Pabačyć aŭtentyčny kabiniet ministra dziaržbiaśpieki? A moža, aznajomicca ź mietadami vižavańnia ŭ HDR? Takija mahčymaści vam pradastaŭlaje muziej Štazi, što ŭ bierlinskim rajonie Lichtenberh.
Nieŭzabavie paśla zrujnavańnia Bierlinskaha muru tysiačy ludziej pryjšli da dźviarej kompleksu Štazi. Jany patrabavali spynieńnia dziejnaści biaskarnych śpiecsłužbaŭ, a taksama spraviadlivaha sudu nad złačynstvami čekistaŭ.
Karystajučysia apošnimi chvilinami, pracaŭniki Štazi źniščali dakumienty svajho ministerstva. Mašyny źniščeńnia nie davali rady, tamu papiery rvali na šmatki rukami. Paźniej pilnyja niamieckija hramadzianie sabrali 600 miljonaŭ šmatkoŭ ad dakumientaŭ. U vyniku ručnoj pracy nad uskładnienym varyjantam «pazłu» ŭdałosia ŭznavić tolki 2 % ź ich. Ciapier dziakujučy admysłovaj prahramie kampjutar zdoleje vykonvać hetuju pracu chutčej.
Zapuścili miechanizmy lustracyi: kali asoba pracavała na Štazi, jana nie mahła pretendavać na pasadu ŭ dziaržaŭnych i sudovych ustanovach. U Bierlinie tolki 5 % sudździaŭ i prakuroraŭ zmahli zastacca na svaich pasadach.
Śledam pryniali zakon, pavodle jakoha hramadzianie HDR atrymali dostup da svaich spravaŭ u archivach Štazi. Užo praz 2 dni paśla adkryćcia ŭ archivie skončylisia farmulary, tak šmat achvočych pryjšło. Usie archivy pieradali admysłovaj kamisii, jakuju ačoliŭ dysident, pravaabaronca i pastar Joachim Haŭk. U 2012 hodzie jaho abrali prezidentam Niamieččyny.
