Fota: vecteezy
The Times raspaviadaje pra daśledavańnie, jakoje pralivaje śviatło na zdolnaść sabaki ŭłoŭlivać čałaviečyja emocyi. Raniej užo było viadoma, što sabaki mohuć vyjaŭlać pakuty ŭ ludziej, ale jak mienavita jany heta robiać, było niezrazumieła.
Novaje daśledavańnie pakazvaje, što sabaki mohuć ułoŭlivać pach, jaki vydzialajuć ludzi pry pavieličeńni tryvohi. Daśledčyki miarkujuć, što heta moža dazvolić bolš efiektyŭna dresiravać sabak, kab dapamahać ludziam z takimi zachvorvańniami, jak tryvoha abo posttraŭmatyčny stresavy razład, jakija mohuć uklučać paničnyja ataki i traŭmatyčnyja ŭspaminy.
Daśledčyki raspaviadajuć, što zaraz takija słužbovyja žyvioły ŭ asnoŭnym navučanyja reahavać na vizualnyja sihnały: tak, sabaku mohuć navučyć reahavać, kali chtości, naprykład, trymaje hałavu na rukach. Adnak na hetym etapie čałaviek moža być užo vielmi zasmučanym. I jość nadziei, što pach, źviazany z rostam napružańnia, moža być značna bolš rańnim papiaredžańniem.
Zatym sabak možna było b navučyć umiešvacca roznymi sposabami, kažuć daśledčyki. Jany mohuć być navučanyja vyklikać dapamohu ci prynosić leki. Jany taksama mohuć umiašacca, sieŭšy na čałavieka, što moža dapamahčy supakoić jaho, abo papiaredzić rost tryvohi, ablizaŭšy tvar.
Dla daśledavańnia byli naniatyja čatyry chatnija sabaki. Zatym byli sabranyja ŭzory potu i dychańnia ludziej da i paśla taho, jak jany sprabavali vyrašyć składanuju matematyčnuju zadaču. Zatym daśledčyki zachavali tolki ŭzory ludziej, čyje kryviany cisk i častata sardečnych skaračeńniaŭ pavialičylisia padčas vykanańnia zadańnia — prykmieta taho, što jany sapraŭdy paličyli heta stresam.
Zatym sabak navučyli raspaznavać pach, źviazany sa stresam, jaki, jak miarkujuć, źviazany z sumieśsiu malekuł, jakija vyłučajucca z dychańniem i potam. Kali sabaki atrymali dva ŭzory ad adnaho i taho ž čałavieka — adzin, kali jon byŭ rassłableny, a druhi, kali jon stresavaŭ, — čatyry sabaki paśladoŭna zmahli vybrać apošni.
Vysnovy pakazvajuć, što ludzi stvarajuć roznyja pachi praz pot i dychańnie, kali znachodziacca ŭ stresie, i sabaki mohuć adroźnić heta ad našaha pachu ŭ spakojnym stanie — navat kali heta chtości, kaho jany nie viedajuć, kažuć daśledčyki.
Takim čynam, sabakam nie patrebnyja vizualnyja abo hukavyja sihnały, kab adčuć čałaviečy stres. Heta pieršaje daśledavańnie ŭ svaim rodzie, i jano daje dokazy taho, što sabaki adčuvajuć pach stresu tolki ad dychańnia i potu, što moža być karysnym pry dresiroŭcy słužbovych sabak i sabak-terapieŭtaŭ.
Sabaki dobra viadomyja tym, što vyniuchvajuć vybuchovyja rečyvy, ale daśledavańni pakazali, što jany taksama mohuć vyjaŭlać chvaroby, uklučajučy malaryju, chvarobu Parkinsana, kavid i rak. Dabračynnaja arhanizacyja Medical Detection Dogs raźmiaščaje žyvioł da ludziej ź niebiaśpiečnymi dla žyćcia zachvorvańniami. Tak sabačyja siabry mohuć vyjavić drabniutkija źmieny ŭ pachu, jakija sihnalizujuć ab niepaźbiežnaj nadzvyčajnaj situacyi.
