Fota flickr.com.
Ci šmat u śviecie vakcynavanych?
Pakul Biełaruś maje tolki 15% całkam vakcynavanych hramadzian, siaredniaja dola pryščeplenych ad kavidu ŭ śviecie składaje ŭžo 30%. U inšych krainach spravy z vakcynacyjaj jašče lepš: naprykład, u susiedniaj Polščy patrebnuju kolkaść pryščepak atrymali 50% hramadzian, a ŭ adnym ź lidaraŭ pa vakcynacyi — Izraili — hety pakazčyk składaje 80%.
U niekatorych krainach urady pajšli jašče dalej. Ciapier jany prosiać tych, chto atrymaŭ vakcynu, mieć pry sabie adpaviedny dokaz taho, što jany nie niasuć takuju pahrozu dla inšych, jak niepryščeplenyja ludzi.
Što za pašparty vakcynacyi i navošta jany treba
U asnoŭnym heta dakumient u ličbavaj formie, jaki možna atrymać praź śpiecyjalny dadatak na telefonie. Tyja, chto nie majuć taki pašpart, mohuć padpadać pad šerah abmiežavańniaŭ.
Jość roznyja mierkavańni nakont pašpartoŭ vakcynacyi. Plus takich dakumientaŭ — toje, što jany robiać znachodžańnie ŭ miescach masavaha zbor ludziej bolš biaśpiečnym. Ale krytyki bačać minusy pašpartoŭ vakcynacyi. Jany ličać, što abmiežavańni dla tych, chto nie atrymaŭ pryščepku, parušajuć hramadzianskija svabody, niespraviadliva karajuć tych, chto nie moža atrymać vakcynu, i viaduć da dyskryminacyi ludziej, jakija nie chočuć pryščaplacca.
Jašče adna niebiaśpieka — takija dakumienty pradstaŭlajuć saboj novuju formu nazirańnia za ludźmi i praz heta parušajuć ich svabody.
U krainach ES pašparty vakcynacyi zapuścili jašče 1 červienia. Uładalnik takoha dakumienta maje niekatoryja pryvilei pry padarožžy pa ES — naprykład, pry ŭjeździe ŭ krainu jon nie pavinien rabić abaviazkovy test abo znachodzicca na samaizalacyi.
Paralelna z hetym šmat jeŭrapiejskich krain ŭviali ŭnutranyja abmiežavańni dla niepryščeplenych. Naprykład, u Francyi tyja, chto choča naviedać kinateatry, restarany ci bary, a taksama skarystacca čyhunkaj, pavinny pradstavić dokaz vakcynacyi abo niehatyŭny vynik testu na kavid.
U Italii adpaviedny siertyfikat taksama čakajuć ad tych, chto žadaje naviedać spartovaje spabornictva ci muziej, a taksama padarožničać pa krainie na lubym transparcie.
Brytanija, jakaja ŭ hetym hodzie vyjšła ź ES, płanavała ŭvieści pašparty vakcynacyi dla dostupu ŭ načnyja kłuby i na masavyja viačernija i načnyja mierapryjemstvy. Pašparty nibyta pavinny byli zrabić mierapryjemstvy bolš biaśpiečnymi i praz heta dapamahčy zabaŭlalnaj industryi. Adnak u paniadziełak stała viadoma, što brytanski ŭrad vyrašyŭ adkłaści ŭviadzieńnie pašpartoŭ vakcynacyi, bo nie ŭsie čynoŭniki ličać hetuju ideju spraviadlivaj i efiektyŭnaj.
U ZŠA tema pašpartoŭ vakcynacyi taksama abmiarkoŭvajecca, adnak u roznych štatach krainy da jaje staviacca pa-roznamu. U 7 amierykanskich štatach dziejničajuć adpaviednyja mabilnyja dadatki, pry hetym 22 štaty, naadvarot, zabaranili dakumienty, jakija paćviardžajuć vakcynacyju. Pašparty vakcynacyi taksama pačali vydavać u niekatorych kanadskich pravincyjach i ŭ Novaj Ziełandyi.
Kali kazać pra našych susiedziaŭ, to z 13 vieraśnia ŭ Litvie ŭviedzienyja abmiežavańni dla tych, chto nie maje tak zvany pašpart mahčymaściej — dakumient, jaki paćviardžaje fakt vakcynacyi abo niehatyŭnaha testa na kavid. Siarod abmiežavańniaŭ — zabarona naviedvańniaŭ vialikich handlovych centraŭ, vialikich rynkaŭ, sałonaŭ pryhažości, spartovych kłubaŭ i mierapryjemstvaŭ z kolkaściu ŭdzielnikaŭ bolš za 500 čałaviek.
Svaje kavid-siertyfikaty ŭviali i va Ŭkrainie. Jany byvajuć dvuch vidaŭ: žoŭtyja śviedčać pra atrymańnie pieršaj dozy pryščepki, zialonyja — pra prachodžańnie poŭnaha kursa vakcynacyi. Adnak ukraincy taksama majuć dva typy kavidnaha karancinu — žoŭty ŭzrovień i čyrvony, bolš surjozny. Najaŭnaść kavidnych siertyfikataŭ u 80% supracoŭnikaŭ navučalnaj ustanovy dazvolić adkryć hetuju ŭstanovu dla pracy pry žoŭtym uzroŭni. U vypadku čyrvonaha ŭzroŭniu adpaviedny pakazčyk pavinien budzie składać 100%. Taksama siertyfikaty buduć uličvacca pry vyznačeńni pracy miescaŭ masavaha zboru ludziej.
U našaj krainie taksama možna atrymać siertyfikat ab vakcynacyi, ale jon moža spatrebicca tolki pry vyjeździe za miažu. Infarmacyja ŭ siertyfikacie pradstaŭlenaja na ruskaj i anhlijskaj movach, kab atrymać dakumient, daviadziecca zapłacić.
U Biełarusi niama siertyfikataŭ u ličbavaj formie, jak u inšych krainach śvietu, niama i abmiežavańniaŭ unutry krainy dla tych, chto nie atrymaŭ dakumient.
