Беларуска пераехала ў Паўднёвую Карэю. Як там жывецца?
Карына пераехала ў Паўднёвую Карэю яшчэ ў 2019-м. Тады яна разлічвала, што прабудзе там некалькі месяцаў і вернецца на радзіму, але гэтая краіна заваявала дзяўчыну. Карына падзялілася сваім досведам з Realt.by — цэны, асаблівасці карэйскіх кватэр, мясцовая ежа.
«Збіралася на тры месяцы, а засталася на тры гады»
Карына доўгі час цікавілася карэйскай культурай, а пасля заканчэння факультэта замежных моў у Магілёўскім дзяржуніверсітэце вырашыла з'ездзіць у краіну мары.
«Наогул я планавала паехаць туды як турыст. Турыстычная віза для аднаразовага знаходжання ў нас выдавалася тады на 90 дзён. Я палічыла, што два тыдні знаходжання абышліся б мне ў паўтары тысячы даляраў. У гэтую суму ўваходзілі афармленне візы, пералёт і пражыванне. Падумала, што гэта неяк дорага для 14 дзён.
А потым па шчаслівай выпадковасці ўбачыла, што можна паехаць вучыцца на моўныя курсы ва ўніверсітэт Кёнбок, дзе месяц навучання каштаваў каля тысячы даляраў. Карэйская мне заўсёды падабалася, таму, нядоўга думаючы, пачала даведвацца, якія дакументы патрэбныя для паступлення. Мяне ў гэтым пытанні кансультавала дзяўчына з Беларусі, якая ўжо вучылася ў Карэі, але мы з ёй так і не сустрэліся: яна з'ехала раней, чым я прыехала сюды».
Карына адзначыла, што для паступлення трэба было падаць розныя дакументы: спачатку запоўніць анкету, зрабіць актуальныя фота і апастыль атэстата, узяць запрашэнне з універсітэта, які прымае, і даведку аб даходах сям'і (цяпер яна ўжо не патрабуецца).
«На самай справе мне было неяк проста сюды патрапіць. Ужо калі прыехала і размаўляла са студэнтамі, даведалася, што некаторым трэба было адправіць частку грошай за навучанне загадзя, камусьці прыйшлося чакаць ліст з пацвярджэннем аб залічэнні, яго адпраўлялі па пошце.
Мне ж гэта апавяшчэнне прыйшло проста па электронцы. Пасля залічэння ў пасольстве выдалі візу D4 — гэта студэнцкая з магчымасцю далейшага падаўжэння часу знаходжання.
Тэрміны прыціскалі: пачынаўся новы семестр. Там моўныя курсы праходзяць кожныя тры месяцы — вось я прыляцела 20 кастрычніка, а 21-га ўжо пайшла на заняткі. Пералёт з Масквы прамым рэйсам доўжыўся 8 гадзін, цяпер такой раскошы няма — каб мне вярнуцца ў Беларусь, трэба будзе з перасадкамі дабірацца тры дні.
Увогуле я ляцела вывучаць карэйскую на тры месяцы, а па выніку засталася на тры гады — цяпер ужо вучуся тут на спецыяльнасці beauty і падзарабляю паміж семестрамі ў гатэлі».
«Тут няма цэнтралізаванага ацяплення, як у Беларусі»
Цяпер дзяўчына жыве ў «кісуксе» — гэта інтэрнат ад універсітэта. У месяц за пакой, у якім знаходзіцца трое чалавек, яна плаціць 150 даляраў. З мэблі ёсць двухпавярховы ложак, звычайны ложак, стол, крэслы, халадзільнік, а таксама сумешчаны з туалетам ванны пакой. Асобна размешчана кухня. На паверсе можна карыстацца мікрахвалёўкай і кулерам з вадой. Выкарыстанне любых электрапрыбораў у пакоях забаронена.
«Калі здымаць нешта ў сталіцы, Сеуле, то будзе дорага ў любым выпадку, таму многія, прыязджаючы сюды, селяцца ў правінцыях. На цану арэнды можа ўплываць абсалютна ўсё: раён, блізкасць да метро, год пабудовы дома. Звычайна жыллё здаецца на год, вельмі рэдка — на паўгода, калі дамовішся з арэндадаўцам. Выбар тут розны: можна спыніцца ў кашавоне або ванруме, ёсць і кватэры, — распавядае Карына. — Дарэчы, у Карэі трэба будзе пакінуць дэпазіт за з'ём, тут гэта называецца «пуджык». Па заканчэнні часу арэнды гэтая сума вяртаецца. А яшчэ цікава, што чым большы дэпазіт, тым меншы штомесячны кошт».
Кашавоны — пакоі вельмі маленькага памеру. Яны звычайна наогул без вокнаў, а з мэблі там можа знаходзіцца толькі ложак і невялікі столік. За такое жыллё трэба будзе пакінуць дэпазіт каля 50-100 даляраў, у месяц яго арэнда абыдзецца ў 300-350$, калі пакой новы, то можа і ў 400.
Ванрумы — гэта кватэры-студыі. Часцей за ўсё тут няма мэблі, яе трэба купляць самастойна. Пашанцуе, вядома, калі застанецца нешта ад мінулых з'ёмшчыкаў. Месца можа хапіць і на дваіх, звычайна студэнты так і эканомяць. Цана такога пакоя — ад 400 даляраў плюс заклад у памеры ад 1000 даляраў. Але гэта не вельмі добрыя і па будове, і па якасці жыцця варыянты. Камуналка можа ўваходзіць у гэтую цану, а можа і не — тут ужо як дамовішся.
«У прынцыпе, камунальныя, калі абапірацца на карэйскія цэны, не вялікія — прыкладна 50 даляраў. Тут танная вада — каля 10$. У Карэі няма цэнтралізаванага ацяплення, як у Беларусі. Звычайна ў жыллі робяць падлогу з падагрэвам. Можа выкарыстоўвацца кандыцыянер, але гэта задавальненне не для ўсіх, бо шмат трэба будзе плаціць за электрычнасць. Я, дарэчы, тут упершыню ўбачыла электрычныя матрацы: іх выкарыстоўваюць, каб было не так холадна спаць. Але ў нас у інтэрнаце імі карыстацца нельга», — распавядае Карына.
Стандартныя кватэры ў Карэі звычайна маюць такую планіроўку: сумешчаныя ў выглядзе студыі гасцёўня і кухня, а да іх можа ісці яшчэ 2-3 пакоі невялікага памеру. Цікава, што тут будуюцца кватэры нават на дахах будынкаў, часцяком у такіх месцах вельмі шмат зеляніны. Кошт такой кватэры ад 550 даляраў плюс заклад і камунальныя.
«Гэтыя варыянты найбольш даступныя. Ёсць і больш дарагое жыллё. Калі ж прыязджаць сюды як турыст, то лепш зняць гатэль або гасцініцу. Даступныя варыянты airbnb — тут так называюць кватэры на ноч, тыдзень ці месяц. У прынцыпе, у гэтым плане вельмі падобна да Беларусі, — адзначае дзяўчына. — Дарэчы, у карэйцаў у дамах практычна няма ваннаў, вельмі рэдка можна сустрэць, часцей за ўсё для эканоміі месца выкарыстоўваюцца душы. А яшчэ тут мінімалізм — няма такога правіла займаць усю вольную прастору мэбляй.
З цікавага — у Карэі не карыстаюцца ключамі ў звыклым для нас разуменні: каб кудысьці патрапіць, часцей за ўсё ўжываюць спецыяльныя карткі (каштуюць прыкладна 5 даляраў) альбо дамафоны з кодамі — яны ўсталяваны ў кожнай кватэры, гэта значыць, ты сам выбіраеш патрэбны для сябе код».
«Рыс, боршч і аліўе за 40 даляраў»
Карына распавяла, што з лютага 2022-га цэны падняліся і ў Паўднёвай Карэі. Напрыклад, калі раней малако каштавала 2 даляры, то цяпер стала 4, літр кефіру — дзесьці 5. Хоць выбар малочных прадуктаў у прынцыпе невялікі, карэйцы не ўжываюць іх так, як беларусы.
Дарагія і гародніна з садавіной. Цікава, што іх прадаюць паштучна, а не так, як у нас — па вазе, а ў крамах няма звыклых нам вагаў. Усё ўжо расфасавана і мае сваю цану. Напрыклад, шэсць бананаў сярэдняга памеру абыдуцца прыкладна ў 4 даляры — гэта адзін з самых танных фруктаў. Адзін яблык — прыкладна даляр. Распаўсюджаныя перакусы, асабліва «рамен» (у нашым разуменні ролтан). У Карэі вялікі выбар такой прадукцыі, роскід цэн, адпаведна, таксама вялікі: ад менш як даляр за штуку да 4-х.
Высокія цэны ў краіне і на выпечку: сярэдні торт абыдзецца ў суму ад 30 даляраў, самы танны праснак — 2 даляры, а маленькі хлеб «цаглінка» — 2,5. Пры гэтым за куплю прадуктаў бярэцца падатак: ён ужо ўваходзіць у выніковую суму на касе, можна ўбачыць яго ў чэку, звычайна каля 3 адсоткаў.
«Пасля восьмай вечара ў прадуктовых крамах звычайна зніжкі да 50 адсоткаў. Так, курыцу, якая каштуе каля 11 даляраў, можна купіць усяго за сем. Часта яшчэ прапануюцца розныя акцыі тыпу«1+1», «2+1» і гэтак далей. Ёсць такія ўстановы, як «бупэ», — у іх безлімітная ежа, прычым яны бываюць розных відаў — карэйская, піца, фастфуд. За дзве гадзіны з карэйскай ежай трэба будзе заплаціць каля 8 даляраў, а, напрыклад, з піцай — ад 15.
Але ёсць адно правіла: калі ты наклаў сабе ежы, але не змог даесці яе, яна засталася на талерцы, прыйдзецца за гэта даплаціць.
Распаўсюджаная і сістэма купонаў — іх можна нават адпраўляць як падарунак сябру, каб пазней ён выкарыстаў яго ў краме ці ў кіно. Дарэчы, яшчэ тут ёсць маркет без прадаўцоў: проста стаяць касы самаабслугоўвання і камеры сачэння. Раней у іх цэны былі ніжэйшыя, чым у звычайных крамах, але цяпер сталі прыкладна аднолькавыя».
Самі карэйцы вельмі любяць любое мяса. Шмат ядуць курыцы і піцы, супоў — тут іх велізарны выбар, з закусак — кімчы (востра запраўленая кіслая капуста). У краіне развіты малы бізнэс, шмат вулічнай ежы. Знакамітыя такпокі (маленькія каўбаскі з рысавай мукі) каштуюць каля 3 даляраў.
Звыклую для беларусаў ежу тут таксама можна знайсці, але гэта задавальненне не з танных.
«Мне падабаецца карэйская ежа, але і па нашай я таксама вельмі сумую. Часам так хочацца беларускіх сыркоў або шакаладу. У мясцовыя рэстаранчыкі нашай кухні я хадзіла некалькі разоў. Не магу сказаць, што там было смачна.
Купіць невялікую талерку баршчу ў іх можна прыкладна за 10 даляраў, тры маленькія сырнікі — таксама 10. Абед з рысу, баршчу і аліўе нам неяк абышоўся ў 40$.
Яшчэ ёсць і асобныя крамы са звыклымі прадуктамі. Але там за 400 грамаў тварагу аддасі 10 даляраў, за палачку каўбасы — 7-8, той жа сырок будзе каштаваць 2,5 даляра, а 150 грам семак — 3».
Для аплаты транспарту ў Карэі выкарыстоўваюцца спецыяльныя карты, падобныя на нашы праязныя. Толькі нельга купіць безліміт паездак на месяц: папаўняеш карту на пэўную суму, а потым за яе ездзіш на любым патрэбным транспарце. Так, адна паездка на аўтобусе будзе каштаваць крыху больш за даляр, на метро — даляр. Калі трэба выйсці на нейкім прыпынку, то ў транспарце трэба папярэдне націснуць на спецыяльную кнопку, а яшчэ, калі пераходзіш з аднаго аўтобуса ў іншы на працягу паўгадзіны, то паўторна плаціць за праезд не прыйдзецца.
З мінусаў жыцця ў краіне дзяўчына называе высокія цэны, асабліва на медыцынскае абслугоўванне.
«У мяне тут ёсць страхоўка, цяпер яна падаражэла. Калі толькі прыехала, цана была 50 даляраў, пры гэтым аплачвала яе раз у тры месяцы. Цяпер даводзіцца плаціць штомесяц па 57 даляраў. Па страхоўцы можна зрабіць усё, акрамя лячэння зубоў — максімум толькі чыстку.
Але тут адразу трэба сказаць, што ў Карэі страхоўка не пакрывае цалкам кошт нейкіх працэдур, звычайна трэба аплачваць каля 50 працэнтаў ад цаны за паслугі. Напрыклад, нядаўна я здавала звычайны агульны аналіз крыві, аддала за гэта 25 даляраў, а вось без страхоўкі гэтая паслуга абышлася б мне ў 68 даляраў. А ў знаёмай наогул быў выпадак, што захварэла горла, і тады прыйшлося рабіць тэст на каранавірус — дык выставілі чэк у 100$, з іх 70 — за тэст.
Але тут і заробкі адпаведныя: сярэдні — прыкладна 3000-3500 даляраў за месяц».
«Тут арыентуюцца на камфорт»
З плюсоў жыцця ў краіне беларуска адзначае высокі ўзровень бяспекі, смачную ежу і добразычлівасць людзей.
«Для людзей тут нармальна павітацца з незнаёмцам. У якасці прывітання ў іх выкарыстоўваюцца лёгкія паклоны. Замежнікі асабліва цікавыя карэйцам, хоць вось заўважыла, што дзяўчаты больш адкрытыя, чым хлопцы. Яны спакойна могуць падысці, сказаць нейкі камплімент, спытаць, адкуль я, колькі мне гадоў — гэта стандартныя для іх пытанні.
У Карэі арыентуюцца ў першую чаргу на камфорт. Тут усюды ёсць wi-fi — у аўтобусах, метро, на прыпынках. Але ён жудасна павольны, калі параўноўваць з беларускім.
Акрамя гэтага, усюды бясплатныя прыбіральні, пры гэтым ва ўсіх ёсць спецыяльныя зоны для дзяўчат, дзе можна паправіць макіяж. Там звычайна заўсёды вялікія чэргі, але наогул гэта зручная рэч. Яшчэ ва ўсіх установах ёсць кулеры з вадой, у рэстаранах яна таксама падаецца бясплатна. Дарэчы, да любой стравы ў іх даюць яшчэ і закускі, за якія не трэба плаціць. Звычайна гэта кімчы, марынаваная радыска, булён з соевым соусам і анчоусы».
Мясцовы менталітэт можа прыйсціся па душы не кожнаму, але за тры гады ў краіне Карына ўжо прывыкла. Кажа, што яе чаканні апраўдаліся, прыкладна так яна і ўяўляла жыццё ў Паўднёвай Карэі.
«Вядома, жыхары тут зусім іншыя, моцна адрозніваюцца ад беларусаў. Карэйцы вельмі гучныя — яны гучна чхаюць, гучна размаўляюць, гучна ядуць. Для мяне дагэтуль незразумела, як зімой у вялікі мінус і пры высокай вільготнасці яны ходзяць з расшпіленай верхняй вопраткай і ў шлёпках. Смешна было, калі я надзяваю на сябе тры кофты, пухавік да пят, тэрмабялізну, іду так па вуліцы, а побач бяжыць дзіця ў шлёпках. Улетку ж, наадварот, яны апранаюцца цяплей — для іх нармальна хадзіць ва ўсім чорным і апранаць чаравікі ў спякоту +30. Думаю, гэта ўсё таму, што яны адаптаваныя да адсутнасці звыклага нам ацяплення.
Дарэчы, тут няма такіх ападкаў, як у Беларусі: снег зімой бывае два разы на месяц, а летам праходзіць сезон дажджоў. На гэтым, можна сказаць, і ўсё.
А яшчэ карэйцы вельмі шмат п'юць. Тут пануе культ выпіўкі. Хоць пры гэтым яны і шмат займаюцца спортам. Часта можна ўбачыць, як бегаюць нават бабулі і дзядулі. Некалькі разоў заўважала, як яны займаліся і адначасова з гэтым спявалі песні. Трэба сказаць яшчэ, што Карэя — гэта краіна чэргаў. Але тут і зразумела: яна сама па сабе невялікая, а людзей тут жыве шмат — у адным Сеуле больш за 10 мільёнаў чалавек».
За тры гады жыцця ў краіне дзяўчына сустрэлася толькі з пяццю беларусамі, але адзначае, што ў нас як быццам не прынята, калі бачыш земляка за мяжой, неяк аб'ядноўвацца, мець зносіны і падтрымліваць адно аднаго. Затое за гэты перыяд у яе з'явіліся добрыя знаёмствы ў іншых кутках свету — шмат людзей прыязджае з Францыі і Амерыкі.
«Нягледзячы на нейкія складанасці, я ўлюбёная ў Карэю, хацела б жыць тут на пастаянцы. Мяне ў іншыя краіны неяк і не цягне, але вось у Беларусь хочацца вярнуцца на час, сустрэцца з блізкімі. Шкада, цяпер гэта зрабіць складана».
