Heta — samaja žorstkaja enierhapalityčnaja inicyjatyva ES paśla ŭchvały ŭ 2009 hodzie Treciaha enierhapakieta, jaki stvaryŭ masu prablem dla Rasii, piša «Kommiersant».
Kancepcyja praduhledžvaje, što JEK atrymaje prava napramuju ŭpłyvać na kamiercyjnyja pahadnieńni ab pastaŭkach hazu, u tym liku na kantrakty «Hazproma», što viadzie da paharšeńnia pazicyj manapolii ŭ Jeŭropie. Pieršy dośvied umiašańnia ŭ kamiercyjnyja pieramovy JEK užo atrymała padčas hazavaha kanfliktu Rasii i Ukrainy, i situacyja składvajecca zusim nie na karyść «Hazproma».
Stvareńnie enierhasajuza stała pieršaj temaj, jakuju razhledzieli kiraŭniki jeŭrapiejskich krain padčas samitu ES 19-20 sakavika.
Z vynikaŭ abmierkavańnia prapanavanaja JEK kancepcyja była ŭchvalenaja bieź istotnych źmien. JEK atrymaje paŭnamoctvy zabiaśpiečvać «poŭnuju adpaviednaść jeŭrapiejskamu zakanadaŭstvu ŭsich pahadnieńniaŭ, źviazanych z kuplaj hazu ŭ zamiežnych pastaŭščykoŭ, šlacham pavieličeńnia prazrystaści takich pahadnieńniaŭ i ich adpaviednaści stanoviščam enierhietyčnaj biaśpieki ES».
Adpaviedny aŭdyt buduć prachodzić nie tolki mižuradavyja pahadnieńni, ale i kamiercyjnyja kantrakty. U toj ža čas kamiercyjnaja infarmacyja hazavych kantraktaŭ zastaniecca zakrytaj, choć namieśnik kiraŭnika JEK u stvareńni enierhasajuzau, vypusknik MHIMO i były słavacki dypłamat Maraš Šefčovič, i prapanoŭvaŭ adkryta publikavać źviestki pra ceny, terminy i ŭmovy pastaŭki hazu. Pavodle źviestak Bloomberg, na zachavańni kamiercyjnaj tajamnicy hazavych kantraktaŭ asabliva nastojvali Hiermanija, Niderłandy i Finlandyja.
Surazmoŭcy «Kommiersanta» ŭ jeŭrapiejskich hazavych kampanijach byli ździŭlenyja tym, što lidary ES pahadzilisia dazvolić JEK umiešvacca ŭ pahadnieńni nie tolki mižuradavych, ale i kamiercyjnych kantraktaŭ. Ale pakul acanić praktyčny ŭpłyŭ hetaj pastanovy składana, pakolki «pałažeńni enierhietyčnaj biaśpieki ES» nie sfarmulavanyja.
Kiraŭnik Jeŭrarady i adzin z hałoŭnych prychilnikaŭ stvareńnia enierhasajuza, eks-premjer Polščy Donald Tusk zapeŭniŭ, što JEK «vielmi chutka» raspracuje adpaviedny zakonaprajekt. Adzin z surazmoŭcaŭ «Kommiersanta» vykazaŭ zdahadku, što ŭ śfiery hazu adnym z hałoŭnych kryteryjaŭ enierhabiaśpieki stanie kolkaść zamiežnych pastaŭščykoŭ dla kankretnaj krainy i JEK moža maderavać kantrakty tak, kab pavialičvać ich kolkaść», štučna stvarajučy nišu dla alternatyŭnych pastavak». Tady pad udaram mohuć apynucca kantrakty «Hazproma» va Uschodniaj i Paŭdniova-Uschodniaj Jeŭropie.
