Ketlin Fołbih prazvali «samaj strašnaj sieryjnaj zabojcaj Aŭstralii» paśla taho, jak prysiažnyja pastanavili, što ciaham dziesiaci hadoŭ jana zabiła synoŭ Kaleba i Patryka dy dačok Saru i Łoru, piša Bi-bi-si.
Viarchoŭny sud štata Novy Paŭdniovy Uels prysudziŭ jaje da 40 hadoŭ turmy z mahčymaściu daterminovaha vyzvaleńnia nie raniej, čym praz 25 hadoŭ.
Ciapier spravu 55-hadovaj Fołbih, jakaja zaŭsiody nastojvała na svajoj nievinavataści, nazyvajuć adnoj z najvialikšych sudovych pamyłak u Aŭstralii.
Fołbih była aryštavanaja paśla taho, jak z 1989 pa 1999 hod raptoŭna pamierła čaćviora jaje dziaciej, jakim na momant śmierci było ad 19 dzion da 19 miesiacaŭ. Prakurory na sudzie śćviardžali, što žančyna zadušyła ich.
Pry hetym rečavych dokazaŭ dušeńnia abo śladoŭ cialesnych paškodžańniaŭ u dziaciej nie było.
U vyniku Fołbih asudzili na padstavie ŭskosnych dokazaŭ: zapisaŭ u jaje dziońnikach, u jakich jana pisała, što maciarynstva dajecca joj niaprosta i što jana vinavacić siabie ŭ śmierci dziaciej.
Advakaty Fołbih inicyjavali niekalki apielacyj i novaje rasśledavańnie spravy ŭ 2019 hodzie, ale ich vyniki nie vyklikali sumnieńniaŭ u prysudzie i navat nadali bolšuju vahu ŭskosnym dokazam u pieršapačatkovym sudovym pracesie nad žačynaj.
Adnak paśla novaha rasśledavańnia, jakoje ŭznačaliŭ sudździa ŭ adstaŭcy Tom Baterst, prakuratura pryznała, što jaje razumieńnie pryčyn śmierci dziaciej źmianiłasia.
Novaje rasśledavańnie
U hetym rasśledavańni ekśpierty vykazali zdahadku, što dziońniki byli sposabam pieražyć toje, što zdaryłasia, dla maci, jakaja biaduje i ŭ jakoj amal nie było padtrymki, a taksama, što ŭsie čaćviora dziaciej naŭrad ci mahli być zadušanyja bieź jakich-niebudź fizičnych śladoŭ.
Ale asnoŭnaj pryčynaj, jakaja prymusiła prakuraturu źmianić svajo mierkavańnie, stali vyniki daśledavańnia hrupy imunołahaŭ.
Jany vyjavili ŭ dačok Fołbih — Sary i Łory — ahulnuju hienietyčnuju mutacyju pad nazvaj CALM2 G114R, jakaja moža vyklikać raptoŭnaje spynieńnie serca.
Taksama byli znojdzieny dokazy taho, što ŭ jaje synoŭ — Kaleba i Patryka — była inšaja hienietyčnaja mutacyja, jakuju navukoŭcy źviazvajuć z raptoŭnym uźniknieńniem epilepsii ŭ myšej.
Pa słovach prafiesara Karoły Vinuesa, jakaja ŭznačaliła daśledčuju hrupu z Aŭstralijskaha nacyjanalnaha ŭniviersiteta, jany źviarnuli ŭvahu na niezvyčajnuju paśladoŭnaść hienaŭ u DNK samoj Ketlin Fołbih jašče da taho, jak byli pratestavanyja ŭzory DNK jaje dziaciej.
«My praviali pieršy test i vyjavili varyjant hiena, jaki vyhladaŭ vielmi padazrona… užo tady, u listapadzie 2018 hoda, my padumali, što kali padobnaje budzie vyjaŭlena i ŭ dziaciej, to ŭ hetym, ź vielmi vialikaj imaviernaściu, i budzie pryčyna», — skazała Vinuesa ŭ intervju Bi-bi-si.
Jak padkreśliła prafiesar, u śviecie viadoma ŭsiaho pra 134 vypadki patencyjna śmiarotnaha zachvorvańnia serca, źviazanaha z hetaj hienietyčnaj mutacyjaj.
U paniadziełak hienieralny prakuror Novaha Paŭdniovaha Uelsa Majkł Dejli abviaściŭ, što Baterst pryjšoŭ da «ćviordaha pierakanańnia» pra abhruntavanyja sumnievy ŭ vinavataści Fołbih.
U vyniku hubiernatar Novaha Paŭdniovaha Uelsa padpisaŭ ukaz ab poŭnym pamiłavańni i rasparadziŭsia nieadkładna vyzvalić Fołbih z turmy.
«Dla jaje heta było 20-hadovaje vyprabavańnie… ja žadaju joj spakoju», — skazaŭ Dejli, dadaŭšy, što jaho dumki taksama byli z Krejham Fołbiham, baćkam pamierłych dziaciej.
Prafiesar Karoła Vinuesa nazvała rašeńnie ab pamiłavańni Fołbih vydatnaj padziejaj, jakaja moža dać nadzieju inšym žančynam u padobnych situacyjach.
«Da nas źviartalisia pradstaŭniki žančyn, jakija stracili dziaciej abo abvinavačanyja ŭ pryčynieńni škody svaim dzieciam. U hetych vypadkach taksama moža iści havorka pra dziaciej ź ciažkimi hienietyčnymi zachvorvańniami», — skazała jana.
U zajavie Aŭstralijskaj akademii navuk havorycca, što heta sprava śviedčyć ab nieabchodnaści reformy pravavoj sistemy ŭ krainie z ulikam prahresu ŭ navucy.
Što dalej dla Fołbih
Jak patłumačyŭ prakuror Majkł Dejli, ciapierašniaje pamiłavańnie nie admianiaje prysudu Fołbih.
Rašeńnie ab admienie prysudu zmoža pryniać Apielacyjny sud pa kryminalnych spravach, kali sudździa Baterst pieradaść tudy spravu. Hety praces moža zaniać da hoda.
Kali prysud budzie admienieny, Fołbih patencyjna zmoža padać u sud na ŭrad Aŭstralii na miljony dalaraŭ u jakaści kampiensacyi.
Jak precedent jość vypadak aŭstralijki Lindzi Čembierlen, jakuju ŭ 1982 hodzie niepravamierna asudzili na pažyćciovaje źniavoleńnie za zabojstva dački-niemaŭlaci. Jaje vypuścili praz try hady, pryznaŭšy sudovuju pamyłku. Čembierlen paśla adsudziła ŭ jakaści kampiensacyi 1,3 miljona aŭstralijskich dalaraŭ (858 tys. dalaraŭ ZŠA).
Ale, jak adznačajuć advakaty Fołbih, jakaja adsiedzieła ŭ turmie 20 hadoŭ, jaje sprava šmatkroć zasłaniaje spravu Čembierlen.
«Niemahčyma adčuć maštaby traŭmy, jakaja była naniesienaja Ketlin Fołbih: bol ad straty dziaciej i amal dva dziesiacihodździ źniavoleńnia ŭ turmach strohaha režymu za złačynstvy, jakich, jak dakazała navuka, nikoli nie było», — skazała jaje advakat Rani Reha.
Kala bramy turmy Fołbih sustreli siabry, jakija ŭdzielničali ŭ šmathadovaj kampanii za jaje vyzvaleńnie. Prakuror Dejli zaklikaŭ žurnalistaŭ i hramadskaść vykonvać jaje prava na pryvatnaje žyćcio.
