Navahrudski rajvykankam ćvierdzić, što dazvoł ad Minkultu byŭ, u ministerstvie kažuć, što dakumient jašče tolki rychtujecca
Fota pomniki.budzma.org.
Na minułym tydni ŭ Navahrudku na carkvie Barysa i Hleba ŭstalavali pazałočanyja cybulepadobnyja kupały. Pry hetym byli demantavanyja šatrovyja zaviaršeńni viežaŭ carkvy. U suviazi z hetym staršynia Tavarystva achovy pomnikaŭ Anton Astapovič źviarnuŭsia ź listom u Ministerstva kultury z prośbaj spynić pracy ŭ Navahrudku i pryciahnuć da adkaznaści tych, chto inicyjavaŭ i dazvoliŭ niezakonnyja, na jaho dumku, pracy na carkvie.
Načalnik adździeła kultury Navahrudskaha rajvykankamu Alaksandr Karačan paviedamiŭ, što dazvoł na praviadzieńnie prac byŭ atrymany.
«Dazvoł byŭ, ale ajciec Mikałaj (nastajaciel carkvy Sv. Barysa i Hleba ajciec Mikałaj Orsa — NN) niekalki parušyŭ formu kupałaŭ, vyznačanuju na pasiedžańni navukova-mietadyčnaj rady ad 3 listapada».U čym było parušeńnie i jakuju formu dla kupałaŭ prapanavała Rada, čynoŭnik nie patłumačyŭ. Jon spasłaŭsia na toje, što siońnia ŭ Navahrudak musiać pryjechać śpiecyjalisty ź Ministerstva kultury, «kab pastavić kropku ŭ hetaj spravie». Kali pradstaŭnikami ministerstva buduć zroblenyja kančatkovyja vysnovy, tady i možna budzie havaryć, skazaŭ načalnik adździeła kultury.
«Dazvołu na pracy ŭ Navahrudku, jak dakumienta nie było»,— zajaviŭ načalnik Upraŭleńnia pa achovie historyka-kulturnaj spadčyny i restaŭracyi Ministerstva kultury Ihar Čarniaŭski. —
«Vy bačyli dakumient ź piačatkami i podpisami? Ja čuŭ pra hetyja čutki, što nibyta jość taki dazvoł. Ale jon jašče tolki rychtujecca. Na im musić być podpis namieśnika ministra kultury».Ihar Čarniaŭski paćvierdziŭ — 3 listapada Rada zasiadała, na joj siarod inšych razhladałasia i pytańnie pracaŭ u Navahrudku. Pra cybulepadobnyja kupały Ihar Miafodzievič vykazaŭsia tak: «Jany mohuć być, nie musiać, a mohuć. Jak elemient funkcyjanalnaha prystasavańnia abjekta».
Staršynia Tavarystva achovy pomnikaŭ Anton Astapovič telefanavaŭ u Navahrudak u minuły čaćvier. Pa jaho słovach, namieśnica staršyni rajvykankama faktyčna zmaniła jamu, zajaviŭšy, što nieabchodny dazvoł na pracy jość.
«Rajvykankam paturaje nastajacielu carkvy, parušajučy tym samym punkty 2 i 4 art.10 Zakona ab achovie historyka kulturnaj spadčyny. Bo mienavita zhodna hetych punktaŭ adkaznaść za zachavańnie spadčyny ŭskładvajecca na miascovyja ŭłady»,— kaža A. Astapovič. Jon nahadvaje, što niama nie tolki dazvołu na pracy ŭ Navahradku, ale navat nie padpisany pratakoł pasiedžańnia navukova-mietadyčnaj rady ad 3 listapada. A biez hetaha dazvoł atrymać niemahčyma.
Staršynia Tavarystva achovy pomnikaŭ pravodzić paralel pamiž Navahrudkam i Kleckam, dzie z maŭklivaj zhody miascovych uład na budynku byłoha kaścioła taksama pačapili «cybuliny». A taksama nahadvaje pra pieraroblenuju da niepaznavalnaści carkvu ŭ Hoščavie Ivacevickaha rajona.
Nahadajem, što pracy pa rekanstrukcyi pačalisia ŭ červieni hetaha hoda i vyklikali skandał. Anton Astapovič źviarnuŭsia tady da navahrudskich uładaŭ z patrabavańniem spynić rekanstrukcyju Barysahlebskaj carkvy. Jon zajaviŭ ŭ červieni, što rekanstrukcyja viežaŭ carkvy nie ŭzhodnienaja ź Ministerstvam kultury. Nastajaciel carkvy ajciec Mikałaj Orsa na heta zajaviŭ, što dazvoł atrymaŭ.
Za chram zastupilisia intelektuały. Zvarot da Biełaruskaha Ekzarchatu Rasiejskaj Pravasłaŭnaj Carkvy i Ministertva kultury padpisali fiłosafy Aleś Ancipienka i Valancin Akudovič, architektarka Irena Łaŭroŭskaja, mastactvaznaŭcy Siarhiej Chareŭski i Maksim Žbankoŭ.
Na situacyju vakoł pomnika architektury adreahavała Ministerstva kultury. Upraŭleńnie pa achovie historyka-kulturnaj spadčyny i restaŭracyi ministerstva padrychtavała pradpisańnie pa viadzieńni restaŭracyjnych pracaŭ u Navahrudku i dasłała jaho kopiju ŭ Navahrudski rajvykankam.
***
Carkva Sv. Barysa i Hleba — pomnik architektury suśvietnaha značeńnia. Zbudavanaja ŭ 1517–19 na miescy staražytnaha chrama CHII st. Fundatar — hietman VKŁ kniaź Kanstancin Astrožski. Pomnik architektury ŭjaŭlaje saboj simbijoz hatyčnaha i reniesansnaha stylaŭ z rysami abarončaha dojlidstva. U 1873–75 chram pierabudavali ŭ psieŭdaruskim styli, paśla jamu viarnuli raniejšy vyhlad. Paśla Druhoj suśvietnaj vajny carkva nie funkcyjanavała, słužby adnavilisia ŭ 1990-ja.
