Doržy 20 hadoŭ, jon apynuŭsia va Ukrainie, prachodziačy kantraktnuju słužbu ŭ rasijskaj armii.
Jašče ŭ kastryčniku 2014 jon trapiŭ z Ułan-Ude na vučeńni ŭ Rastoŭskuju vobłaść, a 8 lutaha jaho tankavuju častku adpravili ŭ Danbas.
Buracki sałdat raspavioŭ žurnalistcy «Novoj haziety» Alenie Kaściučenka, čamu nie staŭ admaŭlacca jechać va Ukrainu, što dumaŭ pra vajnu ŭ Danbasie i jak u danieckim špitali sustreŭsia ź Iosifam Kabzonam — druhi raz u žyćci.
U publikacyi «Novaj haziety» pryviedzieny ŭsie asabistyja dadzienyja Doržy Batamunkujeva, uklučajučy numar vajennaha bileta i vajskovaj častki, da jakoj jon prypisany.
Doržy paraniła pry bai ŭ Łohvinavie — u harłavinie tak zvanaha Debalcaŭskaha katła, kali rasijski tankavy bataljon (jak piša «Novaja hazieta») adpravili ŭ boj z ukrainskimi vajennymi, jakija sprabavali prarvać akružeńnie.
Pa słovach vajskoŭca, jon nie sumniavaŭsia, što paśla adpraŭki ŭ Rastoŭskuju vobłaść rana ci pozna apyniecca va Ukrainie, i staviŭsia da hetaha spakojna — Doržy ličyć, što vajavaŭ za mir, za mirnych hramadzian.
«Nam skazali, što na vučeńni, ale my viedali, kudy jedziem. My ŭsie viedali, kudy jedziem. Ja ŭžo byŭ nastrojeny maralna i psichična, što pryjdziecca va Ukrainu.
My tanki jašče ŭ Ułan-Ude zafarbavali. Prosta na vahonnym składzie. Zafarboŭvali numary, u kahości na tankach byŭ značok hvardyi — taksama. Našyŭki, šeŭrony — tut zdymali, kali na palihon pryjechali. Usie źniać … u metach maskiroŭki. Pašpart u vajskovaj častcy pakinuli, vajskovy bilet na palihonie.
A tak u nas byvałyja jość chłopcy. Niechta ŭžo hod ź lišnim na kantrakcie, niechta ŭžo 20 hadoŭ.
Kažuć: nie słuchajcie kamandavańnie, my chachłoŭ bambić jedziem. Vučeńni navat kali praviaduć, potym usio roŭna adpraviać chachłoŭ bambić.
Naohuł šmat ešałonaŭ jechała. Usie ŭ nas u kazarmie načavali. Pierad nami chłopcy-śpiecnazaŭcy z Chabaraŭska byli, z roznych haradoŭ, čysta z uschodu.
Adzin za adnym, razumiejecie? Kožny dzień. Naš išoŭ piatym, 25-ha ci 27 kastryčnika.
— Kali vy daviedalisia, što maršam idziacie na Danieck?
- Kali daviedalisia? Kali pračytali, što Danieck. Heta kali ŭ horad zajazdžali… Tam jašče nadpis — DNR. O, my va Ukrainie!
Ciomna było, nočču jechali. Ja ź luka vysunuŭsia horad pahladzieć. Pryhožy horad, spadabaŭsia. Sprava, źleva — usio pryhoža. Z pravaha boku hladžu — vielizarny sabor pabudavany. Vielmi pryhoža.
U Daniecku my ŭ prytułak zajechali, pryparkavalisia. Nas paviali pajeści haračaha ŭ kampus, potym raźmiaścili ŭ pakoi. Potym my ŭsie ŭ adnym pakoi lahli, u adnaho z našych byŭ telefon. Nu, telefony ŭsio roŭna niechta z saboj uziaŭ. Znajšli radyjo «Sputnik».
I jak raz tam była dyskusija nakont, ci jość [rasijskija] vajskoŭcy tut na Ukrainie. I ŭsie hości takija: «Nie-nie-nie». My rotaj lažym takija: nu da. Nu a ŭ adkrytuju chto skaža?
Naš urad usio roŭna razumieje, što treba dapamahać, a kali aficyjny ŭvod vojskaŭ zrobiać, heta ŭžo Jeŭropa załupniecca, NATA. Chacia vy ž razumiejecie, što NATA taksama ŭ hetym udzielničaje, viadoma, zbroju pastaŭlaje im.
«Ja, viadoma, nie hanarusia hetym, što zrabiŭ. Što źniščaŭ, zabivaŭ. Tut, viadoma, hanarycca nielha. Ale, z druhoha boku, supakojvajusia tym, što heta ŭsio dziela miru, mirnych hramadzian, na jakich hladziš — dzieci, staryja, baby, mužyki. Ja hetym nie hanarusia, viadoma. Tym, što stralaŭ, traplaŭ.
… (Doŭha maŭčyć). Strašna. Baišsia. Padśviadomaściu ty ŭsio rana razumieješ, što tam taki ž čałaviek, jak i ty, u takim ža tanku. Nu, ci piachota, abo na luboj technicy. Jon usio roŭna … taki ž čałaviek. Z kryvi i płoci. A z druhoha boku, razumieješ, što heta vorah tabie. Jak hetaja svołač siadzić, uvieś trasiecca, molicca, kab jaho nie zabili. Pačynaje prabačeńnia prasić. Dy jašče Boh tabie sudździa….
— Mieli znosiny ź mirnymi?
— Nie. Mirnaje nasielnictva sami da nas padychodzili šmat. My staralisia ź imi nadta nie razmaŭlać. Kamandavańnie skazała: u kantakty nie ŭstupać.
Kali my byli ŭ Makiejeŭcy, jany naohuł nam skazali, što 70 adsotkaŭ mirnaha nasielnictva tut — za ukropaŭ, «tak što vy budźcie na čeku, rabiaty».
U Makiejeŭku zajechali, u parku haradskim my schavalisia, techniku ŭkryli, zamaskiravali … Lepšaje schovišča za tank nie znajści. I my žyli ŭ tanku, spali siedziačy. Choładna, ale ničoha, tak i spali.
— A vas nie napružyła pra Makiejeŭku? Što 70 adsotkaŭ miascovych za Ukrainu, raptam praŭda?
— Napružyła, viadoma. Užo ŭ dumkach čakaješ padvochu ad usich. Raptam jon ciabie… nu tam prynosili nam pajeści. To čaj, to što. My brali, ale nie pili. Raptam atruta…»
* * *
Adpačynak Doržy nie afarmlali, h.zn Batamunkujeŭ znachodziŭsia va Ukrainie jak dziejučy rasijski vajskoviec. Razam ź im za miažu Rasii ŭ pačatku lutaha byli adpraŭlenyja kala 300 čałaviek, u asnoŭnym buraty: «Rečmiašok, aŭtamat — i ŭ tank».
U špitali Daniecka Batamunkujeŭ sustreŭsia ź Iosifam Kabzonam, jaki naviedvaŭ paranienych. Videazapis ich sustrečy atrymaŭ šyrokuju viadomaść, pryčym sałdat ubačyŭ Kabzona ŭ druhi raz u žyćci — u školnyja hady śpiavak pryjazdžaŭ u škołu Batamunkujeva.
Videa 18+ (žorstkija kadry)
Poŭny tekst artykuła ŭ «Novoj hazietie»
