U takim domie siamja nabyła žytło. Fota: asabisty archiŭ
Taćcianie 38 hadoŭ, zaraz jana ŭ dekretnym adpačynku. Da 2020-ha žančyna pracavała žurnalistkaj.
«Muž praciahvaje być žurnalistam, — raskazvaje jana. — Niejak natknułasia ŭ miascovaj biełaruskaj hrupie na apytańnie, kolki hadoŭ vam spatrebiłasia, kab rašycca na ŭłasnuju nieruchomaść u ZŠA. Bolšaść ludziej adkazała, što jany nabyli žytło na praciahu pieršych troch hadoŭ.
Pieršapačatkova ŭsim zdajecca, što ceny tut na nieruchomaść niepadjomnyja. Adčuvańnie, što heta niedastupnaja amierykanskaja mara. Ale potym chtości sa znajomych z padobnym dastatkam kuplaje nieruchomaść i ty razumieješ, što heta realna. U ZŠA heta mahčyma dziakujučy ipatecy», — raskazvaje Taćciana.
Mnohija ŭ ZŠA kuplajuć žytło ŭ ipateku. Navat tyja, u kaho jość svabodnyja hrošy.
U 2019-m Taćciana daviedałasia, što ŭ susiedni horad «prychodzić» kampanija Amazon.
«Ubačyli, jak pačali z-za hetaha raści ceny, na arendu ŭ tym liku, — tłumačyć jana. — Žytło ŭ arendu čaściej za ŭsio tut — heta vialiki žyły budynak, jakim kiruje mieniedžar.
My taksama stali mitusicca. Paśpieli ŭskočyć u apošni vahon: kupili daražej, hod tamu cana našaj kvatery była mienšaj. Za nastupnyja try hady jana padaražeła na 100 000 dalaraŭ.
Uziali mienavita kvateru, bo pryvykli, što jość domakiraŭnictva, jakoje kłapocicca ab prylehłaj terytoryi. Navat kali paciače dach, to my za jaho ramont nie płacim. U svaim domie daviałosia b vykładvać bujnuju sumu za heta, ramont tut vielmi darahi».
Ceny na nieruchomaść u ZŠA vielmi roznyja. Usio zaležyć ad štata, horada, rajona. Samaje darahoje žytło, naprykład, u San-Francyska, Ńju-Jorku, Vašynhtonie, Bostanie.
«U Aleksandryi ŭ nas dom nie ŭ starym horadzie. Sam budynak adnosna novy — 1996 hoda. My znachodzimsia bližej da ŭskrainy, ale mietro jość. Darečy, Aleksandryja starejšaja za Vašynhton, padobnaja da jeŭrapiejskaha horada. Musić, hetym jana nas i pryvabiła», — raskazvaje Taćciana.
U rajonie, u jakim žyvie siamja, damy kaštujuć ad 800 000 da 1 000 000 dalaraŭ, kvatery — ad 400 tysiač.
Taćciana z mužam paśpieli nabyć kvateru za 365 tysiač. Pa biełaruskich mierkach jana piacipakajovaja. U ZŠA ž pakoi ličacca pa kolkaści spalniaŭ. Ich u pary dźvie.
Fota: asabisty archiŭ
«Kali vieryć sajtam nieruchomaści, to ciapier naša žytło kaštuje 450 tysiač dalaraŭ. I heta nie samy darahi rajon. Cana tut budzie zaležać ad najaŭnaści tych ci inšych škoł. U nas jany nie samyja lepšyja. Jość ich rejtynh, jaki źviazany z kolkaściu vučniaŭ, paśpiachovaściu, składam nastaŭnikaŭ. U maich dziaciej siaredniaja škoła — rejtynh 6 z 10. U tych rajonach, dzie jon ad 8, ceny na kvatery mohuć startavać ad 800 000 dalaraŭ.
Maja siabroŭka žyvie ŭ susiednim horadzie Arlinhtan, taksama ŭ pryharadzie Vašynhtona, u ich ceny na damy pačynajucca ad 1,4 miljona. Pryčym za hetyja hrošy ty nie kupiš niejki šykoŭny dom. My takija budynki nazyvajem «kuratniki» — adnapaviarchovaja pluška, 1960-ch hadoŭ pabudovy. Darahaja ziamla, škoły dobryja, ad taho i vysoki popyt na takoje žytło», — kaža jana.
U Miniesocie, Ahajo, Techasie nieruchomaść našmat tańniejšaja. Vialiki dom tam možna kupić za 150 tysiač dalaraŭ.
«U našym šmatkvaternym domie 4 pavierchi. Kvatera dvuchuzroŭnievaja, na apošnim paviersie. U samim domie — basiejn, trenažornaja zała. Pobač voziera. Miesca ŭ cełym dobraje.
Dźvie spalni, jość haścioŭnia, stałovaja, prachadny pakoj, vierchni pavierch možna vykarystoŭvać jak kabiniet, u nas tam kinazała. Usio heta kala 130 kvadratnych mietraŭ», — apisvaje Taćciana.
Fota: asabisty archiŭ
Dla taho, kab nabyć žytło ŭ ipateku ŭ ZŠA, treba zrabić pieršy ŭznos. Jak minimum — 5 adsotkaŭ.
«Kali ŭnosiš tolki 5, to heta havoryć pra ciabie jak pra nie vielmi dobranadziejnaha spažyŭca kredytu. Tamu taksama naličvajuć źvierchu strachoŭku na vypadak, kali ty raptam pierastanieš płacić. I heta, kaniešnie, pavialičvaje miesiačnuju sumu vypłaty. Ludzi imknucca nazapasić na ŭznos, kab jon pieršapačatkova byŭ 20 adsotkaŭ. Kali płaciš stolki, to strachoŭka nie treba.
My taksama tak zrabili, na ŭznos pajšli hrošy ad prodažu dvuchpakajovaj kvatery ŭ Minsku — 66 000 dalaraŭ. I nam treba było dapłacić jašče źvierchu 9000, nie chapała. Ich my ŭziali z nazapašvańniaŭ», — raskazvaje Taćciana.
Fota: asabisty archiŭ
Ipateku siamja aformiła pad 4,5% hadavych.
«Jana na 30 hadoŭ, — kaža žančyna. — U kavidny hod vielmi mocna stali źnižacca pracentnyja staŭki i banki dazvolili zrabić refinansavańnie, štomiesiačnyja płaciažy stali nižejšyja. Ciapier u nas staŭka 2,9% hadavych. Na hety momant vydajuć novyja kredyty pad 4,9%. Paśla taho, jak ja ŭ Minsku kuplała kvateru z kredytam pad 35 adsotkaŭ, to mnie tut staŭki zdajucca bolš kamfortnymi. Sumy, viadoma, inšyja, ale značna pryjemniej razumieć, što ty vypłačvaješ asnoŭny doŭh, a nie tolki hasiš adsotki».
Fota: asabisty archiŭ
Da taho jak para nabyła žytło, jany arendavali kvateru. Suma, jakuju jany płacili za jaje, takaja ž samaja, jak ciapier za ipateku ŭ miesiac.
«Heta 2200 dalaraŭ. Siudy ŭvachodzić pahašeńnie kredytu, apłata absłuhoŭvańnia doma (470 dalaraŭ). Pamier apłaty za elektryčnaść i haz zaležyć ad pary hoda. Zimoj — 130—150 dalaraŭ za haz, tamu što ŭ nas aciapleńnie na im, letam — 30. Ale ŭ hety pieryjad vyrastaje elektryčnaść, tamu što kandycyjanier pracuje. U cełym kala 180 dalaraŭ idzie na elektryčnaść i haz niezaležna ad siezona.
Tut možna, darečy, znajści arendnaje žyllo tańniej biez basiejna, biez trenažornaj zały — za 1800 dalaraŭ, naprykład. Za tysiaču možna źniać tolki pakoj», — dzielicca surazmoŭca.
Fota: asabisty archiŭ
Padatak na nieruchomaść u ZŠA taksama isnuje.
«Ja nie viedaju, kolki jon u nas, bo pry afarmleńni ipateki jon raźličvajecca aŭtamatyčna. Z hetych 2200 niejkaja častka idzie na hety padatak. Viedaju, što našy znajomyja, u jakich vialiki dom za 4 000 000 dalaraŭ, płaciać padatak 12 000 u hod», — kaža Taćciana.
Fota: asabisty archiŭ
Šukała siamja kvateru niekalki miesiacaŭ: pačali ŭ lutym, a znajšli ŭ mai. U žančyny byŭ ceły śpis patrabavańniaŭ.
«Chacieła bałkon, vialikija vokny, basiejn (letam tut vielmi horača), škoły ź siarednim rejtynham, park i kramu pobač. U nas ad papiaredniaj zdymnaj kvatery było 35 chvilin pieššu da praduktovaha. Mašyny tady ŭ nas jašče nie było.
Tut jašče vielmi chutka treba vyrašać z kvateraj. Siońnia pahladzieli, kali padabajecca, to varta afarmlać zajaŭku, bo zaŭtra jana ŭžo moža być pradadziena. Asabliva ciapier, kali byŭ rezki popyt na kredytavańnie, žyllo raźlatałasia vielmi chutka i pa canie vyšejšaj, čym taja, jakuju zajaŭlali pradaŭcy pieršapačatkova.
U nas było tak: u 17:00 ubačyli abjavu, u 20:00 pahladzieli z ryełtaram, padpisali zajaŭku, na nastupnuju ranicu haspadar prymaŭ rašeńnie, kamu jon jaje choča pradać. Jon abraŭ nas, my prapanavali na 5000 dalaraŭ bolš za canu ŭ abjavie, ale heta było mienš, čym inšyja. Vidać, spadabalisia. Sam haspadar vyjšaŭ na piensiju, źjazdžaŭ žyć u Fłarydu. Potym jašče syšoŭ miesiac na afarmleńnie dakumientaŭ, ale my byli ŭžo patencyjnymi ŭładalnikami», — tłumačyć žančyna.
Fota: asabisty archiŭ
U ZŠA ličycca dobraj praktykaj, kali były ŭładalnik pierad prodažam robić kaśmietyčny ramont — farbuje ścieny, pierakładaje dyvanovaje pakryćcio.
Zvyčajna kvatery pradajucca biez mebli, tolki z kuchonnym harnituram.
«Kali haspadary ničoha nie robiać, takija kvatery z aściarohaj kuplajuć ludzi, značyć tudy daviadziecca šmat ukłaści, — raskazvaje Taćciana. — U nas kvatera była ŭ dobrym stanie, ale biescharaktarnaja, zvyčajnaja. U 2020-m ja sama pačała rabić ramont, kali z-za pandemii pačali pravodzić doma šmat času. Taksama kaśmietyčny: niedzie plitku pierakłali, niedzie ścianu pafarbavali ŭ jarki koler. Zrabili ŭ spalni adnu sa ścien draŭlanuju. Ja navat pačała vieści błoh pra heta. Nazvała jaho ŭ honar majho baćki, jaki sam pabudavaŭ dom. Darečy, kvatera z dobrym ramontam potym dobra sydzie pry prodažy.
Ale ramont ŭ nas vielmi biudžetny. Rablu ŭsio sama, materyjały imknusia šukać pa vyhadnych cenach, na źnižkach. Musić, za niekalki hadoŭ 5000 ukłała. Kali najmać budaŭnikoŭ, to heta vielmi doraha. Tut ich pasłuhi kaštujuć prykładna stolki ž, jak i lekara. Prosta vyklik majstra — 100 dalaraŭ.
U nas u haścioŭni niejak treba było paviesić lampu i vientylatar, składanaść u tym, što stoli vysokija. U nas i drabiny nie było, i ŭ elektryčnaści my nie raźbirajemsia. Vyklikali majstra, jon uziaŭ za heta 750 dalaraŭ. Za santechnika (ciačy kran pačaŭ) — 130. Pytałasia, kolki kaštuje zamianić vannu (biez koštu jaje samoj) — 11 000. Lubaja ručnaja praca tut kaštuje hrošaj. Tut elektryk nie pjantos, jaki hatovy pracavać za butelku harełki, a pavažanaja, dobra apłatnaja prafiesija».
Čytajcie taksama:
«Spatrebiłasia try hady, kab naźbirać nieabchodnuju sumu». Biełarusy, jakija kupili žytło ŭ Hruzii i Polščy, raskazali, kolki hrošaj za jaho vykłali
«Kali nie znojdziem dobraha varyjanta arendy — mahčyma, baćki kupiać kvateru». Jak inšaharodnija studenty šukajuć žyllo
Pačynali z «syravarni» ŭ kvatery. Jak siamja z Połacka zarablaje na kraftavych syrach
