Калі дзесяць гадоў таму я ўбачыў у жывым эфіры, як бурыцца другая з вежаў WTC, я падумаў: нешта падазрона знаёмае.
Галівуд столькі разоў маляваў нам карціны таго, якНью-Ёрк ці Вашынгтон робяцца ахвярамі прыродных катаклізмаў, тэрарыстаў альбо іншапланетнікаў, што міжволі нараджаецца думка, быццам кіношныя карцінкі разбуранага Белага дома ці паўразбуранай Статуі свабоды з руінамі горада навокал здолелі наклікаць сапраўдную бяду.
Другая думка, якая прыйшла хутка пасля гэтага — гэта пытанне, колькі часу пройдзе да выхаду першага блакбастара пра гэты тэракт, з банальным сюжэтам,
Спажывальніцкая цывілізацыя ператварае ў хлеб і відовішча ўсё— ад заклікаў да барацьбы з ім самім (глядзі камерцыйны поспех «Байцоўскага клуба» (Fight Club) — што кнігі, што фільма) да трагедыі, як 11 верасня.
Але
менавіта 11 верасня дэманструе: тое, што цяпер супрацьстаіць заходняй цывілізацыі з яе адносным лібералізмам і адносна свабоднай рынкавай эканомікай, — нашмат горшае за яе.«Сістэме» процістаяць альбо людзі, якія непрыхавана выступаюць за пабудову аўтарытарнага рэжыму на чале з самімі сабой, альбо тыя, хто наўпрост забіваюць іншых.
Гэта тычыцца, дарэчы, і рэжыму Лукашэнкі, які дагэтуль, пасярод свайго эканамічнага і напярэдадні палітычнага калапсу, не стамляецца падкрэсліваць сваё процістаянне цывілізаванаму заходняму свету.Ад славутага «Я свою страну за цивилизованным миром не поведу» да нават праслаўлення на шыльдах «независимости», якая тычыцца перадусім незалежнасці ад дэмакратыі і ад рынка, — прэтэнзія на нібыта будаўніцтва нейкай асаблівай, альтэрнатыўнай у дачыненні да рынкавай і дэмакратычнай мадэлі эканомікі і дзяржавы — цэнтральны элемент афіцыйнай ідэалогіі Беларусі. Толькі вось час усё больш пераконвае ў тым, што гэтая ідэалогія — толькі сродак апраўдаць узурпацыю ўлады з боку вядомага нам чалавека.
Тое ж тычыцца і астатніх фундаменталісцкіх спробаў замяніць рынкавую эканоміку на «справядлівую»
Альтэрнатывы нармалёвым дэмакратыі і рынку няма: фукуямаўскі «канец гісторыі» ў гэтым сэнсе застаецца ў сіле.
Між тым, патрэба ў гэтай альтэрнатыве, альбо прынамсі ў пераналадцы дзейснай сістэмы, сапраўды ёсць. Крызіс зарэгуляванай кейнсіянскай эканомікі і дэмаграфічны крызіс сярод носьбітаў заходніх каштоўнасцяў падказваюць, што гэта перадусім патрэбна самому Захаду.
