Žurnalisty zdoleli indentyfikavać piać čałaviek, jakija ŭdzielničali ŭ akcyjach pratestu z antyŭkrainskimi łozunhami. Fota: Le Monde
Jak śćviaržajecca ŭ publikacyi, Le Monde u partniorstvie z rasijskim apazicyjnym internet-ŚMI «Cientr «Dośje» i šeraham jeŭrapiejskich ŚMI, siarod jakich Süddeutsche Zeitung, Westdeutscher Rundfunk, Expressen, Delfi atrymaŭ i paćvierdziŭ sapraŭdnaść dakumientaŭ, aŭtarstva jakich prypisvajecca rasijskim śpiecsłužbam.
U artykule cytujecca dakumient, jaki źmiaščaje spravazdaču pra chod apieracyi 5 sakavika na płoščy Sien-Pjer u Paryžy. U dakumiencie paznačanyja dźvie mety mierapryjemstva:
«pakazać niaŭdziačny i pravakacyjny charaktar ukrainskaj reakcyi na trahiedyju ŭ Turcyi (ziemlatrus); padkreślić destruktyŭnuju nacysckuju sutnaść praŭkrainskich aktyvistaŭ i ŭkrainskaha hramadstva pad uładaj U. Zialenskaha ŭ cełym».
U kancy dakumienta pryvodziacca kala šaścidziesiaci spasyłak na publikacyi ŭ Facebook, TikTok i YouTube, dzie byli raźmieščanyja fota i videa ź mierapryjemstva.
Žurnalisty Le Monde zdoleli prasačyć bolš za dziasiatak akcyj, jakija adbylisia sa śniežnia 2022 pa krasavik 2023 hoda ŭ Paryžy, Haazie, Madrydzie i Brusieli. Niekatoryja ich udzielniki vykazvalisia suprać Ukrainy. U vyniku žurnalisty zdoleli identyfikavać adnych i tych ža ŭdzielnikaŭ i adnatypnyja publikacyi ŭ sacyjalnych sietkach.
Jak śćviardžajecca ŭ artykule, praces zaŭsiody adzin i toj ža: troje mužčyn vychodziać na demanstracyi, nie źviazanyja z vajnoj va Ukrainie, i fatahrafujucca siarod natoŭpu z płakatami z adnolkavym źmiestam: «NATA, spyni bambić Danieck» i «Nie dasyłajcie bolš zbroi va Ukrainu! Zialenski bambić Łuhansk i Danieck».
Pry hetym, jak adznačajuć aŭtary, adzin ź psieŭdapratestoŭcaŭ zdoleŭ pabyvać na niekalkich mitynhach na praciahu troch dzion.
Aŭtary taksama vyjavili, što bolšaść publikacyj u Facebook ab udziele ŭ mitynhach raźmieščanyja na troch profilach: Aymen H., Annie C. i Mohamed T. Samy aktyŭny, Aymen H., u jakoha najbolš publikacyj pra akcyju na płoščy Sien-Pjer u Paryžy, u hetaj sacyjalnaj sietcy padpisany jak žychar pravincyi Buira ŭ Ałžyry. Pry hetym jon padaŭ rasijski numar telefona.
Žurnalisty zdoleli znajści profil maładoha čałavieka va Ukantakcie, a taksama jaho akaŭnt u TikTok. Tam jon zhadvaje pra svajo žyćcio ŭ Sankt-Pieciarburhu i publikuje videa svajho znachodžańnia ŭ hetym horadzie ŭ lipieni 2022 hoda.
U artykule śćviardžajecca, što pavodle pašpartnych źviestak, atrymanych Centram «Daśje», Aymen H. prybyŭ u Rasiju dla navučańnia ŭ 2019 hodzie. U 2020 hodzie jon niekalki razoŭ vyjazdžaŭ u Stambuł i Ałžyr.
U kancy śniežnia 2022 hoda małady čałaviek dałučyŭsia ŭ Facebook da niekalkich hrup z abviestkami ab pracy ŭ Paryžy, Brusieli i Madrydzie i staŭ publikavać tam prapanovy, što prapanuje ad 80 da 100 jeŭra za padpracoŭku, jakaja zaklučajecca ŭ fatahrafavańni z płakatam.
Praź niekalki hadzin paśla taho, jak žurnalisty źviazalisia z uładalnikami dvuch profilaŭ (Aymen H., Mohamed T.), ich ulikovyja zapisy byli vydalenyja.
Aŭtary artykuła adznačajuć, što ŭ spravazdačy rasijskich śpiecsłužbaŭ apieracyja ŭździejańnia, praviedzienaja na płoščy Sien-Pjer u Paryžy 5 sakavika, mieła vialiki pośpiech. Byccam by infarmacyjaj pra jaje było achoplena bolš za «100 000 karystalnikaŭ».
Ale na samaj spravie, bolšaść paviedamleńniaŭ u Facebook, znojdzienych Le Monde, nie vyklikali nijakaj reakcyi abo jana była vielmi niaznačnaja. Žurnalisty adznačajuć, što
«videaroliki, apublikavanyja na YouTube i TikTok, zhienieravali paŭtary tysiačy prahladaŭ i niekalki sotniaŭ łajkaŭ. Ale z 82 apublikavanych kamientaryjaŭ pieravažnaja bolšaść, vierahodna, pachodzić ad «botaŭ» — falšyvych akaŭntaŭ, jakija vykarystoŭvajucca dla štučnaha pavieličeńnia ich kolkaści. Kamientary biazdumnyja, skapijavanyja i ŭstaŭlenyja biez pravak, i byli raźmieščanyja profilami bieź imion i proźviščaŭ abo fotaŭ profilu».
Le Monde cytuje supracoŭnicu amierykanskaha analityčnaha centra Atlantic Council Niku Alaksiejevu (Nika Aleksejeva), jakaja śćviardžaje:
«Vialikija kampanii [pa raspaŭsiudžvańni infarmacyi ŭ sacsietkach] chutka zaŭvažajucca i vydalajucca [płatformami]. Kali ŭkładać vialikija hrošy, heta moža pryvieści da vialikich strataŭ. Tamu Rasija addaje pieravahu nievialikim kampanijam».
U kancy svajho materyjału aŭtary śćviardžajuć, što razhornutaja kampanija ŭ sacyjalnych sietkach pa dyskredytacyi Ukrainy nie mieła efiektu siarod realnych karystalnikaŭ. Efiekt byŭ zvarotny:
«Pamierci ad śmiechu… Hetyja psieŭdapratestoŭcy dokaz taho, što Pucin razumieje, što jon nie vyjhraje hetaj vajny», — cytujuć žurnalisty adzin z kamientaryjaŭ u Facebook, jaki byŭ napisany ŭ kancy krasavika.
Čytajcie taksama:
Ukraina pahružaje Rasiju ŭ «tuman vajny», ukraincy vialikija majstry ŭ hetym — Le Monde
