Generation.by praciahvaje adznačać na płaniecie haračyja biełaruskamoŭnyja kropki. Paśla biełaruskamoŭnaha japonca my iznoŭ viartajemsia ŭ Jeŭropu.
Nastupny małady hieroj — z Krainy Baskaŭ, jakaja šukaje svaju svabodu pad haračym soncam pamiž Hišpanijaj i Francyjaj. Roncero Toledo Kristian razmaŭlaje i piša pa-biełarusku, ale dahetul ŭražvajecca «ciekańniu» i «dziekańniu» našych krajoŭ.
Matyvacyi dla vyvučeńnia biełaruskaj u mianie byli roznyja. Z adnaho boku, było cikava, bo ja ŭ toj momant ŭžo vyvučaŭ ruskuju i polskuju movy. Potym, maje pieršyja siabry ŭ Biełarusi kaliści razmaŭlali pamiž saboj pa-biełarusku, słuchali biełaruskuju muzyku, i mnie chaciełasia być častkaj hetaha.
Potym, u mianie ŭźnikła žadańnie zastacca ŭ Biełarusi (choć na hodzik) i ja razumieŭ, nakolki vartaja adaptacyja na hetu kulturu.
Ja — bask, i nam taksama pryjemna, kali zamiežniki vyvučajuć našu movu, niahledziačy na toje, što vydatna my razumiejem francuzskuju ci hišpanskuju.
Ja šukaŭ usie mahčymaści dla navučańnia biełaruskaj, i heta realna było składana.
Spačatku, pakul ja atrymlivaŭ svaju pieršuju adukacyju, ja atrymaŭ dźvie stypiendyi, kab vučycca letam u MDŁU z repietytaram (heta byŭ cud!). Pačaŭ słuchać muzyku, pasprabavaŭ čytać niešta.
Potym, ja zachacieŭ bolš sistemna vyvučać, šukaŭ pa VNU ŭ Miensku takuju mahčymaść, ale nie znajšoŭ.
Niejkaja važnaja žančyna ŭ adnym vartym univiersitecie pahladzieła na mianie i skazała: «Dyk ty chočaš vyvučać biełaruskuju movu? Och! Boh z taboj!»
I ŭrešcie, mnie pryjšłosia amal u siaredzinie kastryčnika pačynać pieršy kurs biełaruskaj fiłałohii ŭ Bresckim dziaržaŭnym univiersitecie. Chacia ja amal nie viedaŭ movy.
«Ciekańnie» i «dziekańnie»
Što samaje składanaje ŭ vyvučeńni biełaruskaj movy? Usio :) Šmat: niejkija huki, leksika, vopyt. Napeŭna, samaje składanaje dla mianie (akramia skłonaŭ, jakija ź inšaha śvietu) byli fanietyčnyja praviły: asabliva «ciekańnie» i «dziekańnie».
«Dźmuchaviec» — napeŭna samaje śmiešnaje biełaruskaje słova. Taksama padabajucca «łaźnia», «hurtavać», «hučańnie», «siabar/siabroŭka», «chłopiec».
Kab vučyć biełaruskuju movu, vielmi dobra pasujuć biełaruskija narodnyja kazki — jany vielmi cikavyja. Zamiežniki mohuć tam pabačyć kulturnyja roznaści i padabienstvy z svajoj radzimaj. I pieśni zaŭsiody dapamahajuć.
My pačynajem, i adrazu jany pierachodziać na ruskuju
U Biełarusi spačatku byvaŭ niekalki razoŭ i potym vučyŭsia hod u Bieraści. Zaraz nie maju mahčymaści viartacca tudy, bo vučusia ŭ aśpirantury ŭ Leonie (Hišpanija).
U Bieraści było niekalki ludziej, ź jakimi ja moh razmaŭlać. Usie astatnija saromielisia karystacca svajoj movaj (nie razumieju čamu, bo ja sam zamiežnik i ja rablu pamyłki).
Ciapier ja maju mała mahčymaściaŭ razmaŭlać pa-biełarusku. Raz u tydzień zdarajecca havorym ź siabrami pa skajpie, i byvajuć časam mahčymaści skarystacca joj.
Ale, praŭda, što častkova my ŭžo pabudavali našy kamunikacyi na ruskaj movie, i składana pierajści na biełaruskuju. My pačynajem, i adrazu jany pierachodziać na ruskuju, bo im praściej... a z časam i ja taksama. Chacia heta durnoje!
Padobna da emocyj, jakija ja maju, kali razmaŭlaju pa-basku
Ja bask, i ŭ nas admysłovaja moŭnaja palityka i robiacca ŭsie namahańni, kab naša mova nie źnikła i jany vielmi mocnyja. A ŭ Biełarusi ja sustreŭ šmat ludziej, jakija saromiejucca razmaŭlać svajoj movaj (asabliva tyja, što z Paleśsia).
Ja navat čuŭ ad ludziej, što biełaruskaja mova nie pryhožaja jak ukrainskaja ci ruskaja.
Ja liču, što heta samaje žachlivaje, što možna skazać. Bo tvaja mova — heta tvajo nutro: dumki i adčuvańni, my ŭsie abaviazkova pražyvajem ich pa-roznamu, heta naša asablivaść, naš suśviet.
Kali ja razmaŭlaju pa-biełarusku, ci kali niechta sa mnoj havoryć, niešta ŭ dušy śviecić... nie mahu heta apisać... ale padobna na emocyi, jakija ja maju, kali razmaŭlaju pa-basku.
