Rabočyja zavoda «Ford» u Rasii. Fota industriall-union.org.
Fienomien «adukacyjnaj burbałki», jaki zdaryŭsia ŭ apošnija 30 hadoŭ, u Rasii pryvioŭ da poŭnaha razryvu suviaziaŭ pamiž śpiecyjalistami z vyšejšaj adukacyjaj i realnym siektaram ekanomiki. Pra heta ŭ svaim daśledavańni pišuć Jaŭhien Bałacki i Natalla Jakimava ź Finansavaha ŭniviersiteta pry ŭradzie Rasii («Mir novoj ekonomiki», №2, 2021).
Madel rasijskaj ekanomiki jany charaktaryzujuć jak postindustryjalnaje hramadstva bieź industryjalnaha siektara.
Najbolš prykmietnym «pravałam» struktury rasijskaj ekanomiki aŭtary nazyvajuć stan dvuch siektaraŭ — apracoŭčaj pramysłovaści i navukova-techničnaj dziejnaści. U paraŭnańni z Hiermanijaj dola pieršaj haliny ŭ Rasii niedabiraje 5% ad liku ŭsich zaniatych, a dola druhoj — 2,5%. Abiedźvie nazvanyja haliny niepasredna źviazanyja z technałahičnym prahresam i šmat u čym pradvyznačajuć tvar usioj nacyjanalnaj ekanomiki.
Sukupnaje adstavańnie Rasii ŭ dvuch nazvanych siektarach składaje ŭ paraŭnańni z Hiermanijaj 7,5%, a z Paŭdniovaj Karejaj — 5,6%.
Technałahičny ŭzrovień apracoŭčaj pramysłovaści Rasii zastajecca nizki. Situacyja praktyčna nijak nie źmianiłasia z 1980-ch.
U 2000-ja adnosnaja pradukcyjnaść pracy ZŠA pieravyšała rasijskuju ŭ 6,5 razu, da 2017-ha razryŭ pamienšaŭ da 5,2 razu, ale ŭ 2019 hodzie jon iznoŭ vyras. Vytvorčy arsienał rasijskaj apracoŭčaj pramysłovaści archaičny, a kvalifikacyja inžyniernych kadraŭ nizkaja. Vychodzić zamknionaje koła: apracoŭčyja vytvorčaści krainy nie raźvityja, a tamu nie pryvablivajuć kvalifikavanych inžyniernych kadraŭ, a VNU, nie majučy mahčymaści naładzić pramyja suviazi z vysokatechnałahičnymi kampanijami, rychtujuć kadry pa zahadzia sastarełych prahramach.
Varta adznačyć, što taja samaja prablema nazirajecca i ŭ Biełarusi.
U rasijskaj ekanomicy majucca vializnyja strukturna-halinovyja niestykoŭki ŭ jakaści pracoŭnaj siły. Prykładam, kaeficyjent adukavanaści ŭ apracoŭčaj pramysłovaści mienšy za jaho značeńnie ŭ zdabyŭnoj pramysłovaści, što źjaŭlajecca vidavočnym ekanamičnym nonsensam. Umoŭna kažučy, najlepšyja kadry iduć u zdabyču nafty, a nie ŭ vyrab mikraschiem.
A ŭ śfierach mastactva, sportu, zabavaŭ i adpačynku ŭzrovień adukavanaści ŭ 1,7 razu vyšejšy, čym u apracoŭčaj pramysłovaści.
Dadzienyja fakty lišni raz paćviardžajuć nieadekvatnaść zapytaŭ halin ekanomiki da jakaści kadraŭ, u pryvatnaści, niezapatrabavanaść ludziej z vyšejšaj adukacyjaj u nibyta navukajomistych siektarach.
I voś jašče takaja sumnaja statystyka rasijskaj ekanomiki. Pałova rasijan z vyšejšaj adukacyjaj pracuje nie pa śpiecyjalnaści. 26,6% vypusknikoŭ VNU zhadžajucca na prafiesijnaje dekłasavańnie, uładkoŭvajučysia na pasady, jakija nie patrabujuć vyšejšaj adukacyi.
Pavodle acenki Rasstata, nie pa svajoj śpiecyjalnaści pracujuć kala 60% ekanamična aktyŭnaha nasielnictva, a pa acency Raspracy — da 73%.
Postindustryjalnaja ekanomika charaktaryzujecca nievialikaj dolaj zaniatych u ahrarnym i pramysłovym siektarach i zasiarodžvańni nasielnictva ŭ śfiery pasłuh. Adnak takaja madel ekanomiki hruntujecca na hranična vysokaj pradukcyjnaści pracy ŭ ahrarnym i industryjalnym siektarach. U Rasii hetaja bazavaja ŭmova nie vykanana, i jana ŭstupaje ŭ postindustryjalny śviet ź nieefiektyŭnymi sielskaj haspadarkaj i pramysłovaściu. Sacyjalnyja nastupstvy pabudovy «hramadstva pasłuh» biez apornych ekanamičnych kanstrukcyj u vyhladzie nazvanych dźviuch halin mohuć być samymi niehatyŭnymi, pišuć aŭtary daśledavańnia.
Ekspart nafty i hazu zastajecca asnovaj dachodaŭ Rasii, u toj ža čas pieradavyja technałohii kraina raźviła tolki ŭ abaronnaj śfiery. Praŭda, u apošniaje dziesiacihodździe ŭ krainie pačaŭ raści i IT-siektar. U cełym na siońnia ekanomika Rasii ŭ 9 razoŭ mienšaja za kitajskuju i prykładna roŭnaja ekanomicy Polščy, Šviecyi, Finlandyi i krain Bałtyi razam uziatych, prytym što nasielnictva apošnich amal u try razy mienšaje. Biełaruś, pryviazaŭšy svaju ekanomiku da rasijskaj, pryrakła siabie na adstavańnie jak ad Kitaja, tak i ad krain Jeŭropy.
