Kali b ja ŭdzielničaŭ u fłešmobie «10 faktaŭ pra mianie, 2 ź jakich niapraŭda», tam byŭ by taki punkt: vystupaŭ za ŭvachodžańnie Biełarusi ŭ skład Rasii.
Dla tych, chto paznaŭ mianie pa fejsbuku na praciahu niekalkich apošnich hadoŭ, jon pavinien zdacca aburalnaj chłuśnioj. Choć heta čystaja praŭda.
Zbolšaha heta było epatažam. Zbolšaha — prystupam słabaści i adčaju: raz užo nacyjanalnaje vyzvaleńnie nikomu nie treba, lepš užo tak, kab bolš nie mučycca. Było ŭ hetym i niepryniaćcie nacyjanalizmu naohuł jak ideałohii. I ŭ pryvatnaści staŭleńnie da biełaruskaha nacyjanalizmu jak «prymityŭnaha», panyłaha i biezdapamožnaha, jak mnie tady zdavałasia.
Ale była ŭ hetym i zusim ščyraja rusafilija. Mnie vieryłasia ŭ «suśvietnuju spahadlivaść» ruskaj kultury, u toje, što «ŭsie krainy śvietu miažujuć adna z adnoj, a Rasija miažuje z boham». Mroiŭsia tam niebyvały razmach dumki i mary, jakoha bolš nidzie niama. Nu i ŭsiakaje takoje. Sam ja sabie taksama zdavaŭsia ruskim pa psichatypie.
Cikava, što rusafilijaj mianie nakryła paśla doŭhaha pieryjadu prychilnaści nacyjanalizmu. U tym liku ź siabroŭstvam u partyi BNF. Paśla sprobaŭ havaryć, pisać, čytać i dumać tolki pa-biełarusku i ab Biełarusi.
Dva miesiacy tamu Victor Tregubov paprasiŭ svaich čytačoŭ raskazać pra ich asabisty dośvied rastańnia z Rasijaj. Uspomnić, kali jany ŭśviadomili, što Rasija — kraina inšaj, čužoj (mahčyma, niepryjemnaj) im kultury? Adnym słovam, kali ich «pieršy raz zvanitavała na biarozku». Z hetaha pytańnia i adkazaŭ na jaho naradziłasia cikavaje daśledavańnie.
Pik asabistych historyj rastańnia z Rasijaj prychodzicca, viadoma, na pieryjad Jeŭramajdanu / anieksii Kryma / uvarvańnia na Danbas.
Sa mnoj heta adbyłosia raniej. Jašče za miesiac da pačatku Jeŭramajdanu ja nie chacieŭ havaryć z ruskimi na ruskaj na paromie Stakholm — Talin, z-za čaho jany sprabavali vykinuć mianie za bort. Dla hetaha treba było prajści davoli doŭhi šlach.
Ułasna, kab zachvareć na rusafiliju, a potym ad jaje pazbavicca, mnie daviałosia praciahły čas pažyć u Rasii.
1) Spačatku pryjšło adčuvańnie, što Rasija ŭ mianie «ŭ hałavie nie źmiaščajecca» — ja nie mahu atajasamić siabie z hetymi vielizarnymi prastorami, nasielenymi roznymi narodami;
2) Potym mianie dastała sientymientalnaje, saładzieńkaje i pabłažlivaje staŭleńnie da biełarusaŭ. Tak dapiakło, što ja pierastaŭ nazyvacca pry sustrečach biełarusam;
3) Złavała abažańnie Łukašenki. U asablivaści toje, što nikoha nie cikaviła, jak ja sam da jaho staŭlusia. Tolki na Kaŭkazie ja z hetym nie sutyknuŭsia. Potym mianie niejak pryjemna ŭraziła supraćlehłaja maniera šviedaŭ spačatku pytać, što ty sam dumaješ pa tym ci inšym pytańni, pierš čym davać svaju acenku;
4) Uraziła žorstkaść. Ad babki, jakaja padyšła da mianie na vulicy i prasiła zabić svaju susiedku za peŭnuju sumu, da rabotnikaŭ «chutkaj», jakija mianie šantažavali zajavaj u milicyju, kali ja budu nastojvać, kab jany zabrali pamirajučaha bamža pa maim vykliku. Nie kažučy ŭžo pra šmatlikija źbićci mihrantaŭ — kali, naprykład, natoŭp bonaŭ bieh pa elektryčcy i prosta rezaŭ nažami ŭsich «niaruskich». Zrazumieła, što žorstkaść jość nie ŭ adnoj Rasii, ale ŭ takoj kolkaści ja ź joj da hetaha nie sutykaŭsia. Žorstkaściu navat prosta ŭ vobrazie dumak, u vykazvańniach;
5) Šakavała reakcyja na zabojstva Palitkoŭskaj — visklivaja radaść ad taho, što «hrymnuli voraha naroda». Kali ja dziažuryŭ noč u jaje padjeździe, dzie jašče zastavałasia łužyna jaje kryvi, kab nie źniščyli impravizavany memaryjał, tudy pryjechaŭ adzin lezhin z bukietam. My stajali, razmaŭlali, i ja ŭ jaho spytaŭ: słuchaj, a heta nie dziŭna, što na ŭsiu 150-miljonnuju krainu znajšłosia tolki dvoje nas, kab być tut, biełarus i lezhin?
6) Masavaja paharda da inšych narodaŭ;
7) Luboŭ da bizuna i bota.
Usio heta ŭ vyniku vycisnuła ź mianie rusafiliju pa kropli. A jakoj była vaša asabistaja historyja rastańnia z Rasijaj?
