamu nie reahujcie adrazu.
Dalej. Pačynajcie nie z admaŭleńnia, a z rečaŭ, jakija vyklikajuć zhodu. Vajna — heta drenna. Luby razumny čałaviek pahodzicca z hetym. Uryvacca — heta drenna. Voś kali vy niekalki takich prykładaŭ pryviali, prałom prabili, tady vušy ŭ čałavieka adkryvajucca.
Pačynajcie z farmiravańnia zony zhody. Jak tolki źjaŭlajucca kropki sudakranańnia, tady i možna pačynać havaryć. Ale kali bačycie, što heta nie pracuje — zakryvajcie temu. Značyć, čałaviek takim čynam pabudavaŭ svoj śviet, jamu tak kamfortna.
— Jak źbierahčy psichičnaje zdaroŭje sabie i svaim blizkim va ŭmovach vajny, u tym liku i prapahandysckaj? U płyni navin i mierkavańniaŭ.
— Płyń treba abmiažoŭvać. Nie tak i važna, dzie siadzić čałaviek — u televizary ci ŭ internecie. Jon znachodzicca ŭ infarmacyjnaj burbałcy, bo słuchaje «svaich», zaradžajecca «svaimi», jany padahrajuć unutranaje zakipańnie, jakoje moža vyklikać emacyjny vybuch.
Treba abmiažoŭvać pryjom infarmacyi, adryvać čałavieka ad televizara, abmiažoŭvać siadzieńnie ŭ sietkach. Zamianiać jaho niečym — knihu pačytać, naprykład.
Taksama treba abmiažoŭvać kantakty ź ludźmi-panikiorami, emacyjna niavytrymanymi i hetak dalej. Zrazumieła, što jany vielmi pieražyvajuć, ale jany vielmi napružvajuć, ad takich kantaktaŭ vam robicca tolki horš.
