Što adbyłosia?
Płan na sioletniuju kvalifikacyju byŭ nastupny. Biełarusy (14-je miesca ŭ rejtynhu IICHF) pieramahajuć palakaŭ (22-je miesca) i aŭstryjcaŭ (18-je). A potym zmahajucca za adzinuju pucioŭku z mocnaj Słavakijaj (№8 u rejtynhu).
Ale z samaha pačatku štości pajšło nie tak. Zdavałasia, siły supiernikaŭ byli nieparaŭnalnyja:
biełarusy sioleta vystupali ŭ elitnym dyvizijonie, palaki znachodziacca ŭ trecim. Ale našyja ŭpieršyniu prajhrali zachodnim susiedziam u aficyjnym matčy — 0:1.
Matč z Aŭstryjaj skončyŭsia ź likam 5:2 na karyść «našych». «Zbornaja u Bracisłavie pakul vydała ŭsiaho adzin jakasny pieryjad. Z šaści», — kanstatavaŭ paśla hetaha matča «Presboł».
U vyniku, kab zavajavać pucioŭku na Zimovyja alimpijskija hulni, treba było ŭ asnoŭny čas pieramahčy Słavakiju.
Padapiečnyja Krejha Vudkrafta pieršymi prapuścili, potym zraŭniali, ale vyrašalnuju šajbu prapuścili ŭ kancy treciaha pieryjadu (1:2). Na Alimpijadu jedzie Słavakija.
Što nazirałasia z chakiejem u apošnija hady?
Hety vynik možna było b ličyć źbieham akaličnaściaŭ. Ale nasamreč ničoha dziŭnaha niama. Biełaruski chakiej daŭno ŭ hłybokim kryzisie.
Apošni raz my hulali na Alimpijadzie 11 hadoŭ tamu — u Vankuviery, u 2010-m.
Darečy, tudy biełarusy trapili biez kvalifikacyi, bo mieli vysoki rejtynh. Papiaredniaja i nastupnyja sproby pieramahčy ŭ kvalifikacyi (na Hulni ŭ 2006, 2014 i 2018) skončylisia pravałami.
Apošnija čempijanaty śvietu — sucelnaje rasčaravańnie. Ciaham 2010-ch hadoŭ biełarusy tolki dvojčy traplali ŭ čverćfinał (ź ich adzin raz — na chatnim pieršynstvie ŭ Minsku, kudy nie pryjechała častka zorak z NCHŁ) i nieadnarazova bałansavali na miažy vyletu z vyšejšaha dyvizijona.
U 2018-m šancavańnie skončyłasia.
Praŭda, biełarusy pieramahli ŭ druhim dyvizijonie i chutka viarnulisia ŭ elitu.
Ale sioleta śviet naziraŭ našuju hańbu: na čarhovym čempijanacie śvietu my zaniali pieradapošniaje miesca, vyjhraŭšy tolki adzin matč.
Adnak dapamoh karanavirus: z-za jaho spabornictvy ŭ słabiejšych dyvizijonach nie stali pravodzić, tamu z elity nichto nie vylataŭ. A tak biełarusy znoŭ by trapili ŭ adnu kampaniju sa słabymi kamandami.
Savieckaja spadčyna i infrastruktura ad Łukašenki
Čamu tak adbyvajecca? Pryčyn šmat.
Najbolšyja pośpiechi biełaruskaha chakieja — uzychodžańnie ŭ elitu ź nižejšych dyvizijonaŭ ciaham 1990-ch, paśpiachovaje vystupleńnie na alimpijskich hulniach (zhadajem lehiendarnaje čaćviortaje miesca ŭ 2002-m) — hruntavalisia na savieckaj spadčynie.
Niezdarma naprykancy isnavańnia Sajuza minskaje «Junactva» dvojčy pryznavałasia najlepšaj śpiecyjalizavanaj škołaj u SSSR.
U 1990-ja chakiejem zacikaviŭsia Alaksandr Łukašenka — tak hety vid sportu atrymaŭ fantastyčnaje finansavańnie i dobruju infrastrukturu. Pa ŭsioj Biełarusi stali ŭzvodzicca ladovyja areny. Na tym etapie hetaha dało efiekt i paspryjała raźvićciu hetaha vidu sportu.
Ale kali paraŭnoŭvać situacyju ź inšymi krainami, ahulnaje zachapleńnie źnikaje. U toj ža Polščy ŭ dva razy bolš mužčyn-chakieistaŭ, čym u Biełarusi — 1050, i amal u 10 razoŭ — žančyn (320).
U našych susiedziaŭ ahulnaja kolkaść spartsmienaŭ u hetym vidzie sportu mienšaja tolki za košt dziaciej.
«U Polščy chakiejem zajmajecca 20 čałaviek»: Łukašenka prakamientavaŭ parazu ad palakaŭ i vystup biełarusaŭ na Alimpijadzie
Šalonyja hrošy i ihnaravańnie dziciačaha chakieja
Čamu ž biełaruskija dzieci nie dachodziać da prafiesijnaha sportu?
Pytańnie ŭ infrastruktury? U Polščy 25 krytych katkoŭ i 10 adkrytych (u Biełarusi, adpaviedna, 41 i 2). Choć našyja zachodnija susiedzi nie majuć vielizarnaj dziaržaŭnaj padtrymki.
Mo nie chapaje hrošaj? Ale zarpłata varatara minskaha «Dynama» Daminika Furcha — 41,6 tysiač dalaraŭ u miesiac, u hałoŭnaha treniera Krejha Vudkrafta, jaki adnačasova źjaŭlajecca hałoŭnym trenieram zbornaj, 27,5 tysiač dalaraŭ, u napadnika Brendana Kozuna, jaki ŭžo syšoŭ z kłuba, a taksama ŭ jaho partnioraŭ pa źvianie — kala 30,8 tysiač.
Praŭda, hetyja hrošy nie zarablajucca, siarod sponsaraŭ kamandy «Biełaruśkalij» i «A-100».
Prablema ŭ inšym. Da dziciačych škoł takija hrošy nie dachodziać.
Naprykład, u 2017-m trenier Dźmitryj Baskaŭ zajaviŭ, što «maleńkuju zarpłatu ŭ 400 rubloŭ nivodny narmalny śpiecyjalist nie pajedzie pracavać u rehijony». Na jaho dumku, trenier musiŭ zarablać adnu tysiaču. Sioleta Baskaŭ, užo staršynia Fiederacyi chakieja, pryznaŭsia, što śpiecyjalisty zarablajuć 600 rubloŭ.
Patencyjnyja dziciačyja treniery nie iduć u prafiesiju, kolkaść hulcoŭ, jakija mohuć hulać na vyšejšym uzroŭni, źmianšajecca. U vyniku dla hulni za zbornuju biełarusy vymušanyja davać pašparty amierykancam dy kanadcam.
Jašče adzin dysbałans nazirajecca pamiž kłubami. Zhadanaje minskaje «Dynama» hulaje ŭ KCHŁ. Astatnija kamandy vystupajuć u čempijanacie Biełarusi — nie nadta papularnym i prestyžnym. Zarpłata ŭ chakiejnaj Ekstralizie nie moža pieravyšać 6 tysiač rubloŭ (abo 2,3 tysiačy dalaraŭ). Heta vielizarnaja suma dla šarahovych biełarusaŭ, ale mizernaja dla KCHŁ. Niezdarma sioleta ŭ zbornaj nie było nivodnaha pradstaŭnika biełaruskaha čempijanatu.
Sioleta na vystupleńnie našych suajčyńnikaŭ dadatkova paŭpłyvaŭ emacyjny fon. Dakładniej,
staŭleńnie zaŭziataraŭ. Šerah ź ich upieršyniu za apošnija hady žadali kamandzie paražeńnia.
Bo chakieisty, u adroźnieńnie ad pradstaŭnikoŭ inšych vidaŭ sportu, amal nijak prareahavali na hvałt.
Dy i ahułam situacyja ŭ chakiei śviedčyć pra ahulny kryzis u krainie, jaki nazirajecca i ŭ kultury, i ŭ sporcie, i ŭ inšych śfierach.
Jak ni dziŭna, biełarusy — navat niahledziačy na ŭsie zhadanyja akaličnaści — mahli b vyjhrać kvalifikacyju i trapić na Alimpijadu. U nas nie samaja horšaja zbornaja, čatyry hulcy ź jakoj majuć kantrakty ŭ NCHŁ. Ale prablemy b ad hetaha nie źnikli i abaviazkova b prajaviłasia nastupnym razam.
