«Połk Kalinoŭskaha pryjdzie vyzvalać Biełaruś — ty budzieš rady»? Što pytajucca i što hladziać u telefonie — raskazvaje čałaviek, jaki niadaŭna prachodziŭ miažu

«Adkul jedziecie? Što tam rabili? U kaho žyli? Što va ŭładzie nie padabajecca?»

Historyju svajho siabra, jaki viartaŭsia ź Jeŭropy, dasłaŭ nam adzin z čytačoŭ. Čałavieka, jaki trapiŭ na pahłyblenuju pravierku, u 2020-m sudzili pa administracyjnym artykule 23.34 za ŭdzieł u łancuhu salidarnaści. Redakcyi viadomyja imiony, ale ich nie raskryvajem u metach biaśpieki.

«Ja zahadzia papiaredziŭ kiroŭcu, što pajdu pieršy, bo mianie buduć doŭha dahladać. Jon heta viedaje ŭžo i zrabiŭ abjavu, kab takija biełarusy, jak ja, išli napieradzie, jak i ŭkraincy. Ciapier ukraincaŭ doŭha dapytvajuć taksama. Ja tak zrazumieŭ, što ciapier da ŭkraincaŭ jany staviacca jak da patencyjnych terarystaŭ.

Pamiežnica zabrała moj pašpart i skazała pačakać za budkaj z rečami. Potym pryjšła jašče adna pamiežnica i jany prahnali rečy praz renthien. Paśla mianie praviali ŭ budynak pamiežnaha punkta.

Zabrali telefony i pašparty i adnieśli ŭ kabiniet z proćmaj łavaŭ i stałom, dzie siadzieli dva mužčyny ŭ cyvilnym, imavierna, supracoŭniki KDB ci kontrraźviedki. Adzin z mužčynaŭ pačynaje zadavać pravakacyjnyja pytańni:

— Adkul jedziecie? Što tam rabili? U kaho žyli? Jak časta tak jeździcie? Za što byli zatrymanyja ŭ 2020-m? Čamu vyjšli tady na pratest? Što vam nie padabałasia va ŭładzie? A ciapier niešta nie padabajecca? Dzie žyviacie ŭ Minsku? Dzie pracujecie? A dziaŭčyna vaša jak?

Paralelna łazić u telefonie. Paroli navat nie zapisvaje, prosta kaža štoraz uvieści, kali štości błakujecca. Šukaŭ, zdajecca, za što začapicca i raskrucić mianie.

Prahladaŭ usio: halereju, braŭziery, Play Market, kab tam, moža, nie było jakoj «Novaj Biełarusi», historyju braŭziera, śmietnicu, historyju dałučeńnia pryładaŭ, albomy, natatki, kantakty, sacyjalnyja sietki. Potym skazaŭ u telehramie ŭvieści parol. Tam łaziŭ pa zachavanym, čatach, dumaju, pravieryŭ taksama boty. Ale nie było da čaho pryčapicca, i ja tak adkazaŭ na pytańni:

— Vyjšaŭ u 2020-m, bo nie moh stryvać hvałtu ŭ Biełarusi i bačyŭ źbitych ludziej paśla Akreścina. Paśla aryštu pierastaŭ chadzić. Mnie nie padabajecca, što mianie pastajanna dyskryminujuć praz heta: ciažka ŭładkavacca na pradpryjemstva, pastajanna mohuć zatrymać ni za što, na miažy voś ciapier dahladajuć, jak złodzieja, choć «zasłužanaje pakarańnie» ja ŭžo adbyŭ.

U finale jon sprabavaŭ mianie padłavić: «Ale ž vy dahetul cikaviciesia palitykaj: telehram u vas čysty, dzie naviny čytajecie?» Ale tut ja taksama moh adkazać z čystym sumleńniem:

— Nidzie nie čytaju, bo ŭžo nie mahu zrazumieć, što zabaronienaje, a što nie, a naviny apošnim časam zaŭždy drennyja, i ja na ich nie ŭpłyvaju.

Potym pačaŭ źnianacku raspytvać pra Ukrainu:

— Ci jość u vas siabry z Ukrainy? Vašy znajomyja jość u Pałku Kalinoŭskaha? Kali jany pryjduć vyzvalać Biełaruś, to vy ž budziecie rady?

— Va Ukrainie nikoha niama, jak i znajomych u Pałku. Ja ŭvohule suprać hvałtu, ale heta ŭ lubym razie fantastyčny płan (pra zachod PKK u Biełaruś. — NN), bo ŭ realnaści anijakaja kraina nie dazvolić, kab ź jaje terytoryi ździejnili napad na inšuju, — adkazaŭ ja.

Na što kadebist:

— Heta budzie nie napad, a vyzvaleńnie Biełarusi, vy što, nie viedajecie?

Ja adkazaŭ niešta niaŭciamnaje, ale byŭ, miakka kažučy, ździŭleny pastanoŭkaj pytańnia. U vyniku jon skazaŭ, što «dazvalaje mnie ŭjechać» i addaŭ pašpart z telefonam.

Potym mytnik dahledzieŭ zaplečnik, skłaŭ pratakoł pra mytny ahlad i adpuściŭ. Kiroŭcy kažuć, što tak ciapier dahladajuć vielmi šmat ludziej i častka ź ich paśla jedzie na sutki abo na kryminałku».

Pa źviestkach inšaha čytača, na miažy padčas dopytu mohuć cikavicca taksama achviaravańniami paciarpiełym ad hvałtu praz «Bajsoł» i staŭleńniem da struktur biełarusaŭ u emihracyi.

Taksama na miažy ludziej zdymajuć na videa ŭ tvar. 

Kaho na miažy adpraŭlać na dopyt i nadhlad?

Miarkujučy pa raskazach, pilna dahladajuć ludziej, jakich zatrymlivali pa «palityčnych» artykułach, a taksama hramadzian Ukrainy.

Pa našych źviestkach, pačali bolš pilna dahladać taksama tych, chto maje VNŽ, kartu palaka ci dazvoł na pracu ŭ krainie ES abo doŭha nie byŭ u Biełarusi.

Pa źviestkach «Miedyjazony», dahlady pačalisia ŭ mašynach dalnabojnikaŭ: niekatoryja ź ich atrymali sutki abo bujnyja štrafy za biełaruskuju nacyjanalnuju simvoliku.

A jak abaranicca?

Pa-pieršaje, kali vy ŭžo vyrašyli jechać, to varta padrychtavacca da dopytu maralna. Vy musicie viedać, što adkazać na pytańni pra palityku.

Pa-druhoje, niavarta brać z saboj za miažu abo z-za miažy biełaruskuju nacyjanalnuju simvoliku. Jakraz za heta zatrymlivali i karali dalnabojnikaŭ.

Pa-treciaje, pačyścicie vaš smartfon (abo majcie asobny dla pierasiačeńnia miažy) dy vašy akaŭnty. Pra heta my pisali admysłovyja hajdy.

Pryvodzim na ich spasyłki nižej.

• Spačatku varta pačyścić vaš telehram i inšyja miesiendžary. Jašče lepš — pračytajcie artykuł pra toje, jak šukajuć ludziej u telehramie ŭvohule. A taksama pra toje, jak vyčyścić «pratesnyja» telehram-boty z vašaha akaŭnta. A paśla — papki «Spampavanyja» i «Miedyja», pra jakija my pisali ŭ hajdzie pra pierasiačeńnie miažy.
• Paśla vyčyścicie vaš Instagram. Potym prahladzicie «Adnakłaśniki», «UKantakcie» i Facebook. Asobna źviarnicie ŭvahu na vašy łajki. A voś instrukcyja dla tych, chto achviaravaŭ praz Facebook — jak vydalić akaŭnt u Facebook pravilna.
• Paśla hetaha vyčyścicie vaš YouTube i huhł-akaŭnt.
• Varta taksama prahladzieć halereju i pačyścić fota, a paśla — Google Photos i iCloud (asobnaha hajda pra jaho ŭ nas niama, ale šmat napisana ŭ artykule pra ačystku fota).

U natatkach i kantaktach, viadoma, niavarta zachoŭvać ničoha, što moža padacca siłavikam padazronym. Kali vam lanota zajmacca čystkaj akaŭntaŭ, to, mahčyma, praściej za ŭsio budzie stvaryć novyja, całkam čystyja akaŭnty va ŭsich sacyjalnych sietkach, a tyja vydalić.

Kamu jeździć u Biełaruś asabliva niebiaśpiečna? Analizujem zatrymańni 

Na heta pytańnie składana adkazać dakładna, ale možna vyłučyć niekalki katehoryj.

Pa-pieršaje, heta ludzi, jakija «zaśviacilisia» na fota z pratestaŭ u Biełarusi i za miažoj abo byli pakaranyja za ŭdzieł u pratestach. Jany amal napeŭna jość u bazach biełaruskich śpiecsłužbaŭ. Z apošnich hučnych vypadkaŭ — dziaŭčyna, jakaja pryjechała ŭ Biełaruś, kab pamianiać pašpart, ale suprać jaje zaviali kryminalnuju spravu, a z bolš daŭnich vypadkaŭ — siamja fatohrafaŭ, jakaja viarnułasia ŭ Biełaruś na lačeńnie (jany vychodzili na akcyi za miažoj).

Druhaja častka zatrymanych — heta ludzi, jakija pakidali kamientary ŭ sacyjalnych sietkach ci miesiendžarach. Takich vypadkaŭ niekalki tolki za apošnija paru miesiacaŭ, apošni ź ich — zatrymańnie ajcišnika paśla viartańnia z Polščy.

Suprać hetych ludziej abjaŭlajuć mierapryjemstva, jakoje nazyvajecca «kantrol miažy». To-bok jany nie viedajuć, što ich šukajuć, ale ich zatrymlivajuć pa viartańni.

Apošniaja katehoryja — heta ŭkraincy. Niahledziačy na viasiołkavyja repartažy ź dziaržTB pra toje, jak ich čakajuć i prymajuć, pastupajuć paviedamleńni pra toje, što da ich ciapier, miakka kažučy, asablivaje staŭleńnie.

Viadoma pra niekalkich ŭkraincaŭ, jakija ciapier za kratami pa abvinavačańniach u «špijanažy» i «ahienturnaj dziejnaści». 

Pilnuju ŭvahu mohuć taksama vyklikać ludzi, jakija čakajuć na mižnarodnuju abo dadatkovuju achovu ad krainy ES. Da taho ž pa viartańni ŭ Biełaruś jany straciać svoj status i nie buduć mieć mahčymaści atrymać takuju achovu.

Čytajcie taksama:

Jak zarehistravać ananimnyja akaŭnty ŭ Telegram, sacsietkach i inšych miesiendžarach — padrabiazny hajd

Nashaniva.com

Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj
ananimna i kanfidencyjna? Pišycie redaktaru
«Našaj Nivy» ŭ TH

19

9

8

9

15

92