Fota: wikimedia.org
Abarona, jakaja zabiaśpiečvajecca vakcynami i imunitetam, značna palepšyła vyniki lačeńnia Covid ź pieršych dzion pandemii, i paŭtornyja infiekcyi zvyčajna praciakajuć mienš ciažka, čym pieršyja vypadki. Ale kožnaja novaja infiekcyja niasie ryzyku miedycynskich prablem, uklučajučy špitalizacyju, śmierć i praciahłyja chvaroby, pavodle papiarednich danych daśledavańnia, praviedzienaha siarod pacyjentaŭ sistemy achovy zdaroŭja Kiraŭnictva pa spravach vieteranaŭ (VA).
Heta svoječasovyja vysnovy, kažuć lekary, bo bolš zaraznyja štamy amikron BA.4 i BA.5 užo raspaŭsiudžvajucca i, jak čakajecca, zrobiać reinfiekcyi bolš častymi.
Pa słovach Eryka Topal, zasnavalnika i dyrektara bijamiedycynskaha daśledčaha centra Scripps Research Translational Institute u Ła-Džołła, Kalifornija, daśledavańnie źjaŭlajecca pieršym, u jakim paŭtornyja vypadki zaražeńnia razhladajucca vielmi hruntoŭna. «Heta sapraŭdy vialikija vybarki, i ŭ ich dobryja statystyki», — dadaje jon.
Paŭtorny kavid moža nanieści mienš mocny ŭdar, čym pieršy, ale kožny vypadak moža nanieści značnuju škodu arhanizmu, havorycca ŭ daśledavańni. Takim čynam, z časam ryzyka raźvićcia prablem ŭzrastaje kožnaha razu, kali vy chvarejecie na kavid.
Ryzyka raźvićcia takich zachvorvańniaŭ, jak prablemy ź lohkimi i sercam, najbolš vysokaja ŭ pieršyja 30 dzion paśla zaražeńnia. Dla bolšaści zachvorvańniaŭ hetaja ryzyka pavyšanaja na praciahu šaści miesiacaŭ i pavialičvajecca z kožnaj nastupnaj infiekcyjaj.
Naprykład, sa sta čałaviek z paŭtornaj infiekcyjaj i sta čałaviek, u jakich była tolki adna infiekcyja, u piaci čałaviek z paŭtornaj infiekcyjaj na praciahu šaści miesiacaŭ raźvilisia prablemy ź lohkimi, dychalnymi šlachami abo sercam.
«Reinfiekcyja moža być bolš lohkaj, ale jana ŭsio roŭna pavialičvaje ryzyku», — kaža Zijad Al-Ali, načalnik adździeła daśledavańniaŭ i raspracovak u sistemie achovy zdaroŭja Sent-Łuisa i kliničny epidemijołah Vašynhtonskaha univiersiteta ŭ Sent-Łuisie, jaki ŭznačalvaŭ daśledavańnie.
Daśledčyki paraŭnali elektronnyja miedycynskija karty troch hrup ludziej: bolš za 257 tysiačaŭ čałaviek z adnoj paćvierdžanaj infiekcyjaj Covid-19, kala 39 tysiač čałaviek z dvuma abo bolš zachvorvańniami i kantrolnuju hrupu z bolš čym piaci miljonaŭ čałaviek, u jakich nie było Covid-19.
Pa słovach Amieša Adalji, starejšaj navukovaj supracoŭnicy Centra achovy zdaroŭja Džona Chopkinsa, jakaja nie brała ŭdziełu ŭ daśledavańni, adna z ahavorak u tym, što pacyjenty Kiraŭnictva pa spravach vieteranaŭ starejšyja i, jak praviła, majuć mnostva spadarožnych zachvorvańniaŭ. Naprykład, u zdarovaha ŭ cełym padletka «naŭrad ci tak ža značna pavialičycca ryzyka», jak u pažyłoha, kaža doktar Adalja.
Akramia taho, pacyjenty, jakija źviarnulisia da lekara z nahody paŭtornaj infiekcyi, chutčej za ŭsio, mieli bolš simptomaŭ, čym tyja, chto nie źviartaŭsia pa miedycynskuju dapamohu i nie trapiŭ u daśledavańnie, adznačaje doktar Adalja.
Tym nie mienš, «lepš nie zarazicca, čym zarazicca», — kaža jana, — Paŭtornyja infiekcyi — heta niadobra, navat kali jany, vierahodna, buduć paŭsiudnymi».
Pa słovach doktara Topal, paŭtornyja zachvorvańni niepakojać, bo novyja varyjanty amikrona bolš zaraznyja i macniej asłablajuć imunitet. «My ruchajemsia ŭ samuju niespryjalnuju zonu paŭtornych zaražeńniaŭ z pačatku pandemii», — kaža Topal.
Novyja dadzienyja Upraŭleńnia nacyjanalnaj statystyki (ONS) Vialikabrytanii pakazali, što ryzyka paŭtornaha zaražeńnia kavidam była ŭ siem razoŭ vyšejšaj, kali cyrkulavali štamy «amikron» u paraŭnańni sa štamami «delta». ONS, razhladajučy pieryjad ź lipienia 2020 hoda pa červień 2022 hoda, taksama vyjaviła, što imaviernaść paŭtornaha zaražeńnia kavidam vyšejšaja ŭ maładziejšych ludziej, a taksama ŭ nie pryvitych.
U daśledavańni nie razhladaŭsia paraŭnalny ciažar paŭtornych infiekcyjaŭ. Pa słovach Łaita Abu-Radada, prafiesara epidemijałohii infiekcyjnych zachvorvańniaŭ u Weill Cornell Medicine-Qatar, jaki vyvučaje reinfiekcyi Covid-19 ŭ Katary, inšyja daśledavańni pakazali, što ciažkaść paŭtornaj infiekcyi značna nižejšaja ŭ paraŭnańni ź pieršym vypadkam.
Daśledavańnie pralivaje śviatło na toje, jak paŭtornyja vypadki kavidu mohuć stvarać niebiaśpieku dla zdaroŭja, kaža doktar Abu-Radad. «Čym bolš infiekcyjaŭ my atrymlivajem, tym bolš paškodžańniaŭ adbyvajecca, i tym bolš imaviernaść taho, što chvaroba projdzie ciažka», — kaža doktar Abu-Raddad ab daśledavańni VA.
Lekary pakul nie viedajuć, jak mienavita paŭtornyja infiekcyi ŭpłyvajuć na arhanizm. Imunitet ad papiaredniaj infiekcyi abo vakcyna mohuć źmienšyć ciažkaść praciakańnia chvaroby, tamu što imunnaja sistema znajomaja ź virusam i moža lepš spravicca ź im druhi ci treci raz.
Ale kali pieršaja infiekcyja Covid-19 asłablaje imunnuju sistemu i adzin abo niekalki orhanaŭ, vyklikajučy prablemy, jakija mohuć być nieprykmietnyja spačatku, nastupnyja infiekcyi mohuć jašče bolš paškodzić hetyja orhany i prablemy stanuć zaŭvažnymi.
