Калі і дзе быў першы пацалунак? Навукоўцы высветлілі, з якога часу людзі навучыліся цалавацца ў вусны
Паводле новых даследаванняў, людзі, якія былі ў рамантычных адносінах, пачалі цалавацца ў вусны 4500 гадоў таму — гэта значыць як мінімум на тысячу гадоў раней, чым лічылася да гэтага часу. Таксама высветлілася, што гэтая традыцыя, хутчэй за ўсё, прыйшла з Блізкага Усходу, а не з Паўднёвай Азіі, як меркавалі да сённяшняга дня.
20.05.2023 / 08:06
Гэтая гліняная таблічка са старажытнай Месапатаміі паказвае, што пацалунак у вусны з'яўляўся для жыхароў гэтых зямель часткай інтымнай блізкасці. Фота: Універсітэт Капенгагена
Па словах навукоўцаў, упершыню гэтая практыка, падобна, з'явілася ў грамадстве, якое засяляла тэрыторыі паміж рэкамі Тыгр і Ефрат, якія раней называліся Месапатаміяй, а цяпер з'яўляюцца часткай Ірака і Сірыі, піша Бі-бі-сі.
Раней лічылася, што першымі цалавацца ў вусны пачалі ў Індыі ў 1500 годзе да нашай эры.
Да новых высноў, апублікаваных у часопісе Science, навукоўцаў падштурхнулі старажытныя манускрыпты з Месапатаміі, якія раней, з іх слоў, былі вывучаныя недастаткова старанна.
Згадкі інтымнага пацалунку ўпершыню сустракаюцца ў старажытных тэкстах, датаваных 2500 годам да нашай эры.
Па словах доктара гісторыі з Універсітэта Капенгагена Троелса Панка Арбеля, гэтыя тэксты наносіліся на гліняныя таблічкі, тысячы з якіх захаваліся да сённяшняга дня.
Традыцыя сяброўскіх або роднасных пацалункаў у лоб, шчаку ці руку існавала значна раней і была распаўсюджаная ў многіх культурах.
Але толькі ў месапатамскіх тэкстах гаворыцца, што такія пацалункі ў асноўным практыкаваліся жанатымі парамі, аднак яны таксама дапускаліся як дэманстрацыя намераў закаханага свабоднага чалавека.
Па словах доктара Арбеля, гэта не азначае, аднак, што інтымныя пацалункі прыдумалі менавіта ў Месапатаміі. Цалкам магчыма, што туды яны таксама прыйшлі аднекуль яшчэ, проста былі апісаны жыхарамі менавіта гэтага рэгіёну.
«Многія тысячы гэтых гліняных таблічак захаваліся да нашых дзён, і ў іх ёсць наглядныя прыклады таго, што ў старажытнасці пацалункі лічыліся часткай рамантычнай блізкасці, сапраўды гэтак жа, як пацалункі маглі быць часткай сяброўскіх і сямейных адносін, — кажа ён. — Таму пацалункі не варта разглядаць як звычай, які паўстаў выключна ў нейкім адным рэгіёне і распаўсюдзіўся адтуль, а хутчэй практыкаваўся ў многіх старажытных культурах на працягу некалькіх тысячагоддзяў».
Штуршок для эпідэмій?
Даследаванні таксама паказваюць, што традыцыя інтымных пацалункаў магла даць штуршок распаўсюджванню віруса герпесу і ўзбуджальнікаў дыфтэрыі. Першыя масавыя выпадкі захворвання абедзвюма хваробамі супадаюць па часе са з'яўленнем звычкі цалавацца ў вусны.
«Існуе значны аб'ём медыцынскіх тэкстаў з Месапатаміі, у частцы якіх згадваецца хвароба з сімптомамі, якія нагадваюць вірус простага герпесу 1-га тыпу (ВПГ-1)», — кажа доктар Арбель, які спецыялізуецца ў галіне старажытнай медыцыны.
Па словах яго калегі доктара Сафі Ланд Расмусэн, новыя высновы аб практыках інтымных адносін у старажытным свеце дапамагаюць не толькі лепш уявіць гістарычныя падзеі і сацыяльныя сувязі ранняга перыяду. Яны таксама даюць уяўленне аб ранніх механізмах перадачы патагенаў, што сваю чаргу дапаможа ў даследаваннях старажытных ДНК.