Схадзіў я на ток-шоу АНТ «Наша жизнь», тэма тычылася Усходняга партнёрства. Некаторыя назіранні:
— Праграма мае ад пачатку зрэжысаваную структуру, каб правесці «правільную лінію»;
— Гэта дасягаецца запрашэннем экспертаў з пэўнымі ролямі і ўжо вядомымі ці ўзгодненымі меркаваннямі.
— Баланс экспертаў будуецца так, каб адно меркаванне («правільная лінія») дамінавала, а астатнія былі маргінальнымі.
— Мадэрацыя выбудавана не для рэальнага высвятлення тэмы праграмы, а для падкрэслівання «правільнай лініі», распальвання ці прыцішвання эмоцыяў, перадачы слова.
— Мадэратар сам можа не праводзіць ніякай лініі: падбор і баланс экспертаў усё вырашае.
— Людзі з альтэрнатыўным меркаваннем адразу запіхваюцца ў пэўную ролю: «апазіцыянер», «за Еўропу» і г.д.
— Удзельнікі крычаць (хаця і не ўвесь час) і выстрэльваюць па некалькі розных тэзісаў за рэпліку. Напрыклад: «Усходняе партнёрства карыснае, але слаба. Мы роўныя з еўрапейскімі краінамі. Не трэба нас нахіляць і навязваць. Дайце канкрэтных праектаў».
— Паколькі мадэрацыя фармальная, то ніхто не разбіраецца з кожным тэзісам.
— Адпаведна, рэагаваць на канкрэтны тэзіс можна толькі перабіваючы апанента, таму пачынаецца крык.
— Дасведчаныя ўдзельнікі, пачынаючы сваю рэпліку, гавораць нармальна, а потым паступова нарошчваюць гук, каб было менш магчымасцяў перабіць. Выглядае смешна.
— Калі табе даюць слова, то сказаць можна што заўгодна (але не факт, што іншыя дадуць дагаварыць). Што застанецца ў канчатковай версіі — не вядома, бо Джонні робіць усім мантаж.
Што можна рабіць:
— не гуляць сцэнарную ролю, а спрабаваць весці сваю гульню;
— выстрэльваць нечаканымі тэзамі ці пытаннямі;
— рэагаваць па сітуацыі: рыхтаваць нейкія тэзы асаблівага сэнсу няма, бо ўставіць іх, хутчэй за ўсё, не атрымаецца.
Вывад:
— хадзіць туды можна, але бессэнсоўна.
Фрагмент:
— (малады перспектыўны палітык): Мы патрабуем роўных адносінаў да нас як да еўрапейскай краіны, не трэба нам навязваць свае каштоўнасці і вучыць нас!
— (я, перабіваючы): А-а-а! Так вы дарослыя? А чаму ж вы працягваеце браць грошы на кішэнныя расходы?!
— (малады перспектыўны палітык, трохі разгублена): Якія грошы?
— (я): Крэдыты ЕБРР і ЕІБ, напрыклад…
— (усе правільныя эксперты): крыкі, што яны нам не проста даюць, а ім самім выгадна
— агульны крык.
