Да вас звяртаецца пастаянная чытачка вашай газеты. Мне заўсёды вельмі прыемна чытаць «Нашу Ніву» і хачу падзяліцца з вамі ўспамінамі пра асаблівага чалавека — маю маці, якой сёння было б сто гадоў — піша яна.
Звалі яе Навіцкая (Шпакава) Кацярына Мацвееўна. Пражыла яна роўна 80 гадоў. Жыла ў вёсцы Латышы Расонскага раёна Вiцебскай вобласцi. Пахавана на могiлках у Мурагах (там пахаваны ўсе Навiцкiя).
Сто год было б сёння матулі.
I вось звяртаюся я к вам.
К сваім пачуццям, успамінам.
Хачу даць волю я славам!
Яна нарадзілася ў вёсцы
Пад назвай «Навікі».
Назвалі маці Кацярынай.
Далей яе быў шлях такі.
Што да дзяцінства «ў сэнсе нашым»,
Ў яе такога не было.
3 маленства праца, праца, праца —
Усё што знала, што было!
Яе у школу не пусцілі —
«Навошта граматнаю быць!
Дзяўчыне хопіць працы дома
За дзецьмі меншымі сачыць!»
А ў год сямнаццаць выйсці замуж
Рашуча бацька загадаў.
Ні просьбаў дзеўчыны, ні плачу
На момант той ён не ўспрымаў.
А у вайну з малым застацца?
Мужа — на фронт, яе — акопы рыць,
Зазнала голад, зноў жа — страх і праца,
Як цяжка было тое перажыць.
Ды хоць у тым пашчасціла матулі —
З вайны вярнуўся бацька мой.
І хоць быў пакалечаны татуля,
Але жывы і з яснай галавой.
Цяжка рабіла і ў калгасе
Зранку да ночы — увесь дзень.
За гэта грошай не атрымаеш,
А птушачку — ёсць працадзень!
На кроснах ткала пакрывалы,
I ўсё здзіўлялася сяло.
Без шва, з узорам зусім новым,
Такіх ў акрузе не было.
План хаты новай састаўляла
Не адну ночку напралёт —
Як перастаць пра гэта марыць,
Бо думкі быў такі узлёт!
Хоць цьмяна лямпа-керасінка
У хаце вечарам гарыць.
А на душы так светла, добра!
Як гэта казку паўтарыць?
Прыгожы голас мела маці
I запявалаю была.
На «брыксах» ў вёсцы ці вяселлі
Сваёю песняю жыла.
Складала вершы пра мясціны,
Дзе нарадзілася, жыла.
I ўсё ў памяці трымала,
Бо запісаць іх не магла.
Сваім жыццём ахвяравала,
Ні ў чым сябе не берагла.
Майго сыночка даглядала,
Каб хоць вучыцца я змагла.
Хлусні матуля не цярпела —
Заўсёды шчыраю была.
I праўду-матку скажа ў вочы,
I нас той сцежкаю вяла!
Згубіла талент — непісьменнасць,
Цяжкую долю адвяла!
Ах, мама, мамачка, матуля!
Якой ты сонечнай была!
