Chto taki «Rudzi»
U žyćci videabłohiera Rudzi zavuć Jaŭhien i jon pracuje kładaŭščykom na aptečnym składzie — kiruje pahruzčykam. Paru hadoŭ tamu vioŭ YouTube-kanał pra futboł, ale zakryŭ jaho ŭ 2020 hodzie.
Hulać u kampjutarnyja hulni Jaŭhien pačaŭ jašče ŭ dziacinstvie. Spačatku ŭ «vaśmibitki» na vielizarnych dyskietach, a potym i ŭ kłasiku nakštałt Warcraft abo Half-Life.
— Paśla kaledža ja pastupiŭ u BDU na histaryčny, ale kinuŭ, kali mnie zastavałasia tolki try siesii. Jak kažuć, chto ŭ maładości nie byŭ revalucyjanieram, u taho nie było junactva, — kaža Rudzi. — Ja tady čytaŭ roznych Nicše, dumaŭ, što samy razumny, a ŭvieś śviet — heta sistema. Nu i vyrašyŭ, što nie budu vučycca. Prykładna ŭ toj ža čas ja trapiŭ na nie samy viadomy rasijski hulniavy partał, vioŭ tam błožyk.
U 2011-m napisaŭ prachodžańnie Skyrim, i za heta mnie ŭładalnik partała padaryŭ hulniu, zdajecca, Battlefield. Heta byŭ moj pieršy dośvied, kali ty nie prosta hulaješ u hulni, a i štości z hetym robiš, pišaš prachodžańni, ahlady. To-bok adbyŭsia pierachod da niejkaj tvorčaści.
Na pytańnie, kali Jaŭhien pačaŭ razmaŭlać na biełaruskaj, toj adkazvaje, što jašče ŭ kaledžy, niedzie ŭ 2006-m. Ale dośvied atrymaŭsia vielmi balučy i navat traŭmavalny — u vieku, kali kamunikacyja vielmi istotnaja, chłopiec apynuŭsia, pa sutnaści, u izalacyi. «Nichto sa mnoj nie razmaŭlaŭ, a tolki słuchali, jak ja havaru. I dahetul ja adčuvaju nastupstvy ŭsiaho hetaha», — strymana kaža Jaŭhien.
«YouTube nie razumieje, jak prasoŭvać biełaruskamoŭny kantent»
Praca nad futbolnym błoham dała Jaŭhienu nieabchodny dośvied pracy ź videamantažom, scenarom, ahučkaj i prasoŭvańniem kančatkovaha vyniku na YouTube. Paśla Rudzi niekatory čas zapisvaŭ «łetsplei» (videa, jakoje dakumientuje prachodžańnie videahulni z kamientarami ad hiejmiera). Namahaŭsia rabić karacieńkija ahlady hulniaŭ na 2 chviliny, potym — parodyi na «Viedźmara» z adsyłkami da rasijskaj palityki. I ŭ lutym hetaha hoda vyrašyŭ, što nastaŭ čas rabić hulniavy kanał na biełaruskaj movie.
— My prosta majem stvarać svaju biełaruskuju infaprastoru, kab u ludziej byŭ vybar, na jakoj movie hladzieć kantent, — tłumačyć Jaŭhien. —
Na moj pohlad, zaraz šmat chto stvaraje kantent mienavita pra samu movu — jak na joj havaryć. Ale treba ŭžo prosta pačać na joj razmaŭlać i stvarać rozny kantent, nie padkreślivajučy, što — «hladzicie, jano na biełaruskaj!».
Ja kali zapisaŭ svajo pieršaje videa, «siužetku» pra Skyrim, to zaliŭ jaho z dapaŭnieńniem u naźvie «pa-biełarusku». I praź piać chvilin vydaliŭ, bo — jakoha čorta ja naohuł mušu kamuści tłumačyć, na jakoj heta movie! Ja zrabiŭ videa — usio, hladzicie.
Ale moŭnaje pytańnie na YouTube usio ž taki isnuje. Bo, kažučy pa-prostamu, płatforma nie razumieje, jak prasoŭvać biełaruskamoŭny kantent.
— Navat kali vy zaraz pahladzicie dva videa na biełaruskaj, to potym usio roŭna ŭklučycie 5 ci 10 na ruskaj. A dla YouTube hladač, jaki hladzić umoŭnaje «Čto było dalšie?» — spažyviec ruskaj movy. I tamu jon budzie prapanoŭvać i prasoŭvać jamu videa na ruskaj.
I naadvarot, YouTube namahajecca padabrać mnie takich hledačoŭ, jakim moža spadabacca moj kanał. I tut pytańnie, kaho YouTube moža pryciahnuć, kali tyja, kamu padabajucca maje videa, hladziać ruskamoŭny kantent? Łahična, što YouTube prapanoŭvaje maje roliki kamuści ź Nižniaha Noŭharada. Bo hladač ź Nižniaha Noŭharada, pa sutnaści, ničym nie adroźnivajecca ad hledača ź Minska. Jany hladziać adnoje i toje ž, i YouTube nie razumieje, jakaja miž imi roźnica.
— Jak moža pamianiać hety stan rečaŭ?
— Tut atrymlivajecca takoje zahannaje koła. Pa-pieršaje, treba, kab ludzi šukali kantent u pašukavikach pa-biełarusku. Ale ŭ takim vypadku vy ničoha nie znojdziecie, bo na biełaruskaj ničoha niama. Bo nichto nie šukaje.
Rekamiendacyi dla kreatara — vielmi važnaja štuka. Ale kali maje videa traplajuć u rekamiendacyi, YouTube pačynaje prapanoŭvać ich usim navokał, u tym liku i rasijcam. I jany mnie rujnujuć usiu statystyku, bo — adkryvajuć videa, praz 5-10 siekund razumiejuć, što ničoha nie zrazumieła, i zakryvajuć. A YouTube interpretuje heta tak — videa błahoje i niecikavaje. I na hetym usio.
To-bok płatforma nie rekamienduje maje videa vyklučna biełarusam, bo nie razumieje, chto takija hetyja biełarusy i što jany hladziać.
Ale YouTube namahajecca. Naprykład, da mianie prychodziać ludzi, chto hladzić kanał «Vožyka», jaki ahučvaje roliki pa-biełarusku.
«Kali ŭ mianie źjaviŭsia pieršy patron, chobi pieratvaryłasia ŭ pracu»
Ciapier Rudzi namahajecca achapić jak maha bolš farmataŭ, uličvajučy, što jon jašče pracuje paŭnavartasny 8-hadzinny dzień i namahajecca «žyć žyćcio» (naprykład, pa vychodnych jon razam z žonkaj adnaŭlaje chutar).
Spačatku błohier apaviadaŭ pra siužety, zatym dadaŭ ahlady prajektaŭ, jakija vyjšli daŭno, jak, naprykład, Disco Elysium. Potym — novych hulniaŭ nakštałt Stray. I paśla źjavilisia hulniavyja naviny, jakija Jaŭhienu dapamahaje rabić znajomy pa imieni Ihar.
— Ja maru zrabić vialiki partał ź vialikaj kolkaściu farmataŭ. Kab videa źjaŭlalisia nie raz na dva tydni, umoŭna kažučy, a dva razy na tydzień. Ale dziela hetaha treba znajści ludziej, jakija buduć pisać scenary, rabić ahučku, mantaž. U kožnym razie heta hrošy, bo biez damoŭlenaściej praca budzie nierehularnaj.
A ja ŭžo nie mahu spynicca, bo ŭžo ŭlez va ŭsio heta! Kali ŭ mianie źjaviŭsia pieršy patron na Patreon, chobi pieratvaryłasia ŭ pracu. Ciapier u mianie 52 sponsary, što davoli šmat. Ź ich dapamohaj ja mahu dakupać niešta ŭ kampjutar, bo — jak ja budu hulać u sučasnyja hulni, kali moj rondal amal kipić, kali ja zajmajusia mantažom! Nu i hulni licenzijnyja ŭ Steam kaštujuć niamała. Voś zaraz kupiŭ Scorn za 20 dołaraŭ, dziakuj maim patronam.
Na prachodžańnie kampjutarnaj hulni ŭ mianie sychodzić tolki kala 20% času. Potym mnie treba napisać scenar. Jon jašče musić saśpieć u hałavie, nalažacca. A zatym pačynajecca mantaž, jaki časam zajmaje 12 hadzin. Plus ahučka, pošuk muzyki i hetak dalej.
Kali ŭ mianie budzie bolšy dachod, to ja zmahu prosta syści z pracy. U mianie źjavicca bolš volnaha času, i tuju pracu, što ja rablu dva tydni, ja zmahu zrabić za niekalki dzion.
«Biełaruskaja — heta dobra, a što jašče ty možaš prapanavać?»
Jaŭhien kaža, što ŭ YouTube jość hulniavyja błohi na luby hust, ad prachodžańnia «stojačy na adnoj nazie» i da 50 razboraŭ piersanažaŭ i siužetaŭ. A voś u biełaruskim siehmiencie kankurencyi amal niama.
— Ja nie mahu rabić usio, ale razumieju, što ludziam treba roznaje, — pajaśniaje błohier. — Ciabie mohuć hladzieć u pieršy čas tolki praz toje, što tvoj kantent na biełaruskaj. Ale z časam hety nalot biełaruskaści źnikaje, i ludzi pačynajuć pytacca: biełaruskaja — heta dobra, a što jašče ty možaš prapanavać?
I tut treba razumieć, navošta čałaviek pryjšoŭ u tvoj kanał, što jon choča pahladzieć. Tamu ja łaviruju: to zrablu siužetku dla tych, chto lubić siužety, to ahladzik dla tych, chto nie choča spojleraŭ.
Jakija biełaruskamoŭnyja kanały pra hulni možna pahladzieć? Padborka ad Rudzi
- «Hulni ŭ kvadracie» (ale aŭtar daŭno nie vypuskaŭ novych videa)
- «Małatok»
- «VR pa-biełarusku» — chłopiec robić strymy ź virtualnaj realnaści
- Yinwille
- mścisłaŭskaja bahiema
- «Hiejmierski Eksperymentalny»
Jašče Jaŭhien zhadvaje chłopca ŭ tvitary, jaki źbiraje kamandu dla pierakładu (patča) Europa Universalis IV na biełaruskuju, i padkast «Pieršy Hikaŭski».
Nu i, viadoma, zaklikaje ŭsich sprabavać svaje siły ŭ biełaruskamoŭnym kantencie. Bo čym bolš budzie źjaŭlacca biełaruskich kanałaŭ, tym lepš stanie ŭsim błohieram. Navat adzin mocny aŭtar dapamoža prasoŭvać i inšy biełaruski kantent praz rekamiendacyi YouTube.
— Jość vialikaja prablema, što na biełaruskaj — ci to pra historyju, ci to pra palityku, ci to pra vajnu. A ja kažu, što Karatkievič i Bykaŭ, zvyčajna, našaje ŭsio, ale ž nie ŭsio našaje apošniaje. Biełaruskaja maje być sučasnaj. Dumaju, na biełaruskaj treba pisać tupyja statusy ŭ instu. Pa-biełarusku maje być šanson.
Treba žyć sučasnaje žyćcio, a nie pieražyvać što było. Ni ŭ jakim razie nie źmianšaju pavahu da našaj historyi, ale ž ciapier my žyviom u sučasnaści.
I hulni taksama abaviazkova majuć być na biełaruskaj — pra pierastrełki, honki, pra monstraŭ i inšapłanietnikaŭ. Usio sučasnaje maje być, i tamu — kali vy chočacie ładzić strymy, to ładźcie, łupicie, čaho vy pasieli!
)
sajt Nižniaha Noŭharada - NN.ru )