Tavarystva biełaruskaj movy praviało maštabnaje daśledavańnie stanu biełaruskaj movy va ŭsich rajonach i abłasnych centrach krainy. Staršynia TBM Aleh Trusaŭ kaža, što takoha maštabnaha manitorynhu da jaho nie rabiŭ jašče nichto.
TBM raspracavała śpiecyjalnuju ankietu, pytańni jakoj pakryvajuć aśpiekty ŭžyvańnia biełaruskaj movy ŭ orhanach ułady, u śfiery adukacyi, u afarmleńni nasielenych punktaŭ i pamiaškańniaŭ, kultury i srodkaŭ masavaj infarmacyi.
Usiaho było razasłana kala 140 zapytaŭ. Na ŭsie ź ich pryjšli adkazy. Pryčym Aleh Trusaŭ pryjemna ździŭleny, što pa-rasiejsku adkazali tolki niekalki rajvykankamaŭ.
A voś sami adkazy značna adroźnivajucca adzin ad adnaho. U jakaści ŭzornaha adkaza na zapyt TBM Trusaŭ pryvodzić list Lachavickaha rajvykankama. «Jany choć i adkazali pa-rasijsku, ale na troch staronkach paličyli ŭ pracentach usie pakazčyki, ab jakich my pytalisia. Hladzicie, navat napisali: «Tablički na dvieriach v rajonnoj cientralnoj bolnicie oformleny na biełorusskom jazykie». A ŭ dužkach paśla słova «tablički» ŭdakładniajuć: šyldy», — pakazvaje dakumient Trusaŭ.
Z hetaha ž adkazu možna daviedacca, što ŭ Lachavickim rajonie ŭ 2013 — pieršaj pałovie 2014 hoda 3% rašeńniaŭ byli pryniatyja pa-biełarusku, a sielvykankamy pryniali na movie tytulnaj nacyi 1% rašeńniaŭ.
Adnak nie ŭsie čynoŭniki zachacieli paviedamlać TBM ab stanie biełaruskaj movy na padnačalenych terytoryjach i dasłali dziažurnyja adpiski.
Tak, naprykład, Čačerski rajvykankam napisaŭ, što «adsotkavyja suadnosiny ŭ viadzieńni dakumientaŭ na biełaruskaj movie ŭ orhanach ułady, śfiery adukacyi i kultury, afarmleńni nasielenych punktaŭ i inšych nieabchodnych Vam śfierach rajonny vykanaŭčy kamitet nie adsočvaje».
Baranavicki harvykankam patłumačyŭ, što «apracoŭka, abahulnieńnie i raźmierkavańnie statystyčnych dadzienych ab vykarystańni biełaruskaj movy ŭ vyšejnazvanych śfierach u kampietencyju orhanaŭ kiravańnia nie ŭvachodziać».
Hrodzienski harvykankam skupa paviedamiŭ, što «infarmacyju pa zaprošanych pytańniach dać nie pradstaŭlajecca mahčymym».
A Kiraŭski rajvykankam prosta skazaŭ, što niepadspravazdačny hramadskim abjadnańniam.
«Naša Niva» prapanuje aznajomicca ź niekatorami adkazami, pradstaŭlenymi Tavarystvam biełaruskaj movy:
Typovy zvarot, jaki Tavarystva biełaruskaj movy nakiravała va ŭsie harvykankamy i rajvykankamy Biełarusi.
Typovy zvarot, jaki Tavarystva biełaruskaj movy nakiravała va ŭsie harvykankamy i rajvykankamy Biełarus
Typovy zvarot, jaki Tavarystva biełaruskaj movy nakiravała va ŭsie harvykankamy i rajvykankamy Biełarusi.
Adkaz Mahiloŭskaha abłvykankama.
Adkaz Naraŭlanskaha rajvykankama.
Adkaz Łojeŭskaha rajvykankama.
Adkaz Hrodzienskaha harvykankama.
Adkaz Mahiloŭskaha rajvykankama.
Adkaz Čačerskaha rajvykankama.
Adkaz Naraŭlanskaha rajvykankama.
Adkaz Navapołackaha harvykankama.
Adkaz Homielskaha harvykankama.
Adkaz Śvietłahorskaha rajvykankama.
Adkaz Baranavickaha harvykankama.
Adkaz Bresckaha harvykankama.
Adkaz Homielskaha harvykankama.
Adkaz Žytkavickaha rajvykankama.
Adkaz Žytkavickaha rajvykankama.
Adkaz Lepielskaha rajvykankama.
Adkaz Lepielskaha rajvykankama.
Adkaz Lepielskaha rajvykankama.
Adkaz Lachavickaha rajvykankama.
Adkaz Lachavickaha rajvykankama.
Adkaz Lachavickaha rajvykankama.
Adkaz Pietrykaŭskaha rajvykankama.
Adkaz Pietrykaŭskaha rajvykankama.
Adkaz Pinskaha harvykankama.
Adkaz Pinskaha harvykankama.
Adkaz Pinskaha harvykankama.
