Fota: Pixabay
ASMR (ad anhlijskaha «Autonomous Sensory Meridian Response») pierakładajecca jak «aŭtanomnaja reakcyja sensarnaha mierydyjana». Čaściej za ŭsio prajaŭlajecca heta jak adčuvańnie pakołvańnia, jakoje zvyčajna pačynajecca na skury hałavy i pieramiaščajecca ŭniz pa zadniaj častcy šyi i vierchniaj častcy chrybta. Čaściej za ŭsio takija pačućci vyklikajucca śpiecyfičnymi słychavymi abo hladzielnymi stymułami i radziej — naŭmysnym kantrolem uvahi. Niešta padobnaje vy možacie adčuć, kali vam dalikatna rasčesvajuć vałasy.
Spakojnyja i pryjemnyja huki i vidy, takija, jak šept, pierahortvańnie staronak knihi ci nazirańnie za pryjemnym: jak dzicia ŭvažliva vykonvaje štodzionnaje zadańnie ci mama hatuje ježu — mohuć vyklikać pačućcio murašak na skury. Niekatoryja navat nazyvajuć heta «mini-masažam mozhu».
ASMR-videa i aŭdyja nabyvajuć šalonuju papularnaść u interniecie. Niekatoryja papularnyja ASMR-kanały na YouTube majuć bolš za dva miljony padpisčykaŭ, a daśledčyki publikujuć nieźličonuju kolkaść artykułaŭ pa temie.
Što pakazvajuć daśledavańni
Ale što adbyvajecca ŭ vašym mozhu i ciele i čamu niekatoryja ludzi sapraŭdy adčuvajuć ASMR, a inšyja — nie?
Niekatoryja daśledčyki kažuć, što prosta atrymlivać asałodu ad takoha źmieściva nie aznačaje, što vy na samaj spravie adčuvajecie ASMR.
Adno z daśledavańniaŭ vyjaviła, što emocyi ludziej padčas pieražyvańnia ASMR adlustroŭvajucca ŭ ich cialesnych reakcyjach, u pryvatnaści, u častacie sardečnych skaračeńniaŭ i pravodnaści skury (miera potavyłučeńnia skury). Čałaviek pieražyvaje emacyjny vopyt, puls pamianšajecca, ale pravodnaść skury pavialičvajecca.
Ciapier daśledčyki namahajucca daviedacca, ci źviazana peŭnaje adčuvańnie pakołvańnia z pavyšeńniem pravodnaści skury — padobna tamu, što mnohija ludzi adčuvajuć jak dryžyki ŭ ciele ad toj ci inšaj muzyki.
Niekalki fMRT-daśledavańniaŭ pakazali, što peŭnyja ŭčastki centraŭ uznaharodžvańnia ŭ mozhu aktyvujucca padčas prahladu ASMR-videa, i aksitacyn z dafaminam padajucca datyčnymi da hetaha pracesu.
Asnoŭnaj krynicaj pryjemnaha adčuvańnia źjaŭlajecca huk. Adnak niama peŭnaha huku ci ŭniviersalnaj čaroŭnaj častaty, što źjaŭlalisia b adnolkava rassłablajučymi dla kožnaha. U kožnaha čałavieka heta niešta svajo.
Heta moža być prostaja bijałahičnaja pryčyna, naprykład, paśladoŭnaść hienaŭ, jakaja robiać kahości bolš adčuvalnym da aksitacynu ci inšych chimičnych rečyvaŭ u mozhu, jakija zadziejničanyja ŭ reakcyi na huki. U jakaści alternatyvy heta moža być źviazana z žyćciovym vopytam, kulturnymi ŭpłyvami ci navat ciapierašnim myśleńniem, jakoje ŭpłyvaje na zdolnaść rassłablacca ad peŭnaha huku ŭ peŭny momant.
Nienavidzicie ASMR? Vinavaćcie mizafoniju
Mizafonija — heta niehatyŭnaja emacyjnaja reakcyja na niekatoryja huki, jak praviła, na chrap, hučnaje dychańnie, žavańnie, smarkańnie. Jana vyklikaje ŭ čałavieka mocnaje razdražnieńnie, časam navat hnieŭ ci žadańnie ŭciačy. Pa sutnaści, heta supraćlehłaść ASMR.
Całkam mažliva, što ludzi, adčuvalnyja da stanoŭčych efiektaŭ ASMR, taksama dastatkova adčuvalnyja da mizafonii, bo daśledčyki vyjavili, što tyja, chto moža adčuvać jaje, taksama mohuć adčuvać ASMR, i naadvarot.
Lustranyja sensarnyja adčuvańni
U adnym ź niadaŭnich daśledavańniaŭ razhladajecca tak zvany «lustrany dotyk» — heta kali vy bačycie, jak da kahości dakranajucca, a zdajecca, što dakranajucca i da vas. Jak vyjaŭlajecca, bolš schilnyja da ASMR ludzi čaściej mohuć mieć «lustranyja sensarnyja adčuvańni».
Sam dotyk źjaŭlajecca vielmi mocnym tryhieram ASMR. Adna z hipotez zaklučajecca ŭ tym, što videa, jakija demanstrujuć dotyk abo majuć peŭnyja typy hukaŭ, mahčyma, dazvalajuć ludziam adčuvać taktylnuju stymulacyju pry adsutnaści faktyčnaha dotyku. Takim čynam, huk moža adčuvacca jak dotyk, jaki supakojvaje. Heta moža mieć suviaź z takim paniaćciem jak sinestezija.
Dziesiacihodździ daśledavańniaŭ pakazvajuć, što z malenstva peŭnyja formy dotyku karysnyja dla emacyjnaha zdaroŭja, naprykład, abdymki abo hulnia z vałasami. Tamu adkaz, čamu niekatoryja ludzi adčuvajuć ASMR, a inšyja nie, moža być źviazany z tym, jak vas supakojvali ŭ dziacinstvie.
Jašče adna dziŭnaja asablivaść ASMR zaklučajecca ŭ tym, što videa moža vyklikać bolš murašak, čym taki ž vopyt u realnym žyćci. Čamu tak moža adbyvacca, daśledčyki pakul dakładna nie viedajuć. Tamu daśledavańni praciahvajucca.
