«Nastupnym krokam paśla sankcyj ES budzie bankaŭskaja sistema, — cytuje Delfi prezidenta Litoŭskaj pramysłovaj kanfiederacyi. — I tady budzie niavažna, što i jak, kali nie možaš raźličycca».
Hrošy ź Jeŭropy ŭžo iduć z zatrymkaj
U hety ž čas biełaruskija biznesoŭcy sihnalizujuć «Našaj Nivie», što na praciahu apošniaha miesiaca nazirajucca pieraboi ŭ ruchu srodkaŭ z-za miažy.
«Nam nie dajšoŭ pieravod z Francyi, pry hetym jon nie viarnuŭsia i adpraŭniku, a zavis u adnym z bankaŭ-karespandentaŭ. My nie možam zrazumieć, jak dziejničać», — kaža biznesmien.
«U nas pakul nie było vypadkaŭ, kali hrošy zusim nie dachodzili, ale ruch srodkaŭ uskładniŭsia, — kaža inšy surazmoŭca. — Ciapier toje, na što ty raźličvaŭ praz try dni, moža iści niekalki tydniaŭ. Ja źviazvaju heta z amierykanskimi i jeŭrapiejskimi sankcyjami, śpiecyjalnyja słužby bankaŭ-karespandentaŭ ciapier vielmi pilna praviarajuć usio, što idzie ŭ Biełaruś, bo ŭ adnosinach da krainy dziejničajuć adrazu niekalki sankcyjnych režymaŭ, i cana pamyłki dla ich moža kaštavać našmat bolš atrymanaj vyhady ad pieravodu.
Jašče adzin prykład — minski hulec rynku nieruchomaści vyjhraŭ aŭkcyjon, ale praz toje, što hrošy na afilavanyja kampanii išli try tydni, jon nie zmoh u čas pieravieści ich na asnoŭny rachunak i apłacić vyjhrany aŭkcyjon, u vyniku zhubiŭ vyhadnuju prapanovu. Jość vypadki, kali biznesoŭcy nie paśpieli svoječasova spłacić kvartalnyja padatki, bo ź Jeŭropy doŭha išli hrošy.
Pakul što prablema vyrašajecca, kali i ty, i tvoj kontrahient adnolkava zamatyvavanyja, kab uhoda prajšła, i jany tabie dapamahajuć na tym baku. Kali takoha dobraha partniorstva niama, płany niekatorych biznes-prajektaŭ syplucca».
Jaki efiekt ad adklučeńnia SWIFT? Ujavicie tarnada
Ekanamist Dźmitryj Kruk ličyć, što hetyja pryvatnyja vypadki źviazanyja ź pieriestrachoŭkami i dadatkovymi pravierkami zamiežnych bankaŭ, jakija vahajucca, ci biaśpiečna ciapier mieć spravu ź biełaruskimi kontrahientami.
Heta praces pryzvyčajvańnia da novych umovaŭ pracy, i pakul nie śviedčyć ab źmienach u ahulnaj karcinie. Ale, kaža Kruk, situacyja vielmi chistkaja, abstaviny mohuć źmianiacca vielmi chutka. Zajava litoŭskaha pramysłavika, na jaho pohlad, nie vyhladaje jak abaznany insajd, ale maje peŭnuju łohiku.
«Jašče miesiacy čatyry tamu vykazvańni ab adklučeńni Biełarusi ad SWIFT mahli zdavacca čymści fantastyčnym ci śviadoma manipulatyŭnym. Siońnia ž, kali idzie eskałacyja adnosin pamiž Biełaruśsiu i zachodnimi krainami, vierahodnaść takoho scenaru ŭžo vychodzić za miežy statystyčnaj chibnaści. Majo asabistaje mierkavańnie, što takaja vierahodnaść zastajecca značna mienšaj za 50%. Ja b umoŭna aceniŭ jaje ŭ 30%.
Ale dla takoj padziei — heta vielmi šmat. Dla paraŭnańnia ŭjavicie, što vam kažuć, što zaŭtra z 30% vierahodnaściu nad Minskam projdzie tarnada. I jašče dla paraŭnańnia, hod tamu vierahodnaść tych sankcyjaŭ, jakija ŭžo zaćvierždanyja, ja b acaniŭ nie bolš za 5%».
Što budzie, kali Biełaruś sapraŭdy, chacia b častkova, asobnymi bankami, trapić pad abmiežavańni?
«Zdarycca bujny finansavy šok, u tym liku i na spažyvieckim rynku. Niemahčymaść pravodzić płaciažy parušyć łahistyčnyja łancužki, adabjecca na mahčymaści kampanij vykonvać svaje abaviazki.
Ale ci nabudzie heta ŭstojlivy charaktar, ci piarojdzie ŭ paŭnavartasny finansavy kryzis — tut niama pradvyznačanaści. Sychodziačy ź biahučaha vielmi chistkaha stanu našaj ekanomiki, asabliva ŭ śfiery finansavaj stabilnaści, taki scenar zdajecca vierahodnym. U hetym razie takaja padzieja moža stać tryhieram dla efiektu damino: skačkoŭ kursa, inflacyi, płaciežazdolnaści, prasiadańnia dachodaŭ».
Navat u vypadku adklučeńnia SWIFT šlachi abychodu zastajucca
Pry hetym ekanamist dapuskaje, što dosyć chutka možna znajści varyjanty dla adnaŭleńnia raźlikaŭ. «Dośvied Irana pakazvaje, što častkova heta było mahčyma navat ŭ miežach ich kiejsu, da jakoha, miarkuju, my nie dojdziem.
U našym vypadku važnuju rolu dla pierafarmatavańnia i adnaŭleńnia miechanizmu raźlikaŭ mohuć adyhrać rasijskija banki.
Dla ich heta moža stać pryvabnym i z punktu hledžańnia biahučaj finansavaj pazicyi, asabliva sychodziačy sa stratehičnych metaŭ na biełaruskim rynku.
Hety scenar nie aznačaje, što ŭsio projdzie biasśledna (častka raźlikaŭ zaviśnie, naohuł hetyja raźliki stanuć istotna daražejšymi, heta ŭsio adabjecca na handli i ekanomicy ŭ cełym), ale, prynamsi, biez paŭnavartasnaha finansavaha kryzisu i rezkaha źnižeńnia VUP».
Jaki scenar bolš vierahodny, budzie zaležyć ad farmatu adklučeńnia SWIFT (adklučać ci ŭsie biełaruskija banki, ci vybaračna), a taksama ad chutkaści ŭstalavańnia novych miechanizmaŭ mižnarodnych raźlikaŭ, ličyć Kruk.
Adzin z našych surazmoŭcaŭ ź biznes-śfiery adznačaje, što navat adklučeńnie ad SWIFT praduhledžvaje mahčymaści dla manioŭraŭ.
«Navat takija jurysdykcyi, jak Paŭnočny Kipr i Paŭnočnaja Kareja ŭsio roŭna niejkim čynam (praz Turcyju i Kitaj) intehravanyja ŭ mižnarodnuju ekanomiku, zusim užo ankłavaŭ nie isnuje. Ekanomiku adklučeńnie nie zabje, ale zabje niekatoryja biznesy», — kaža biznesmien.
Nahadajem, z 1 studzienia 2022 hoda biełaruskija kramy i banki buduć abaviazanyja prymać płaciožnyja kartki rasijskaj sistemy «Mir».
U śviecie chapaje «prablemnych» krain, ale ad SWIFT ich nie adklučajuć
«Na siońnia mnie heta padajecca małavierahodnym, — kaža Vadzim Iosub. — Heta zajaviŭ kiraŭnik Litoŭskaj pramysłovaj kanfiederacyi. Jon nie źjaŭlajecca ni aficyjnaj asobaj krainy, ni aficyjnaj asobaj ES, tym bolš, nie źjaŭlajecca pradstaŭnikom SWIFT, tamu treba ź vialikaj pieraściarohaj stavicca da takich zajaŭ. Mahčyma, tut ahučana čyjości palityčnaje žadańnie, ale nijak nie hatovaje rašeńnie».
Iosub nahadvaje, što było litaralna niekalki precedentaŭ adklučeńnia ad SWIFT u śviecie:
«I havorka idzie nie pra adklučeńnie cełaj krainy, zvyčajna jak padklučajuć, tak i adklučajuć asobnyja banki ŭ krainie. Kali kazać pra precedenty, to heta banki Paŭnočnaj Karei i bolšaść bankaŭ Irana. Heta adbyłosia praz toje, što i ŭ Paŭnočnaj Karei, i ŭ Iranie banki vinavacili ŭ finansavańni stvareńnia zbroi masavaha paražeńnia. Suśvietnaja supolnaść uspryniała heta jak maksimalna mahčymuju pahrozu. Staŭleńnie zachodnich krainaŭ da Biełarusi i biahučaj palityčnaj situacyi ahulnaviadomaje. Niahledziačy na apošnija padziei, uzrovień niebiaśpieki Biełarusi dla zachodniaha śvietu nielha paraŭnać sa zbrojaj masavaha paražeńnia. Tamu nie fakt, što na biahučym etapie buduć prymianiacca takija sankcyi, jak adklučeńnie ad SWIFT».
Dakładny ałharytm, u jakich vypadkach mahčymaje adklučeńnia ad SWIFT, nie prapisany.
«U śviecie isnuje nie adzin dziasiatak tatalitarnych krainaŭ, nie adzin dziasiatak krainaŭ, u lehitymnaści ŭładaŭ jakich demakratyčnyja krainy mohuć sumniavacca. Ale heta nie stanovicca aŭtamatyčnaj nahodaj dla adklučeńnia bankaŭ krainy ad SWIFT, — kaža ekśpiert. — Napeŭna, ciapierašniamu kiraŭnictvu Biełarusi daviadziecca prykłaści bolš «namahańniaŭ» dla taho, kab zasłužyć takija sankcyi».
