TUT.BY адшукаў бяздомнага з сабакам, якога на днях на станцыі метро «Пятроўшчына» збіў з ног супрацоўнік міліцыі. Знайсці Яўгена аказалася нескладана. Недалёка ад станцыі метро «Каменная Горка» ён з сябрамі і сабакам адзначаў свой 43-і дзень нараджэння. Свята, праўда, было днём раней. У мужчыны няма ні інтэрнэту, ні тэлефона, аднак ён інтуітыўна ўсвядоміў: 1 мая раптам стаў знакамітым. Адразу зразумеў, што гаворка пра відэа ў Сетцы, і пагадзіўся на інтэрв'ю.
Стаім на ганку, у твар лупіць дождж, і толькі сабака побач сапе — хоць бы што. Яўген адразу пераходзіць на «ты»: давай, маўляў, проста — Жэня. І не адмаўляе: у дзень інцыдэнту ўжываў. Колькі ўжываў, не ўдакладняе. Сёння ён таксама нападпітку. Аднак агрэсіі ў ім няма. Вочы добрыя, але шкляныя. Амбрэ адпавядае стану. Падзеі 28 красавіка пераказвае так:
— Першы раз са мной проста пагаварылі. Потым я зноў у пераход прыйшоў, заснуў, міліцыянт мяне разбудзіў і стаў гнаць. Мяне наогул часта адусюль гоняць, але ўдарылі першы раз. Але мне жанчына тады дапамагла, сказала міліцыянту, што яго на відэа здымаюць, і павяла мяне. А куды я пайшоў? Ды я і не памятаю. З вясны на вуліцы жыву. Дзе сёння начаваць буду, не ведаю.
— Ударылі моцна?
— Ну так… сінякоў няма. Калі з падземкі выйшаў, у 102 патэлефанаваў, але адразу ўцёк. Думаю, мала ці што.
Пра 28 красавіка ён больш не распаўсюджваецца і пачынае гутарку «за жыццё». Нарадзіўся ў прыстойнай сям'і: тата — кіроўца, мама — вартаўнік у міліцыі, — але яшчэ па малалетцы пайшоў па нахіленай. Выпілі з сябрамі, залезлі ноччу ў кніжны — атрымалі тэрміны.
Пра астатнія адсідкі кажа ўнікліва. Усе яны ў асноўным за крадзяжы.
— Але я не злодзей, — просіць пазначыць. — Браў на сябе віну іншых.
Паводле звестак ГУУС Мінгарвыканкама, у турму мужчына трапляў шэсць разоў. Па падліках Яўгена, расцягнулася гэта на 17 гадоў.
— Ты рэдактара «Советской Белоруссіі» ведаеш? — Нечакана мяняе тэму. — Ён мяне аднойчы выратаваў. Я ў Глыбокім у калоніі строгага рэжыму сядзеў. Разбіў у краме акно, нічога не ўзяў — я ж не злодзей, — але, як за рэцыдыў, пайшоў на пяцігодку. А Павел Ізотавіч прыехаў пра нашу ўстанову пісаць. Я да яго, прашу: разбярыцеся. Артыкула гэтага я не чытаў, але толькі пасля сустрэчы мяне хутка ў выпраўленчую у Ваўкавыск перавялі. Дадому…
Дадому — гэта таму што родам Яўген з Зэльвы Гарадзенскай вобласці. На волі ён ужо гадоў дзесяць.
«Я яго адразу Валерам клікаў, але яму не падабалася»
— Лёс у мяне цяжкі, — спачатку слёзы, потым гісторыя. — Гадоў 15 таму прыехаў у Мінск, пайшоў на будоўлю. Падчас дажджу зваліўся з трэцяга паверху. Пра выпадак той яшчэ ў газетах пісалі. У назе ў мяне цвік. Далі мне групу інваліднасці. Уладкоўваўся пасля гэтага на «Каменнай Горцы» дворнікам, потым на Паўднёвым Захадзе, на «Кунцаўшчыне». Жыў дзе прыйдзецца, апошнія два гады ў Фаніпалі. Але гаспадыня дома памерла, і ў пачатку сакавіка мяне адтуль выгналі.
Наогул, апошнія два гады ў жыцці Яўгена былі самымі шчаслівымі. І не толькі з-за даху над галавой. Але і з-за сабакі Зайчыка. Ляжыць цяпер сабе спакойна, чакае, пакуль гаспадар нагаворыцца.
— Я яго адразу Валерам назваў, але яму не падабалася, мне не адказваў, — успамінае мужчына. — А потым заўважыў, як ён па жытнім полі скача-бяжыць. Ну выліты Зайчык.
Зайчык — помесь чыхуахуа. Цана ў яго адпаведная — сто даляраў.
— Я яго на Ждановічах купіў. Ён маленькі быў, есці толкам не ўмеў, — гаспадар нахіляецца, цалуе сабаку ў нос. — Ён мяне ніколі ў крыўду не дасць. Бачыла на відэа, як ён на таго міліцыянта звягаў? Толькі за што той яму па баку ўрэзаў, не ведаю. Калі ў краму іду, Зайчыка з пакетамі на ганку пакідаю, і ён ні на крок ад іх не адыдзе і чужых не падпусціць.
Яўген асцярожна бярэ сабаку на ланцуг, і мы ідзём у пераход. Жонцы, так бы мовіць, пара на службу. Па шляху ён распавядае пра сябе і жывёлу. Калі б хтосьці ўзяўся здымаць пра іх кіно, то гэта была б крымінальная меладрама пра каханне, адданасці і бясконцыя 15 сутак.
— Забралі нас неяк з Таняй — сужыцелькай маёй — у Пухавічах ў міліцыю. Ёй двое сутак далі, а мяне на заўтра выпусцілі. Выходжу на свабоду, а каля брамы мяне Зайчык чакае. Уяві, цэлы дзень сядзеў, — ён зноў гладзіць сабаку. — А яшчэ я неяк яго ў Стоўбцах забыўся, вярнуўся ў Мінск, усвядоміў — і назад у электрычку. Прыязджаю, а ён мне насустрач бяжыць. Столькі радасці было. А ў Мінску я яго колькі губляў! Толькі на вакзале тры разы. Ужо ў таксістаў прашу: убачыце — перахапеце, а яны мне: дык ён жа нікому, акрамя цябе, не даецца. Аднойчы па слядах мяне знайшоў.
«Па пяць разоў на дзень прадаць сабаку просяць, але я не згаджаюся»
Сабака і гаспадар неразлучныя. Разам шпацыруюць, разам спяць. Па словах Яўгена, ён, хутчэй, пакорміць сабаку, чым сам з'есць. Пры гэтым мужчына не хавае: з вясны корміць яго менавіта жывёла.
— Колькі бяздомнаму даюць? Капейкі… А яму — хто тысячу, а хто семдзясят тысяч, — працягвае ён, усаджваючыся на прыступкі. — Некаторыя рубель працягваюць і так і кажуць: сабаку ежы купі. Я яго, ведаеш, не крыўджу. Калі ў Фаніпалі жылі, аўсянкай з курыцай карміў, зараз вось корм купляю.
У доказ ён дастае два пакуначкі «педзігры».
— Люблю я яго. Нават больш, чым Танюху. Забралі нас з ёй неяк у моцны мароз у міліцыю, а я ж ведаю, Зайчык ля ганка чакаць будзе. Вазьміце, прашу, сабаку, не мучайце жывёлу, — у скрынцы з'яўляюцца першыя 20 тысяч, але людзі пакуль не вельмі актыўныя. — Міліцыянты ні ў якую. Я тады аб сцяну мазгі сабе разбіў, вены стаў грызці, патрабаваць, каб пусцілі. Падзейнічала. А як тэмпература ў яго паднялася, я праз увесь горад на Гурскага нёсся, каб яму ўкол далі.
Ад пытанняў душэўных пераходзім да фінансавых. Вось толькі пра тое, колькі яны з Зайчыкам у дзень зарабляюць, Яўген не гаворыць. Удакладняе хіба, што часцей за ўсё сядзяць у пераходзе на «Каменнай Горцы». Часам заязджае на «Пятроўшчыну». Студэнты, асабліва туркменскія, народ нясквапны.
— А сабаку купіць не прасілі?
— Па пяць разоў на дзень просяць. Але я яго нікому не аддам. Веру я, у маім жыцці яшчэ будзе нешта добрае.
— Так ужо было, — падыходзіць сябра Яўгена Юрый. Таксама бяздомны. — У твой дзень нараджэння столькі мужыкоў падыходзіла. Ты ім: «Дай цыгарэту», а яны пачак працягваюць. Тры ўпакоўкі далі. І тэлефон — бацькам патэлефанаваць…
— Нічога ты не разумееш, — перабівае Жэня. — Я не пра цыгарэты, я пра лёс.
