У лістападзе палата прадстаўнікоў у першым чытанні прыняла шэраг змен у Крымінальны, Крымінальна-працэсуальны і іншыя кодэксы. Новаўвядзенні, калі яны будуць ухвалены на ўсіх узроўнях, прынясуць палёгку для злачынцаў і папоўняць дзяржбюджэт. За злачынствы давядзецца плаціць больш, а сядзець менш — вось што асноўнае ў зменах.
Дасудовыя пагадненні
Змены прадугледжваюць падпісанне дасудовага пагаднення: дапамогу следству ў абмен на менш жорсткае пакаранне. Пры шэрагу ўмоў. Абвінавачаны (падазраваны) прызнае віну і пагаджаецца расказаць пра злачынства. Але не толькі пра свой удзел у ім, але і здаць падзельнікаў. Гарантуе выплату нанесенай шкоды. Рашэнне пра дамову прымае пракурор, калі ён адмовіць, то абскардзіць нельга.
Дасудовае пагадненне прадугледжвае змяншэнне пакарання. Яно не можа перавышаць палову максімальнага тэрміну, а калі злачынства звязана з замахам на жыццё чалавека — не больш за дзве траціны. Для тых, каму пагражае пажыццёвае зняволенне альбо расстрэл, у выпадку дасудовага пагаднення пакаранне турмой могуць замяніць на калонію.
Дасудовае пагадненне не заключаецца з тымі, хто здзейсніў злачынства ў неадэкватным стане.
Адкупіцца ад турмы
Цяпер для вызвалення ад крымінальнай адказнасці патрабуецца здзейсніць злачынства ўпершыню, пакаяцца, дапамагаць следству, сплаціць шкоду. А злачынства не павінна ўяўляць вялікай грамадскай небяспекі альбо быць менш цяжкім. Змены ж прадугледжваюць яшчэ адну ўмову: сплату дадатковай сумы — паловы ад сумы нанесенай шкоды, але не менш за 30 базавых (4,5 мільёна рублёў). Калі ж не вызваляць, грошы вернуць.
Пры дзейных нормах суддзі крайне рэдка вызваляюць ад крымінальнай адказнасці. Мяркуецца, што пры новаўвядзенні на гэта будуць ісці часцей, каб папоўніць дзяржбюджэт.
Сядзець менш, плаціць больш
Змены прадугледжваюць у дадатак да асноўнага пакарання яшчэ і штрафы. Гэта будзе датычыцца, напрыклад, незаконнай прадпрымальніцкай дзейнасці, правядзення незаконных абортаў, прынукі да сэксу.
Прадугледжваецца і змяншэнне тэрміну зняволення. За сэкс па згодзе з асобай, якой менш за 16 гадоў, пры пазбаўленні волі максімальны тэрмін змяншаецца на год — да 4, але дадаецца штраф. А калі асоба ўжо судзімая за згвалтаванне дзяцей альбо на яе ўскладзены абавязкі па выхаванні непаўналетніх, чакае пазбаўленне свабоды ад 3 да 10 гадоў.
Новае наконт прастытуцыі
За арганізацыю і выкарыстанне прастытуцыі змены таксама прадугледжваюць штраф у дадатак да адседкі. А вось за вываз чалавека для прастытуцыі за мяжу альбо выкарыстанне непаўналетніх — мінімальны тэрмін зняволення змяншаецца з 7 да 5 гадоў. Максімальны застаецца 10. Разынка новаўвядзення ў тым, што пад вызначэнне «выкарыстанне прастытуцыі» падпадаюць самі жрыцы любові. Цяпер іх толькі штрафуюць па адміністратыўцы.
За пагрозу забойствам будуць сядзець больш. У калонію могуць адправіць на два гады (цяпер зняволенне не прадугледжана).
Возьмуцца за фінансавыя піраміды
Часта кіраўнікі прадпрыемстваў ідуць на рызыку пры заключэнні пэўных дамоў, пры правядзенні рэформ. Але нярэдка прагараюць. І тады трапляюць пад суд за панесеныя прадпрыемствам страты. Пры новаўвядзенні кіраўніка не будуць судзіць, калі ён небеспадстаўна лічыў, што зрабіў усё магчымае, каб папярэдзіць шкоду. А пастаўленая мэта магла быць дасягнута і без рызыкі, але з меншым эканамічным вынікам.
З’явілася адказнасць за арганізацыю фінансавых пірамід — могуць пасадзіць да 5 гадоў і яшчэ аштрафаваць. Калі цяпер караюць найперш заснавальнікаў такіх юрасоб (якія часта — выпадковыя людзі), то возьмуцца непасрэдна за арганізатараў.
Рэгулююцца інтэрнаўты
За брыдкія каменты ў інтэрнэце будуць караць ужо афіцыйна. У новай рэдакцыі Крымінальнага кодэкса прадугледжана пакаранне за паклёп у інтэрнэце. Не канкрэтызуецца, будзе гэта аўтарскі артыкул на сайце альбо ананімны камент пад ім. Сядзець давядзецца да двух гадоў.
За заклікі да захопу ўлады — у турму
Будуць караць і за заклікі да захопу ўлады ў Беларусі альбо яе гвалтоўнай змены, размешчаныя ў інтэрнэце — да 5 гадоў калоніі. Узаконяць і паклёп на прэзідэнта краіны ў інтэрнэце.
За крадзеж з выкарыстаннем камп’ютарнай тэхнікі ў буйным памеры давядзецца сядзець ад 3 да 7 гадоў (цяпер ад 3 да 10). Але дадаткова можа вызначацца штраф.
Азначэнне катаванняў
У новай рэдакцыі Крымінальнага кодэкса з’явіцца азначэнне катаванняў. Гэта наўмыснае нанясенне болю, а таксама псіхічных пакут для выканання дзеянняў супраць волі (у тым ліку выцягванне звестак), калі такія дзеянні робіць службовая асоба.
Адказнасць за парушэнне правілаў бяспекі ў метро
Уводзіцца адказнасць за парушэнне правілаў бяспекі руху альбо эксплуатацыі метро, што пацягнула шкоду ў буйным памеры. Пасадзіць могуць на 2 гады, а калі яшчэ загінулі людзі — да 7.
Знікне артыкул за падробку марак
Знікнуць артыкулы за несумленную ахову маёмасці, фальсіфікацыю сродкаў вымярэння, падробку паштовых марак і праязных дакументаў, самаўпраўства.
Змены ў кодэксы чакае яшчэ разгляд у другім чытанні палаты прадстаўнікоў, у савеце рэспублікі. І толькі тады яны накіроўваюцца на подпіс кіраўніку дзяржавы. Таму працаваць змены пачнуць толькі ў наступным годзе.
