Nahadajem, śpiecyjalnyja pravy zapazyčańnia (Special Drawing Rights ci SDR) — heta nie realnyja hrošy, nie dalary, nie jeŭra, nie rubli, nie juani. Heta svojeasablivy anałah, prydumany MVF. Sioleta MVF vypuściŭ rekordnuju kolkaść SDR — na $650 miljardaŭ.
Hetyja hrošy atrymali amal usie krainy-ŭdzielnicy MVF (za vyklučeńniem Afhanistana, Mjanmy i Vieniesueły) praparcyjanalna svaim ekanomikam.
Biełarusi dastałasia 0,923 miljarda SDR, abo krychu bolš za miljard dołaraŭ pa apošnim kursie.
Čamu hetyja hrošy ad MVF zaličyli ŭ ZVR i ci značyć heta, što Biełaruś atrymała realny miljard dołaraŭ?
«Što možna, a što nielha dadavać u ZVR, jakraz vyrašaje MVF. Nie kožnaja kraina, a mienavita MVF. I jon vyznačyŭ, što hetyja SDR uklučajucca ŭ zołatavalutnyja reziervy», — raskazvaje staršy analityk «Alpary Jeŭrazija» Vadzim Iosub.
Što tyčycca žyvych hrošaj, to analityk tłumačyć: usio nie tak adnaznačna. Biełaruś nie moža prosta ŭziać i apłacić SDR što-niebudź.
«Usie my intuityŭna razumiejem, što takoje hrošy. Kali ŭ dziaržavy jość hrošy, jana moža patracić ich na zarobki, pakupku impartu ci na niejkija pazyki, — kaža jon. — Jak i my možam schadzić u kramu i nabyć chleb ci małako. U SDR dosyć mała hrašovych ułaścivaściaŭ.
Vidavočna, ich možna ŭziać i zaličyć u zołatavalutnyja reziervy i ŭsim pakazvać, što jany vyraśli.
Taksama, z dapamohaj SDR možna spłacić pazyki pierad MVF. Na hetym mahčymaści takich «hrošaj» zakančvajucca.
Spłačvać imi pazyki pierad inšymi kredytorami niemahčyma: ich treba ŭziać i pamianiać na hrošy. Tut adrazu pačynajucca prablemy, bo paprostu niama rynka abmienu, jak z zołatam, jakoje možna pamianiać na tyja ž dalary.
Tak, tearetyčna takaja mahčymaść jość. Na praktycy — heta maksimalna składana: treba damovicca z centrabankam jakoj-niebudź krainy, kab jany pryniali SDR i addali narmalnaj valutaj. Nichto heta nie abaviazany rabić. Damovimsia my ci nie damovimsia, niezrazumieła. Z kim damaŭlacca — taksama niezrazumieła.
Kali damaŭlacca, to pa jakim kursie? Bo ŭ SDR jość svoj kurs, jaki raźličvaje MVF. Jość kurs da dalaru, jeŭra i inšych suśvietnych valut.
Ale ni ŭ MVF, ni ŭ centrabankaŭ niama abaviazacielstvaŭ abmieńvać pa hetym kursie SDR. Niama ŭvohule abaviazacielstvaŭ abmieńvać choć pa jakim kursie.
Tamu tak, zaličyli i skazali, što ZVR vyraśli. Nakolki heta dapamoža ekanomicy, žyć dalej i raspłačvacca z pazykami, tut pytańnie adkrytaje».
